زبان نشانه‌ها

ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

مقاله 2، دوره 6، شماره 18، فروردین 1389، صفحه 16-36   

نویسندگان

حافظ حاتمی¹؛ محمدرضا نصر اصفهانی²

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد ایذه

²استادیار دانشگاه آزاداسلامی واحد اصفهان

چکیده

بهره‌گیری از زبان نمادین یا رمزی همواره مورد توجّه شعرا، نویسندگان و هنرمندان بوده است. ظرفیت بالای عنصر زیبایی‌بخش رمز، به همة انواع ادب حماسی، غنایی، عرفانی، نمایشی و تعلیمی امکاناتی فراوان داده است تا شاعر، نویسنده و هنرمند بتواند اثری از هر نظر برجسته و متمایز بیافریند. ادبیات عرفانی جولانگاه و پهنة زبان نمادها است و عرفا برای بهره‌گیری بیشتر از مفاهیم واژگان و موضوع «غیرت عرفانی» و اینکه افراد بیگانه و غیر اهل نتوانند به مقصود آنان پی ببرند، از این زبان استفاده می‌کنند.
زبان نشانه‌ها ـ که در رُمان کیمیاگر از آن به روح جهان، زبان روح، رویای شخصی، اصل مطلوبیّت، مکتوب و عشق یاد شده است ـ مهم‌ترین عنصر سازندة این رمان است. در این میان آشنایی نویسنده با عرفان مشرق‌زمین، به ویژه عرفای اسلامی و ایرانی، و در نهایت تأثیرپذیری از آنان، موضوعی است که در این مقاله به آن پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

کیمیاگر؛ پائولو کوئیلو؛ زبان نشانه‌ها؛ گم شده؛ سیر آفاقی و انفسی

مراجع