فرآیند درونی‌سازی در مثنوی معنوی

ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

مقاله 1، دوره 10، شماره 37، دی 1393، صفحه 11-23   

نویسندگان

بهزاد امینی^{* 1}؛ علیرضا مظفری²

¹کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه

²دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ارومیه

چکیده

درونی‌سازی در اصطلاح به معنای پذیرش باورها، ارزش‌ها، نگرش‌ها و معیارهایا سازگاری با آنها، به مثابة آن چیزهایی است که به خود فرد تعلق دارد. به بیانی روشن‌تر درونی‌سازی، انتقال ازعوامل بیرونی به احساسات شخصی و باورها، به عنوان بنیاد رفتار فرد است. مولوی از جمله عارفانی است که به درونی‌سازی توجّه ویژه‌ای داشته است و در مثنوی معنوی جنبه‌های مختلف درونی‌سازی، از جمله درونی‌سازی خدا، سیر و سلوک، اعمال عبادی و تفسیر قرآن را بیان کرده است. مقالة حاضر ضمن بررسی سابقة درونی‌سازی در صدر اسلام، فرقه‌های اسلامی و تفکرات متصوفه و عرفا، نظرگاه‌های مولوی را دربارة جنبه‌های مختلف درونی‌سازی در مثنوی بررسی می‌کند.

کلیدواژه‌ها

مثنوی؛ درونی‌سازی؛ تشخّص خدا؛ سیروسلوک؛ تفسیر درون‌گرایانه