هرمنوتیک یا تاویل و تفسیر از دیدگاه ابن عربی

مطالعات نقد ادبی

مقاله 14، دوره 5، شماره 20، آذر 1389، صفحه 126-154   

نویسنده

مهدی نجفی افرا

دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

بی شک عرفان ابن عربی مبتنی و متکی بر قرآن، روایات و مکاشفه است، اما در رویکرد او به قرآن تفاوتهائی با دیگران وجود دارد، واساسی ترین مبنای او مکاشفه و افکار حاصل از این مکاشفات است که مکتب تفسیری او را از سایرین متمایز می گرداند. ابن عربی با اینکه به الفاظ و ظواهر قرآن سخت پایبندی نشان می دهد، دو اصل را مورد توجه قرار می دهد: یکی اینکه در فهم آیات نباید قابلیت وقدرت فهم گیرنده را مورد بی توجهی قرار داد، وهمین امر تعدد تفاسیر را قابل فهم و هضم می کند ودوم آنکه چون قرآن، سخن یک حقیقت نامتناهی است که در بندها و قیود این جهانی واقع شده است، نباید انتظار فهم واحد و تحمیل معنای واحد بر قرآن را داشت. گره های وجودی خود را نباید به قرآن پیوند زد وآن را در حد درک خود، تنزل بخشید.

کلیدواژه‌ها

هرمنیوتیک؛ لفظ؛ خدا؛ تفسیر؛ تاویل؛ مکاشفه