کمال‌گرایی و اضطراب رقابتی در ورزشکاران

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 2، دوره 9، شماره 33، مهر 1391، صفحه 15-27   

نویسندگان

محمدعلی بشارت¹؛ سیده اسما حسینی²

¹استاد دانشگاه تهران

²دانشجوی دکترا روالن شناسی سلامت دانشگاه تهران

چکیده

تبیین جنبه‌های مختلف اضطراب رقابتی شامل اضطراب شناختی، اضطراب بدنی و اعتماد به خود بر حسب ابعاد کمال‌گرایی شامل تلاش برای کامل بودن (کمال‌گرایی مثبت) و واکنش منفی به ناکامل بودن (کمال‌گرایی منفی) هدف پژوهش حاضر بود. 173 ورزشکار داوطلب (115 پسر و 58 دختر) از فدراسیون‎های ورزشی تهران با تکمیل مقیاس کمال‏گرایی رقابتی (CPS؛ بشارت، 1388الف) و پرسشنامه چند‌بُعدی اضطراب رقابتی (MCAQ؛ بشارت، 1388ب) در این پژوهش شرکت کردند. نتایج پژوهش نشان دادند که تلاش برای کامل بودن (کمال‌گرایی مثبت) با اضطراب شناختی و بدنی ورزشکاران همبستگی منفی و با اعتماد به خود آنها همبستگی مثبت، واکنش منفی به ناکامل بودن (کمال‌گرایی منفی) با اضطراب شناختی و بدنی ورزشکاران همبستگی مثبت و با اعتماد به خود آنها همبستگی منفی دارد و ابعاد کمال‌گرایی میتواند تغییرات مربوط به اضطراب رقابتی ورزشکاران را پیش‌بینی کنند. همچنین تلاش برای کامل بودن از طریق تقویت احساسات شایستگی شخصی، تقویت قدرت مهار و مدیریت شرایط مسابقه و تمرکز و دقت در اجرای فنون و مهارت‌های ورزشی، اضطراب شناختی و بدنی را کاهش و اعتماد به خود را افزایش داد. در مقابل، واکنش منفی به ناکامل بودن، از طریق تضعیف احساسات شایستگی شخصی، تضعیف قدرت مهار و مدیریت شرایط مسابقه و اختلال تمرکز و دقت در اجرای فنون و مهارت‌های ورزشی، اضطراب شناختی و بدنی را افزایش و اعتماد به خود را کاهش داد.

کلیدواژه‌ها

کمال‌گرایی؛ اضطراب رقابتی؛ روان‌شناسی ورزشی