چیستی وجاودانگی نفس ازمنظر ملاصدرا واسپینوزا

مطالعات نقد ادبی

مقاله 3، دوره 4، شماره 16، آذر 1388، صفحه 20-40   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

محمد اکوان¹؛ مهناز توکلی²

¹استادیار گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

²دانش آموخته کارشناسی ارشد فلسفه و حکمت اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

دراین مقاله به بررسی تطبیقی دیدگاه ملاصدرا واسپینوزا درباره چیستی وجاودانگی نفس پرداخته شده است . ملاصدرا واسپینوزا باتوجه به اصول ، تعاریف وروش فلسفی خود به بقای نفس معتقدند وآن را جاویدان می دانند ملاصدرا برای جاودانگی نفس ازاصل حرکت جوهری استفاده می کند واسپینوزا از اصل صیانت ذات ( کوشش برای حفظ ذات ) بهره می گیرد . اسپینوزا نفس راجوهر نمی داند بلکه آن را صفت یا حالتی ازعلم خداوند بشمار می آورد وچون علم خداوند جاویدان است نفس نیز بواسطه آن جاویدان خواهد شد . درصورتی که ملاصدرا معتقد است که نفس جوهر است ودارای دومرتبه وجودی وحادث به حدوث بدن است . درابتدای حدوث ، وجودی جسمانی دارد ولی دراثر حرکت جوهری استکمال پیدا می کند وبه مرتبه تجرد عقلانی می رسد ودراین مرتبه نیازی به بدن ندارد وتاابد باقی وجاویدان خواهد ماند 

کلیدواژه‌ها

جاودانگی؛ نفس؛ جوهر؛ عقل؛ خیال؛ مجرد؛ حالت