مقایسه اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر حضور ذهن و درمان فراشناختی بر نشخوارفکری و علایم افسردگی

فصلنامه تحقیقات روانشناختی

مقاله 8، دوره 6، شماره 21، فروردین 1393، صفحه 101-118   

نویسندگان

پروانه محمد خانی¹؛ فریبا حسنی²؛ مژگان سپاه منصور²؛ غلامرضا محمودی²؛ زرین سادات لاریجانی³

¹استاد گروه روانشناسی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی تهران

²عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

³دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد تهرا

چکیده

شناخت¬درمانی مبتنی بر حضور ذهن و درمان فراشناختی از درمان¬های موج سومی هستند که اثربخشی آن¬ها در دامنه¬ای از اختلالات روانی مختلف مورد آزمون قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی شناخت-درمانی مبتنی بر حضور¬ذهن و درمان فراشناختی در کاهش نشخوار فکری و علایم افسردگی است. 27 نفر از افراد با نشانه¬های افسردگی طبق نمره برش پرسشنامه افسردگی بک و به طور تصادفی در دو گروه شناخت¬درمانی مبتنی بر حضور ذهن و درمان فراشناختی قرار گرفتند. پرسش¬نامه افسردگی بک (1961) و مقیاس پاسخ نشخوار فکری (1991) قبل و بعد از درمان اجرا شد. برای تجزیه و تحلیل داده¬ها از تحلیل کواریانس یک¬راهه استفاده شد. یافته¬ها نشان می-دهد که هر دوی شناخت¬درمانی مبتنی بر حضور ذهن و درمان فراشناختی بر کاهش نشحوار فکری و نشانه¬های افسردگی تأثیر داشته¬اند و بین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر حضور ذهن و درمان فراشناختی در کاهش نشخوار فکری و علایم افسردگی تفاوت معنادار وجود ندارد (P≤0.01). هر دوی شناخت¬درمانی مبتنی بر حضور ذهن و درمان فراشناختی در بهبودی نشخوار فکری آسیب¬شناسانه و علایم افسردگی مؤثر هستند.

کلیدواژه‌ها

شناخت‌درمانی مبتنی بر حضورذهن؛ درمان فراشناختی؛ نشخوارفکری؛ علایم افسردگی