آمایش سرزمین مبنایی برای توسعه صنعت گردشگری پایدار

اقتصاد مالی

مقاله 8، دوره 5، شماره 14، خرداد 1390، صفحه 184-195   

نویسندگان

فرزام پور اصغر¹؛ رضا ویسی²

¹دکتری محیط زیست دانشگاه تهران و رییس دفتر تلفیق برنامه ،آمایش سرزمین و توسعه منطقه ای

²کارشناس ارشد توسعه روستایی و کارشناس دفتر تلیق برنامه ،امایش سرزمین و توسعه منطقه ای

چکیده

آمایش سرزمین، یک امر علمی با رویکردی فضایی و منطقه‌ای در شناخت توانمندی‌های توسعه با توجه به قابلیت‌های مکانی می‌باشد. توسعه نیز در عصر پسامدرن مبنای چند بعدی یافته و از حالت تک¬نگری و بخشی بودن گذار نموده است. تعامل آمایش سرزمین و توسعه فضایی هدفی چون عدالت جغرافیایی را دنبال می‌نماید که از طریق ایجاد رفاه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی فراهم می‌آید. در این میان گردشگری یکی از ابعاد چند بعدی توسعه فضایی یک منطقه می‌باشد. از این‌رو در آمایش سرزمین یکی از قابلیت‌های فضایی مورد بررسی قابلیت گردشگری هر منطقه است تا با شناسایی آن و در چارچوب پایداری بستری برای توسعه فضایی فراهم آید. آمایش سرزمین در زمینه گردشگری در هر منطقه از طریق امکان¬سنجی توسعه گردشگری صورت می‌گیرد تا از این طریق قابلیت‌های توسعه گردشگری، باز شناخته شود. مقاله حاضر در چارچوب آمایش سرزمین، قابلیت‌های گردشگری در زمینه توسعه فضایی را، تبیین و تحلیل نموده و بر مبنای آمایش سرزمین در زمینه گردشگری به مطالعه موردی استان خراسان رضوی پرداخته است

کلیدواژه‌ها

آمایش سرزمین، برنامه‌ریزی فضایی، صنعت گردشگری. طبقه بندی JEL:C33؛ Z11

مراجع

 

• لیوت، جیمز، 1379، مدیریت توریسم (مدیریت جهانگردی)، مترجم: جمشیدیان، مهدی و ایزدی، داوود، تهران: انتشارات دفتر پژوشهای فرهنگی.
• پاپلی یزدی، 1382، محمدحسین و مهدی سقایی: گردشگری وتبارشناسی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی،شماره 68.
• زیاری، کرامت الله، 1378، اصول و روش‌های برنامه‌ریزی منطقه‌ای، انتشارات دانشگاه یزد، اول.
• کلی، مایکل، 1381، برنامه‌ریزی توریسم، ترجمه بهزاد انتظاری، مجله رشد آموزش جغرافیا، شماره 62.
• مطالعات آمایش سرزمین، 1383، دفتر آمایش و توسعه پایدار سازمان مدیریت و برنامه­ریزی کشور.
• مخدوم. مجید، شالوده آمایش سرزمین، 1381، چاپ پنجم، انتشارات دانشگاه تهران. 
• عندلیب، علیرضا، 1380، نظریه پایه و اصول آمایش مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران، نشر دوره عالی جنگ، تهران.
• Fleischer. Aliza: 2000 Support for Rural Tourism; Annals of Tourism Research, Vol. 27, No. 4.
• Gartner, William: 2002, Tourism Development, VNB.
• Getz, Donald (2001) Festivals, Special Events and Tourism. New York: Ven Nostrand Reinhold.
• Goodwin.J and lambert.R, 2000, Landscape principles and issues to be considered when developing district plan, Newzealand: ministry for the environment.
• Gunn, Clare. 2002 A: Tourism planning, Routledge.
• Hollnad.J & Michael.B, 2003, Tourism in poor rural areas:Diversifying the product and expanding the benefits in rural Uganda, Uganda:ppt working paper.
• Inskeep, E. (2002). National and regional tourism planning: Methodologies and case studies. London: World Tourism Organization.
• Lea John (2002) Tourism and Development in the Third Word. London Routledge.
• Mills, R. C. (2002). Tourism the international business. Englewood Cliffs: Prentice Hall.
• Murphy, Peter E. (2004) Tourism: A Community Approach. New York: Methuen.           
• Pearce, P.L. (2000). Fundamentals of tourist motivation. In D.G. Pearce & R. W Sutter (Eds.) Tourism research: Critiques and challenges (pp. 113-124). London: Rutledge. 
• Urry, J. (2000). The tourist gaze: Leisure and travel in contemporary societies. London: Sage Publications.
• -WILLIAMS, R. H. (2000), Constructing the European Spatial Development Perspective: for whom?’ European Planning Studies,