سبکهای مکانیزم دفاعی در انواع شخصیت خوددوستدار: یک همبستگی بنیادی

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 1، دوره 5، شماره 18، دی 1387، صفحه 99-109   

چکیده

مکانیزمهای دفاعی نمو نایافته در انواع اختلالهای شخصیت دیده می‌شوند. در این پژوهش، به بررسی میزان نمو نایافتگی و انواع مکانیزمهای دفاعی در طیف اختلال شخصیت خوددوستدار پرداخته شد. 263 دانشجو (156 دختر و 107 پسر) از مقطـع کارشنـاسی و کارشنـاسی ارشد بـا روش نمونه‌گیری خوشه‌ای انتخاب شدند و به پرسشنامه سبک مکانیزم‌ دفـاعی (DSQ؛ اندروز، سینگ و باند، 1993 و دو مقیاس فهرست شخصیت خود‌ـ دوستـدار (NPI؛ راسکیـن‌ و هال، 1979) و خوددوستداری آسیب‌پذیر (VNS؛ پیمنتل و دیگران، 2004)، به‌منظور متمایزکردن دو نوع خود‌ـ دوستداری پنهان و آشکار پاسـخ دادند. تحلیل یافته‌ها با استفـاده از همبستگی بنیادی وجود رابطه بین نوع خوددوستداری و نحوة استفادة از مکانیزمهای دفاعی را مشخـص کرد. تحلیل جزئی‌تر نیز نشان داد که رابطـه خوددوستداری آسیـب‌پذیر، بـا مکانیزمهای دفـاعی نمو‌نایافتـه و مکانیزمهای دفاعی روان‌آزرده‌وار، مثبـت و معنادار، رابطه خوددوستداری بزرگ‌منـش با مکانیزمهای روانآزرده‌وار منفی و معنادار و با مکانیزمهای نمونایـافته مثبت و معنادار بود. متمایزکردن خوددوستداری به دو بخـش بزرگ‌منش و آسیب‌پذیر می‌تواند از اشتباههای تشخیصی پیشگیری کند و امکان به‌کار بردن روشهای درمانگری مناسب را فراهم سازد.

کلیدواژه‌ها

خوددوستداری؛ خوددوستداری آسیـب‌پذیر؛ خود‌ـ ‌دوستداری بزرگ‌منش؛ مکانیزمهای دفاعی؛ همبستگی بنیادی