مقایسه مدلهای تک پارامتری و سه پارامتری تئوری سؤال پاسخ در سنجش توانایی دانش آموزان دبیرستان دخترانه توسط ماتریس‌های پیشرونده‌ریون

فصلنامه تحقیقات روانشناختی

مقاله 6، دوره 4، شماره 13، فروردین 1391، صفحه 71-89   

نویسندگان

کبری اسدی¹؛ حیدر علی هومن²؛ ریتا لیاقت³

¹کارشناس ارشد رشته سنجش و اندازه گیری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

²دانشیار دانشگاه ازاد واحد تهران مرکز

³استادیار دانشگاه ازاد واحد تهران مرکز

چکیده

پژوهش حاضر به مقایسه تفاوت¬های بین برآورد پارامتر توانایی آزمودنی و برآورد پارامتر توانایی سؤال در مقیاس هوش پیشرونده¬ریون در دو مدل راش و سه پارامتری بر اساس تئوری سؤال پاسخ می¬پردازد. از میان همه دانش¬آموزان دختر پایۀ اول تا سوم دبیرستانهای منطقه 4 آموزش و پرورش شهر تهران که در سال تحصیلی 1387-1386مشغول به تحصیل بوده¬اند تعداد 498 دانش¬آموز به شیوه نمونه¬برداری تصادفی چند مرحله¬ای انتخاب و آزمون مذکور بر روی آنها اجرا شد. نتایج نشان می¬دهد ضریب اعتبار آزمون با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر 839/0 است. روایی آزمون با استفاده از روش تحلیل مولفه¬های اصلی، تعداد 5 عامل هوش¬کلی، درک و استعداد ریاضی، حافظه، تجسم فضایی، و سرعت به دست آمده است. از اجرای مدل تک پارامتری و سه پارامتری بر روی آزمون و مقایسه این دو مدل این نتایج حاصل می¬شود1) بین برآوردهای توانایی براساس دو مدل تک پارامتری و سه پارامتری تفاوت معنادار وجود دارد اما بین نمره¬های توانایی¬ها در هر دو مدل همبستگی وجود دارد.2) از روی نمــره-های خام افــراد می¬تــوان توانایی آنان را در مدل ســه پارامتری پیش بینی کرد.3) از مقایسه نمره میانگین دو مدل این نتیجه حاصل می¬شود که مدل تک پارامتری نسبت به مدل سه پارامتری مقاوم تر است.

کلیدواژه‌ها

پارامتر؛ توانایی؛ اعتبار؛ روایی؛ مدل راش؛ مدل سه پارامتری