تناسخ و مسخ در حکمت متعالیه

 پژوهشهای معرفت شناختی

مقاله 5، دوره 1، شماره 1، خرداد 1391، صفحه 72-85   

نویسندگان

علی ارشد ریاحی¹؛ افسانه صباغان²

¹دانشیار گروه الهیات دانشگاه اصفهان

²دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی گروه الهیات دانشگاه تهران

چکیده

در این مقاله سازگاری قول به استحاله تناسخ و اعتقاد به مسخ در حکمت متعالیه مورد بررسی قرار گرفته است به این منظور ضمن تعریف و ذکر اقسام تناسخ، محذوراتی که موجب شده است فلاسفه حکمت متعالیه تناسخ را محال بدانند، جمع آوری شده است و سپس با توجه به آراء این حکما در مورد حقیقت و واقعیت مسخ، مشخص شده است که هیچ یک از آن محذورات در مسخ وجود ندارد و در نتیجه قول به استحاله تناسخ با اعتقاد به مسخ کاملا سازگار است.

کلیدواژه‌ها

تناسخ؛ مسخ؛ صور اخروی؛ ملکات نفسانی؛ تجسم اعمال

مراجع

1. قرآن مجید، با ترجمه استاد محی الدین مهدی الهی قمشه ای
2. جبران، مسعود ، فرهنگ الفبایی الرائد، ج 2 ، ترجمه دکتر رضا اترابی نژاد، انتشارات آستان قدس رضوی ، چاپ دوم ،مشهد ، 1376ش.
3. سبحانی،جعفر،الالهیات،ج4،المرکز العالمی للدراسات الاسلامیه، قم ریال 1413 ه.ق.
4. سبزواری ، هادی بن محمد ، اسرار الحکم، انتشارات قدس ،چاپ دوم، قم ، 1383ش.
5. شرح منظومه ، انتشارات علمیه اسلامیه تهران، 1367ش.
6. صدرالدین شیرازی ، محمد بن ابراهیم، الاسفار الاربعه ، ج9، انتشارات دارالاحیاء التراث العزلی، چاپ دوم ،بیروت ، 1335ش.
7. الشواهد العربیه ، به کوشش مصطفی محقق داماد، انتشارات بنیاد حکمت اسلامی صدرا، چاپ اول ،تهران ، 1382ش.
8. مبدا و معاد ، ترجمه احمد بن محمد الحسینی اردکانی ، مرکز نشر دانشگاهی، تهران ،1362ش.
9. طباطبایی ، محمد حسین ، المیزان ، ج1، ترجمه محمدباقر موسوی ، دفتر انتشارات اسلامی ، چاپ نوزدهم ،قم،1383ش.
10. فاخوری، حناوخلیل جر ، تاریخ فلسفه در جهان اسلامی ، ترجمه عبدالمحمد آیتی ، انتشارات علمی و فرهنگی ،چاپ چهارم، تهران ،1373ش.
11. کلینی ، محمد بن یعقوب ، اصول کافی ، ترجمه محمدباقر کمره ای، ج5، انتشارات اسوه، چاپ اول،تهران،1370ش.
12. مجلسی، محمدباقر،بحارالانوار ، ج 7 ، دارالکتب الاسلامیه ، تهران،1377ش.