لیبرالیزم و مشابهت‌های مضامین «کلیله و دمنه» و «مرزبان‌نامه» با آن

ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی

مقاله 2، دوره 4، شماره 10، فروردین 1387، صفحه 19-27   

نویسنده

خدیجه اطمینان

دانشآموخته زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور ـ مرکز تهران

چکیده

لیبرالیزم (آزادی‌گرایی) مکتبی سیاسی است که آزادی فردی را اصیل می‌شمرد. در این مقاله ابتدا به اجمال ساختار زیربنایی لیبرالیزم عنوان می‌شود و سپس به این‌ موضوع که مکتبِ موردنظر ریشه در عقاید رواقیون و حتی پیش از آن در آراء افلاطون و ارسطو دارد، پرداخته می‌شود. پس از آن نیز آرای نظریه‌پردازان بزرگ لیبرالیزم بررسی خواهد شد.
لیبرالیزم به دو شاخة دینی و سیاسی تقسیم می‌شود که نتایج آن در حوزة اجتماعی همچون براندازی نظام برده‌داری در جهان و ایجاد بنیان‌های آزادی فردی و حقوق بشر، قابل توجه است. کلیله و دمنه و مرزبان‌نامه به عنوان متون اجتماعی ادبیات کهن مملو از رویکردهای سیاسی و اجتماعی است که گاه افکار لیبرالیستی مؤلف را می‌نمایاند. گرچه کلیله و دمنه و مرزبان‌نامه به نمونه و الگویی متفاوت از لیبرالیسم تعلق دارند، اما سعی شده است تا اشاراتی دربارة مشابهت‌های مضامین این دو اثر بزرگ سیاسی با لیبرالیزم بیان شود

کلیدواژه‌ها

لیبرالیزم؛ سیاست؛ استبداد؛ کلیله و دمنه؛ مرزبان‌نامه