شهر و ده در اندیشة مولوی

ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

مقاله 3، دوره 4، شماره 12، مهر 1387، صفحه 29-39   

نویسنده

عبدالرحیم ثابت

استادیار دانشگاه آزاداسلامی ـ واحد جهرم

چکیده

یکی از جنبه‌های پویا و پیشرفتة اندیشة مولوی، شهرگرایی اوست. شهر، پیشرفته‌ترین شکل زندگی اجتماعی انسان و بستر تکامل اندیشه و فرهنگ است. مفهوم فراخواندنِ به شهر، درواقع دعوت به تفکر در ساحتی گسترده‌تر است. مولوی زادة بلخ است که خود یکی از شهرهای بزرگ و باشکوه دنیای قدیم به شمار می‌رود. او افزون بر بلخ، در بلندآوازه‌ترین مراکز پویا و زندة فکر و فرهنگ زمانه دم زده و شهرهایی چون بغداد، نیشابور، حلب و دمشق را دیده و تجربه کرده است. به همین دلیل، در مثنوی، فیه مافیه و نیز در غزلیات، با شور و شوق از شهرهای بزرگ نام می‌برد و شهرگرایی را ستایش می‌کند و هم‌زمان به نقد نگرش محدود و بسته و ذهنیت ساده و ابتدایی مردمان جوامع خود می‌پردازد. در مقالة پیش رو، دربارة این جنبه از تفکر مولانا بحث و بررسی خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

مثنوی؛ مولوی؛ شهر؛ ده؛ روستا