بررسی مبانی دعا از منظر مولوی با تأکید بر مثنوی

مطالعات نقد ادبی

مقاله 3، دوره 8، شماره 32، مهر 1392، صفحه 38-61   

نویسندگان

بخشعلی قنبری¹؛ طیبه مکی آبادی²

¹استادیار گروه ادیان و عرفان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²دانش آموخته کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث دانشگاه قرآن و حدیث

چکیده

منظور از مبانی دعا آشنایی با پیش‌فرضهای اساسی پیرامون امر دعاست که به عنوان یکی از محورهای اصلی در امر دعا کردن باید مورد توجه قرار گیرد. بحث شناخت مبانی دعا تاکنون به صورت تخصصی و گسترده از دیدپژوهشگران حوزۀادبیات عرفانی مورد عنایت واقع نشده واین مقاله سعی نموده است که این مبانی را از منظر شاعر عارف، مولوی؛ در مثنوی معنوی مطرح و مورد مطالعه و کنکاش قرار دهد.از دیدگاه مولوی، دعامسیری برای تقرب به خداوند متعال و پیوستن موجودی حقیر و نیازمند به وجودی بی‌نهایت بزرگ و غنی و تواناست که برقراری این رابطه نیاز به شناخت مبانی و مؤلفههایاساسی آن دارد. مبانیِ خداشناختی و انسانشناختی به عنوان مهمترین مبانی در مقولۀ دعا، بیانگر ویژگی‌های خدا در جایگاه دعاشونده (مدعو) و انسان در مقام دعاکننده (داعی)است.دستاورداثرحاضر که بر اساس منابع کتابخانهای صورت پذیرفته این است که دعا می‌تواند راهی جهت کسب شناخت بیشتر و بهتر از خدا و انسان و حصول به معرفت باشد که این شناخت نیز موجب استفادۀ بهینه و ارزندهتراز امر دعا برای شخص داعی خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

دعا؛ خدا؛ انسان؛ مبانی؛ رابطه؛ مثنوی معنوی