رابطه همخوانی احساس و ابراز هیجان مثبت با سلامت روانی: بررسی کارکرد اجتماعی هیجان

فصلنامه تحقیقات روانشناختی

مقاله 3، دوره 4، شماره 14، خرداد 1391، صفحه 41-55   

نویسنده

ابراهیم احمدی

استادیار دانشگاه آزاد اسلامی – واحد بویین زهرا.

چکیده

پژوهش ها به وفور نشان داده اند که هیجان مثبت باعث افزایش سلامت روانی می شود. اما کمتر پژوهشی ساز و کار این اثر را روشن کرده است. پژوهش حاضر فرض کرد که هیجان مثبت از طریق بهبود بخشیدن به روابط اجتماعی فرد باعث افزایش سلامت روانی او می شود. بنابراین فرضیه این است که اولاً هیجان مثبت فقط زمانی باعث افزایش سلامت روانی می شود که به درستی به دیگران ابراز شود؛ یعنی میان احساس و ابراز هیجان مثبت همخوانی وجود داشته باشد، ثانیاً این همخوانی نیز فقط زمانی باعث سلامت روانی می شود که فرد پیوندهای اجتماعی لازم را دارا باشد. برای آزمون این فرضیه ها سه متغیر در 217 دانشجوی کارشناسی اندازه¬گیری شد: 1- شاخصی از همخوانی احساس و ابراز هیجان مثبت بر اساس گزارش آزمودنی ها و سه نفر از نزدیکان آنها (همچنین هیجان مثبت احساس شده و هیجان مثبت ابراز شدۀ هر آزمودنی به طور جداگانه ثبت شد)، 2- پیوند اجتماعی، 3- بهزیستی روانی و نشانه های افسرده وار به عنوان شاخص¬های سلامت روانی. ضرایب همبستگی پاره¬ای نشان دادند که همخوانی احساس و ابراز هیجان مثبت، حتی پس از کنترل میزان هیجان مثبت احساس شده و میزان هیجان مثبت ابراز شده، با شاخص های سلامت روانی رابطه معنادار دارد، امّا این رابطه پس از کنترل متغیر پیوند اجتماعی دیگر معنادار نیست.

کلیدواژه‌ها

هیجان مثبت؛ همخوانی احساس و ابراز هیجان؛ سلامت روانی؛ پیوند اجتماعی