تحلیل پراگماتیستی «مدیر مدرسه»ی جلال آل احمد

مطالعات نقد ادبی

مقاله 7، دوره 7، شماره 28، آذر 1391، صفحه 149-169   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسنده

زهرا تقوی فردود

دانشجوی دکتری رشته زبان و ادبیات فرانسه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

مطالعه ی جنبه های کاربردی زبان آل احمد در حوزه ی کاربردشناسی، ویژگی های نثر «مدیر مدرسه» و نوع نگرش آل احمد نسبت به دنیای پیرامون خویش را روشن می سازد. و او را به عنوان نویسنده ای متعهد می شناساند که از طریق کنش های گفتاری گوناگون حامل پیام و مضمون هایی فراتر از آنچه بر زبان آورده، است. نویسنده ای که با دارا بودن دانش به کار گیری ابزار زبان، زاویه ی دید خاصی را برگزیده، تعاملی صمیمانه با خواننده اش برقرار می سازد و از منظر رئالیستی با برجسته نمودن وجهه های اجتماعی افراد، طبقه های اجتماعی مختلف را در زبان تعاملی خاص خودشان، ترسیم کرده، با شناسایی انگاره ها و ساختارهای معرفتی خوانندگانش و اعتماد به آنها، جهان واقعی معاصر را واقع بینانه در نگاشته هایش به منصه ی ظهور می نشاند و با بهره گیری از کاربردهای ارجاعی فراوان در بافت کلامی اش که مبنای آن را دانش گوینده در مورد وجود مصداق قرار می دهد، به نقد آن می پردازد.

کلیدواژه‌ها

کاربردشناسی زبان؛ کنش گفتاری؛ آل احمد؛ تضمن؛ کلام؛ پیام