نقش سبک‎های دلبستگی در ارجحیت ملاک‎های انتخاب همسر

روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی

مقاله 6، دوره 11، شماره 44، تیر 1394، صفحه 415-405   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

نرگش رازقی^{* 1}؛ محمدعلی مظاهری²؛ حسن احدی²

¹دانشجوی دکتری روان‌شناسی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی

²استاد گروه روان‌شناسی دانشکده علوم انسانی و اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی

چکیده

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش سه سبک دلبستگی در اولویت‎های انتخاب همسر بود. 114 دانشجوی مجرد (68 دختر ،46 پسر) ازدانشگاه‌های دولتی شهر تهران با دامنه سنی 22 تا 40 به عنوان نمونه در دسترس انتخاب و به برنامه انتخاب همسر محقق‌ساخته به زبان برنامه‌نویسی C که یک برنامه رایانه‌ای شامل ویژگی‌های فردی، آزمون انتخاب همسر، و پرسشنامه دلبستگی‌ هازن و شیور (1987) است، پاسخ دادند. برای تحلیل داده‌ها از آزمون t و مدل رگرسیون بهره گرفته شد. نتایج نشان دادند هر دو گروه زنان و مردان دو ملاک جاذبه و عشق دوطرفه و وفاداری را به عنوان دو اولویت اول و دوم مطرح می‌کنند اما در ملاک سوم زنان شخصیت مستقل و مردان سازگاری را مهم دانستند. سبک دلبستگی اجتنابی با ملاک مطیع بودن رابطه مثبت معنادار داشت در حالی که سبک ایمن با ملاک‌های مطیع بودن و آشپزی و خانه‌داری خوب رابطه منفی معنادار داشت.
 

کلیدواژه‌ها

سبک دلبستگی؛ انتخاب همسر؛ ازدواج؛ ارجحیت ملاک‌ها

مراجع

ابوالقاسمی، ع. و ایرانپور، چ. (1379). بررسی نقش تفاوت‎های جنسیتی و شخصیتی در ملاک‎های انتخاب همسر دانشجویان. مجموعه مقالات همایش دانشجو و عفاف، تهران، دانشگاه صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی.

بشارت ، م. (1380). بررسی رابطه سبک‌های د‌لبستگی با مشکلات زناشویی د‌ر زوجین نابارور. فصلنامه تازه‌های روان د‌رمانی، 5 (20-19)، 66-55.

بشارت، م. (1392). مقیاس دلبستگی بزرگسال. روان‎شناسی تحولی: روان شناسان ایرانی، 35، 320-317.

پاکدامن، ش. (1383). بررسی ارتباط بین دلبستگی و جامعه‎طلبی در نوجوانی. مجله علوم روان‎شناختی، 9، 27-25.

جبرئیلی، ه.، زاده‎محمدی،ع. و حیدری، م. (1392). نقش ارزش‎های فرهنگی ازدواج و تفاوت‌های جنسی در انتخاب همسر. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 9(36)، 377-388.

دلخموش، م. (1392). بازخورد جوانان ایرانی به ازدواج: یافته‎های یک پیمایش ملی. فصلنامه روان‎شناسی تحولی: روان‎شناسان ایرانی، 9 (36)، 350-331.

سپهری، ص. (1391). بررسیفرایندتصمیم‎گیریدرانتخابهمسربهروشجست‎وجویاطلاعات. پایان‌نامه دکتری، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی.

صداقت،ک.،قریشی،ف. واسفندیاری،ی. (1385). بررسی ملاک‎هایانتخابهمسر دانشجویاندختروپسردانشگاهتربیت معلمآذربایجان. چکیده مقالات دومین کنگره سراسری آسیب شناسی خانواده در ایران، دانشگاه شهید بهشتی، پژوهشکده خانواده.

عابدی، د. و فرحبخش، ک. (1379). بررسی معیارهای انتخاب همسر در دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. طب و تزکیه، 39، 42-34.

غلامی، ل. (1386). مقایسه معیارهای همسرگزینی در بین دختران و پسران. پایان‎نامه کارشناسی ارشد، دانشکده روان‎شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی.

ﻣﻈﺎﻫﺮی، م. ع. (1379). ﻧﻘﺶ دﻟﺒﺴﺘﮕﯽ ﺑﺰرﮔﺴﺎﻻن در ﮐﻨﺶوری ازدواج. ﻣﺠﻠﻪ روان ﺷﻨﺎﺳﯽ، 4، 25-15.

مؤمن‎زاد‌ه ، ف. (1381). ارتباط تفکرات غیرمنطقی و الگوهای د‌لبستگی با سازگاری زناشویی. پایان‎نامه کارشناسی ارشد‌ روان‎شناسی عمومی، دانشکده روان‎شناسی و علوم تربیتی، ‌د‌انشگاه شهید‌ بهشتی.

یزدانی،م. (1380). بررسی مقایسه‎ای معیارهای ازدواج از دیدگاه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه علوم پزشکی اصفهان. مجلهعلمیدانشکدهپرستاریوماماییاصفهان، 7، 142-123.

Badahdah, A. M., & Tiemann, K. A. (2005). Mate selection criteria among Muslims living in America. Evolution and Human Behavior, 26, 432-440.

Batabyal, A. A., & Beladi, H. (2003). Spouse selection in arranged marriages: An analysis of time invariant and time variant decision rules. Journal of Eco-nomic Research, 8, 77-91.

Bowlby, J. (1980). Attachment and loss: Sadness and depression. New York: Basic Books.

Buss, D. M., Abbott, M., Angleitner, A., Asherian, A., Biaggio, A., & Blanco-Villasenor, A., et al. (1990). International Preferences in Selecting  Mates: A Study of 37 cultures. Journal of Cross-Cultural Psychology, 21, 5-47.

Buss, D. M. (2008). Evolutionary psychology: The new science of the mind. Boston, MA: Pearson.

Chang, L., Wang, Y., Shackelford, T. K., & Buss, D. M. (2011). Chinese mate preferences: Cultural  evolution and continuity across a quarter of a century. Personality and Individual Differences, 50, 678-683.

Collins, N. L. (1996). Working models of attachment: Implications for explanation, emotion, and beha-vior. Journal of Personality and Social Psy-chology, 71(4), 810-832.

Cloulow, C. (2001). Adult attachment and couple psychotherapy: The secure base in practice and research. East Sussex: Brunner-Routledge.

Eagly, A. H., & Wood, W. (1999). The origins of sex differences in human behavior: Evolved dispo-sitions versus social roles. American Psychologist, 54(6), 408-423.

Eastwick, P. W., & Finkel, E. J. (2008). Sex  differences in mate preferences revisited: Do people know what they initially desire in a romantic partner? Journal of Personality and Social Psychology, 94, 245-264

Feeney, J., & Noller, P. (1996). Adult Attachment. London: Sage Publication.

Feingold, A. (1992). Gender differences in mate selection preferences: A test of the parental investment model. Psychological Bulletin, 112(1), 125-139.

Finkel, E. J., Eastwick, P. W., & Matthews, J. (2007). Speed-dating as an invaluable tool for studying romantic attraction: A methodological primer. Personal Relationships, 14, 149-166.

Fisman, R., Iyengar, S. S., Kamenica, E., & Simonson, I. (2006). Gender differences in mate selection: Evidence from a speed dating experiment. Quarterly Journal of Economics, 121, 673-697.

Fletcher, G. J. O., Tither, J. M., O’Loughlin, C., Friesen, M., & Overall, N. (2004). Warm and homely or cold and beautiful? sex differences in trading off traits in mate selection. Personality and Social Psychology Bulletin, 30, 659-672.

Furnham, A. (2009). Sex differences in mate selection preferences. Personality and Individual Differences, 47, 262-267.

Gangestad, S. W., & Simpson J. A. (2000). The evolution of human mating: Trade-offs and stra-tegic pluralism. Behavioral and Brain Sciences, 23, 573-644.

Goodwin, R., & Tinker, M. (2001). Value priorities and preferences for a relationship partner. Journal of Personality and Individual Differences, 32, 1339-1349.

Gottschall, J., Martin, J., Quish, H., & Rhea, J. (2004). Sex differences in mate choice criteria are reflected in folktales from around the world and in historical European literature. Journal of Evolution and Human Behavior, 25, 102-112

Hazan, C., & Shaver, P. (1987). Romantic love conce-ptualized as an attachment process. Journal of Personality and Social Psychology, 52, 511-524.

Heffernan, M. E., & Fraley, R. C. (2013). Do early caregiving experiences shape what people find attractive in adulthood? Evidence from a study on parental age. Journal of Research in Personality,  47(4), 364-368. 

July, W. W. (2006). Does love conquer all? Mate selection preferences in relation to the storage love style. Doctoral dissertation, Chappelle University.

Khallad, Y. (2005). Mate selection in Jordan: Effects of sex, socio-economic status, and culture. Journal of Social and Personal Relationships, 22, 155-168.

Kirkpatrick, L. A., & Davis, K. E. (1994). Attachment style, gender, and relationship stability: A longitudinal analysis. Journal of Personality and Social Psychology, 66, 506-512.

Klohnen, E. C., & Luo, S. (2003). Interpersonal attraction and personality: What is attractive, self-similarity, ideal similarity, complementarity, or attachment security? Journal of Personality and Social Psy-chology, 85 (4), 709-722.

Lenton, A. P., Fasolo, B., & Todd, P. M. (2009). The relationship between number of potential mates and mating skew in humans. Animal Behavior, 77(1), 55-60.

Levi-Strauss, C. (2006). Historical trends and varia-tions in educational homogamy. Journal of Marriage and Family, 333, 83-95.

Li, N. P., & Kenrick, D. T. (2006). Sex similarities and differences in preferences for short term mates:  What, whether and why. Journal of Personality and Social Psychology, 90, 468-489.

Li, N. P., Kenrick, D. T., Bailey, J. M., & Linsenmeier, J. A. (2002). The necessities and luxuries of mate preferences: Testing the tradeoffs. Journal of Personality and Social Psychology, 82, 947-955.

Lukaszewski, A. W., & Roney, J. R. (2010). Kind toward whom?  Mate preferences for personality traits are target specific.  Evolution and Human Behavior, 31 (1), 29-38.

Mather, R. (2006). Using evolutionary psychology to account for sex differences and similarities in psychological tendencies. Journal of Scientific Psychology, 1, 1-5.

Maunder, R. G., & Hunter, J. J. (2001). Using attachment theory to understand illness behavior. General Hospital Psychiatry, 23, 177-184.

McCrae, R. R., Martin, T. A., Hrebickova, M., Urbanek, T., Boomsma, D. I., Willemsen, G., & Costa, P. T. (2008). Personality trait similarity between spouses in four cultures. Journal of
Personality, 76, 1137-1164.

McCrae, R. R., Willemsen, G., & Boomsma, D. (2012). Are parental personality traits a basis for mate selection? Journal of Research in Personality, 46 (4), 455-457.

Shackelford, T. K., & Buss, D. M. (2008). Socio-economic development and shifts in mate prefe-rences. Evolutionary Psychology, 6(3), 447-455.

Shackelford, T. K., Schmitt, D. P., & Buss, D. M. (2005). Universal dimensions of human mate prefe-rences. Personality and Individual Differences, 39, 447-458.

Shaver, P. R., Schachner, D. A., & Mikulincer, M. (2005). Attachment style, excessive reassurance seeking, relationship processes, and depression. Pers-onality and Social Psychology Bulletin, 31, 343-359.

Simon, C. (2012). I like who you like, but only if I like you: Female character affects mate-choice copying. Personality and Individual Diffe-rences, 52 (6), 691-695.

Tadinac, M., & Hromatko, I. (2006). Strangers in the night or love forever: Characteristics and prefe-rences of short vs. long-term relationship seekers. Psychological Topics, 15, 261-276.

Todosijevic, B., Ljubinkovic, S., & Arancic, A. (2003). Mate selection criteria: A trait desirability assessment study of sex differences in Serbia. Evolutionary Psychology, 1, 116-126.

West, M. L., & Sheldon-Keller, A. E. (1994). Patterns of relating: An adult attachment perspective. New York: Guilford Press