مسئله وجود از منظر شیخ اشراق

 پژوهشهای معرفت شناختی

مقاله 3، دوره 1، شماره 1، خرداد 1391، صفحه 40-56   

نویسنده

عزیزاله افشار کرمانی

استادیار گروه فلسفه دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

چکیده

سهروردی آنچه را در خارج تحقق دارد هویت می نامد. این هویت عین تشخص و فرد بودن است. ذهن پس از یافتن این امر خارجی آن را به دو مفهوم عقلانی وجود و ماهیت تحلیل می کند. سهروردی وجود و ماهیت و سایر مفاهیم فلسفی را انتزاعی عقلانی و یا اعتبار ذهن می داند. و معتقد است ، این مفاهیم فلسفی در جهان واقع هیچ گونه زیادت و مغایرتی با آن هویت ندارند. و همه مفاهیم فلسفی ابزارهای تحلیل عقلانی واقعیت اند و زیادت آن ها بر واقعیت خارجی موجب تسلسل در مفاهیم فلسفی می شود. بنابراین سهروردی به اصالت واقع یا اصالت هویت معتقد است . و ماهیت را هم همانند وجود اعتباری می داند.

کلیدواژه‌ها

هویت؛ وجود؛ ماهیت؛ وجود بحت؛ کمال مطلق؛ صفات تحلیلی؛ صفات تصویری؛ تشکیک در وجود

مراجع

1-   ابن کمونه ، عزالدوله سعد بن منصور ، شرح التلویحات اللوحیة و العرشیة ، ج سوم ، الالهیات ، تحقیق نجفقلی حبیبی ، میراث مکتوب ، تهران ، 1387 ش.

2-   سهروردی ، شهاب الدین یحیی ، الواح عمادیه ، مجموعه مصنفات ، ج 4 ، تصحیح نجفقلی حبیبی ، پژوهشگاه علوم انسانی ، تهران ، 1380 ش.

3-   سهروردی ، شهاب الدین یحیی ، پرتونامه ، مجموعه مصنفات ، ج 3 ، تصحیح سید حسین نصر ، پژوهشگاه علوم انسانی ، تهران ، 1380 ش.

4-   سهروردی ، شهاب الدین یحیی ، التلویحات اللوحیة و العرشیة ، تصحیح نجفقلی حبیبی ، موسسه حکمت و فلسفه ایران ، تهران ، 1388 ش.

5-   سهروردی ، شهاب الدین یحیی ، حکمة الاشراق ، مجموعه مصنفات ، ج2 ، تصحیح هانری کربن ، پژوهشگاه علوم انسانی ، تهران ، 1373 ش.

6-   سهروردی ، شهاب الدین یحیی ، اللمحات ، مجموعه مصنفات ، ج4 ، تصحیح نجفقلی حبیبی ، پژوهشگاه علوم انسانی ، تهران ، 1373 ش.

7-   سهروردی ، شهاب الدین یحیی ، کلمة التصوف ، مجموعه مصنفات ، ج 4 ، تصحیح نجفقلی حبیبی ، پژوهشگاه علوم انسانی ، تهران ، 1380ش.

8-   سهروردی ، شهاب الدین یحیی ، المشارع و المطارحات ، مجموعه مصنفات ، ج2 ، تصحیح هانری کربن ، پژوهشگاه علوم انسانی ، تهران ، 1373 ش.

9-   سهروردی ، شهاب الدین یحیی ، هیاکل النور ، تصحیح محمد کریمی ، نقطه ، تهران ، 1379 ش.

10-شهرزوری ، شمس الدین محمد ، الشجرة الالهیه فی علوم الحقایق الربانیة ، ج 3 ، تصحیح نجفقلی حبیبی ، میراث مکتوب ، تهران ، 1385 ش.

     11-شهرزوری ، شمس الدین محمد ، شرح حکمةالاشراق ، تصحیح حسین ضیایی ، موسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی ، تهران ، 1372ش.