1 گفتمان پسا‌صهیونیسم و آینده‌ اسرائیل؛ فرصت‌ها و تهدیدها

فصلنامه مطالعات روابط بین الملل

مقاله 4، دوره 7، شماره 27، آذر 1393، صفحه 120-171   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

محمد سهرابی

دانشیار علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی و دانشگاه علوم انتظامی

چکیده

چکیده ایده‌ صهیونیزم محصول قرن نوزدهم و ناشی از نوعی برداشت سیاسی از مذهب یهود بوده که به تدریج و با حمایت‌های دول غربی در قرن بیستم توانست با ایجاد یک گفتمان مشترک، افکار عمومی یهودیان را معطوف به سرزمین فلسطین نماید و با تشکیل دولت یهودی، ضمن دادن نوید آرامش به یهودیان مهاجر در سرزمین تعیین شده، ایده‌ فراسرزمینی نیل تا فرات را نیز مطرح نمود. اما این اجتماع چندپاره پس از گردهم آمدن با چالش‌های مختلفی در حوزه‌های سیاسی، اجتماعی، جمعیتی، استراتژیک و بالاخره فکری، هویتی و گفتمانی مواجه می‌باشد به نحوی که تغییرات وسیعی در حوزه‌ اندیشه‌ حاکم بر تشکیل دولت یهودی خود را نمایان نموده است. تغییراتی در سطوح دانشگاهی و آکادمیک درونی اسرائیل که با بازنگری در صورت بندی‌های گفتمان صهیونیزم، آسیب‌شناسی و سنجش میزان تحقق وعده‌ها و اهداف، چالش نوین فکری را پیش روی جامعه و هیئت حاکمه‌ این رژیم قرار داده است. این روند تشابهات بسیاری با جریان پسامدرنیسم در برابر مدرنیته در غرب دارد. عبور از این بن‌بست فکری و عملی از طریق گفتمان‌های جایگزین و راهکارهای نوینی که با توجه به واقعیات درونی و بیرونی اسرائیل در منطقه‌ خاورمیانه در حال طرح شدن است، گمانه‌هایی را پیرامون اقبال عمومی به پیشنهاد فکری نوین، دارای تطابق بیشتر با واقعیات و احتمال سقف گونگی و جایگیری آن، رهنمون خواهد ساخت.

کلیدواژه‌ها

گفتمان؛ صهیونیزم؛ پساصهیونیزم؛ مدرنیسم؛ پسامدرنیسم؛ سقف‌گونگی