ارتباط بین میزان هوش معنوی و سبک مکانیزم‌های دفاعی

فصلنامه تحقیقات روانشناختی

مقاله 4، دوره 6، شماره 23، مهر 1393، صفحه 46-58   

نویسندگان

مهدی مزیدی¹؛ محمود حیدری²

¹دانشجوی کارشناسی روانشناسی بالینی، دانشگاه شهید بهشتی

²دکترای روانشناسی عمومی، عضو هیئت علمی گروه روانشناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

هوش معنوی عبارت است از مجموعه‌ای از توانایی‌ها برای کاربست و ابراز منابع، ارزش‌ها و ویژگی‌های معنوی در جهت افزایش کنش و بهزیستی زندگی روزانه. بین هوش معنوی و مکانیزم‌های دفاعی از نظر تاثیر در سلامت روان، رضایت از زندگی، خودآگاهی و توانایی حل مساله نقاط مشترک وجود دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هوش معنوی و سبک مکانیزم‌های دفاعی است. روش تحقیق، از نوع مطالعات همبستگی بود و جامعه آماری آن دانشجویان کارشناسی مشغول بتحصیل سال 1392-1391 دانشگاه شهیدبهشتی بوده‌اند که از میان آن‌ها 135 نفر (57 پسر و 87 دختر) به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شدند و پرسشنامه مکانیزم‌های دفاعی اندروز و همکاران (1993) DSQ-40و پرسشنامه هوش معنوی جامع آمرام (2007) را تکمیل کردند. یافته‌های حاصل از پژوهش نشان داد که تنها بین سبک دفاعی بالغ و روان‌رنجور با مولفه‌های هوش معنوی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. برای تحلیل داده‌ها از تحلیل رگرسیون با روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که زیرمقیاس‌های «خوبی» و «جهت‌گیری درونی» پیش‌بینی‌کننده مثبت و معنادار سبک دفاعی بالغ‌اند(001/0p<). هم‌چنین زیرمقیاس‌های «تمامیت و کلیت» و «وجود و شخصیت» پیش‌بینی‌کننده مثبت و معنادار سبک دفاعی روان‌رنجور هستند(001/0P<). متغیر جنسیت نیز سبک دفاعی نابالغ را بصورت مثبتی پیش‌بینی می‌کند(002/0p<). بر اساس نتایج به دست آمده می¬توان نتیجه گرفت که از طریق افزایش هوش معنوی، می‌توان به میزان استفاده از سبک‌ دفاعی بالغ افزود.

 

کلیدواژه‌ها

هوش معنوی؛ سبک دفاعی بالغ؛ سبک دفاعی نابالغ؛ سبک دفاعی روان‌رنجور