چرا منظومه خسرو و شیرین نظامی دو صدایی است؟

مطالعات نقد ادبی

مقاله 2، دوره 5، شماره 18، خرداد 1389، صفحه 24-38   

نویسندگان

علی اصغر حلبی¹؛ فرزانه یوسف قنبری²

¹عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²دانش آموخته مقطع دکتری رشته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاداسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

با بررسی منظومة‌ خسرو و شیرین از نظرگاه روانشناسی تحلیلی‌می‌توان دریافت‌که این منظومه، دوصدایی است. بدین معنی که صدای غرا و سرکوبگر نظامی در برابرصدای قهرمان مؤنث داستان قرار می گیرد و شگفتا که همین صدای خفه و خاموش شیرین بر بانگ غرای نظامی غلبه می‌کند. در حقیقت عملکرد و رفتار موقرانه و سنگین وار شیرین که برساختة داستان پرداز است، بلندترین بانگ در سراسر این منظومه، است که تا لحظة مرگ خاموش او ادامه دارد. هنگامی که صدای شیرین را که برخاسته از ناخودآگاه شاعر است، با نگاهی روان شناسانه تحلیل کنیم، در می یابیم که آنیمای شاعر در پرداخت شخصیت شیرین، نقشی بیشتر از بن مایة اصلی روایت داشته است.

کلیدواژه‌ها

نظامی؛ شیرین؛ یونگ؛ پیر خردمند؛ ساخت شکنی