تصاویر بلاغی خورشید در شاهنامه و بازتاب اسطورة مهر در آن

ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

مقاله 7، دوره 5، شماره 14، فروردین 1388، صفحه 112-128   

نویسنده

سید رسول موسوی

دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور

چکیده

این مقاله‌ نشان می‌دهد که اسطورة‌ مهر به عنوان یکی از عناصر مهم خیال شاعرانه می‌تواند زمینه‌های ساخت تصاویر بلاغی، استعاری و تشبیهی را برای شاعر فراهم نماید. نویسنده کوشیده است روایت‌های اساطیری مهر را با مصادیق هنری آن در شاهنامه تطبیق دهد. مهر در شاهنامه صورت خیال شاعرانه و رنگ ادبی و اعتلای هنری و زیباشناختی یافته است. سایه‌روشن‌های سنّت پرستش و ستایش مهر و آیین میتراییسم و آراسته‌شدن مهر به اوصاف انسانی در تصاویر استعاری و بلاغی، به ویژه در ترسیم طلوع و غروب، در شاهنامه مشهود است. پرندگان اساطیری نیز در ساخت تصاویر بلاغی نقش مؤثری دارند. در این مقاله سعی شده است خلّاقیت هنری فردوسی در حوزة تصویرسازی بر مبنای اسطورة مهر بررسی و تحلیل قرار شود.

کلیدواژه‌ها

اسطوره؛ مهر؛ تصویر بلاغی؛ صور خیال؛ شاهنامه

مراجع