نظام سطح بندی خدمات رسانی سکونتگاه های روستایی در شهرستان پاسارگاد

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 4، دوره 9، شماره 29، اسفند 1393، صفحه 47-59   

نویسندگان

علی شکور^{* 1}؛ فضل اله کریمی قطب آبادی²

¹دانشیار گروه جغرافیا، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

²دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نجف آباد، نجف آباد، ایران

چکیده

مراکز خدمات روستایی نقش بسیار با اهمیتی در ارائه امکانات و خدمات مورد نیاز روستاهای تحت نفوذ خود دارا می­باشند؛ زیرا مراکز خدمات رسانی به عنوان پایگاهی برای ایجاد تحرک و میل به زیستن در نواحی روستایی تلقی می­شوند. امروزه ساماندهی فضاهای روستایی درسه سطح منظومه، مجموعه و حوزه انجام می­شود و البته مکانیابی هر کدام از فضاهای فوق با توجه به موقعیت جغرافیایی، دسترسی جمعیت، شبکه ارتباطی- زیربنایی، تقسیمات سیاسی- اداری و عوامل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی انجام می­گیرد. در این مقاله نظام سطح بندی خدمات روستایی در شهرستان پاسارگاد ارائه شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با رویکردتوسعه­ای می­باشد و اطلاعات مورد نیاز با استفاده از روش­های اسنادی و میدانی گردآوری شده است. منابع کسب اطلاعات، نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، سالنامه­های آماری، شناسنامه آبادی­های استان فارس و مصاحبه می­باشد. نتایج این تحقیق نشان داده است که در سطح شهرستان پاسارگاد، شهرسعادت شهربه عنوان تنها مرکز منظومه روستایی می­باشد. همچنین با توجه به معیارها وملاک­های مورد بررسی 3 مرکز مجموعه و 7 مرکز حوزه روستایی شناسایی شده است

کلیدواژه‌ها

سطح بندی؛ خدمات رسانی؛ منظومه؛ حوزه؛ مجموعه؛ پاسارگاد

مراجع

1. آسایش، حسین، 1371، توسعه انسانی و چشم­انداز آن در کشورهای اسلامی، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 24، صص 80-7.

2. بهفروز، فاطمه، 1372، توسعه روستایی، جزوه درسی دوره دکتری دانشگاه تهران.

3. رضوانی، محمدرضا، 1379، ارزیابی سیاست سکونتگاه­های مرکزی در برنامه­ریزی و توسعه نواحی روستایی ، پژوهش­های جغرافیایی، دانشگاه تهران، شماره 35،  

4. شکویی، حسین، 1365، جغرافیای اجتماعی شهرها، انتشارات جهاد دانشگاهی.

5. ضرابی، اصغر و پریزادی، طاهر،1390، سطح بندی سکونتگاه­ها تعیین مراکز عملکردی محلی (مطالعه موردی: دهستان صاحب بخش زیویه شهرستان سقز)، فصلنامه جغرافیا، دوره جدید، سال نهم، شماره 28، صص202-179.

6. کلانتری، خلیل. ایروانی، هوشنگ و محمد وفائی نژاد، 1382، سنجش سطح توسعه روستایی در شهرستان تربت حیدریه (79-1365)، مجله پژوهش­های جغرافیایی، شماره 44، صص 54-41 .

7. مطیعی لنگرودی، سید حسن، 1382، برنامه­ریزی روستایی با تأکید بر ایران، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

8. معاونت برنامه­ریزی استانداری فارس، سالنامه آماری سال 1391 استان فارس، انتشارات استانداری فارس.

9. معاونت برنامه­ریزی استانداری فارس، شناسنامه آبادی­های استان فارس، انتشارات استانداری فارس.

10. معاونت برنامه­ریزی استانداری فارس، نتایج تفصیلی تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1390 شهرستان پاسارگاد.

11. وثوقی، منصور، 1367، سیاست­های توزیع جغرافیایی جمعیت با تکیه بر مسئله مهاجرت­های روستایی، نامه علوم اجتماعی، انتشارات دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران.

12. وزارت مسکن و شهرسازی، 1378، مصوبه نهایی الگوی سطح بندی مناطق و مراکز روستایی و استانداردهای و ضوابط ارائه خدمات روستایی کشور.

13. وزارت جهاد کشاورزی، 1379، ساماندهی فضاها و مراکز روستایی خراسان، انتشارات جهاد کشاورزی خراسان رضوی.

14. یاسوری، مجید، 1383، نظام سلسله مراتبی سکونتگاه­ها و سطح بندی خدمات روستایی (نمونه شهرستان سرخس)، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه­ای، شماره سوم، صص 205-189.

15.Agarwal, A.N & K. lal., 1993, economic of development and planning vikas publishing House , Dehli-92.

16. Misra, R.P & et.al., 1978, Regional planning and national development, vikas publishing house, New dehl, 153.

17. Robinson, warren, c., 1975, Toward socio- economic population planning, population and development planning, new York.

18. Roucho Rodder, A., 1990, Auto centric development in peripheral rural vegetate through strategy of locally integrated economic circuits: theory and methodology  Applied Geography and development, vol. 35.

19. sing , j.s., 1979, world population policies, united nation.

20. shamsoddini, A. & Mahdavi, M., 2011, The performance of Masiri city in spatial Equalization for surrounding villages, case centeral District of Rostam county, Iran, African Journal of Agricultural Research, vol. 6, N. 26, pp5793-5799.

21. susman paul., 1987, spatial equality in cuba international journal of urban and regional and regional research, vol. 11, No. 2.

22. unesco.,1996, primary school buildings- normas and design.