مدل سازی منطقه ای عملکرد گندم با استفاده از مدل اگروهیدرولوژیکی- توزیعیSWAP (مطالعه موردی: شبکه آبیاری و زهکشی درودزن)

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 8، دوره 8، شماره 3 - شماره پیاپی 28، مهر 1391، صفحه 69-79   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

الناز نوروزی^{* 1}؛ حسین بابازاده²؛ مجید وظیفه دوست³؛ فریدون کاوه⁴

¹دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

²استادیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

³استادیار گروه آبیاری دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان

⁴دانشیار گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

چکیده

بسیاری از تصمیم­گیری­ها و سیاستگذاری­ها در مدیریت آب آبیاری در مقیاس مکانی بزرگ‎تر از مزرعه صورت می­گیرد. در این تحقیق مدل توزیعی SWAP برای شبیه­سازی عملکرد گندم در اراضی شبکه آبیاری و زهکشی درودزن در سه سال مرطوب، نرمال و خشک مورد ارزیابی قرار گرفته است. منطقه مورد مطالعه به 86 واحد شبیه­سازی تفکیک گردید و عملکرد محصول در هر یک از واحدهای مکانی، توسط مدل توزیعی SWAP برآورد شد. برای منطقه­ای نمودن مدل SWAP و برقراری ارتباط بین این مدل و داده­های ورودی در هر واحد شبیه‎سازی، از برنامه MATLAB استفاده شد. شاخص­های آماری ضریب همبستگی و حداکثر خطا به ترتیب در حدود 88 درصد و 94/0 تن در هکتار محاسبه گردید. میانگین مربعات خطا کمتر از انحراف معیار داده­ها بوده و کارایی مدل­سازی در حد مطلوبی ارزیابی ­شد. در این تحقیق میزان عملکرد در دوره شبیه­سازی بیش از مقادیر اندازه­گیری شده برآورد گردید. هم‎چنین در مزارع واقع در انتهای شبکه به دلیل کمبود آب و شوری خاک، خطای عملکرد شبیه­سازی شده بیش از سایر واحدهای مکانی ­بود. در مجموع ارزیابی نتایج مدل­سازی حاکی از آن است که تطابق خوبی بین مقادیر عملکرد شبیه­سازی شده با عملکرد اندازه­گیری شده در شبکه آبیاری درودزن وجود دارد، بنابراین می‎توان از مدل توزیعیSWAP با دقت مناسبی برای شبیه­سازی و پیش­بینی عملکرد محصول و مدیریت آب آبیاری در شبکه­ استفاده نمود.

کلیدواژه‌ها

گندم؛ عملکرد محصول؛ شبیه سازی؛ مدل توزیعیSWAP

مراجع

Amiri E, Kavoosi M, Kaveh F (2009) Evaluation of crop growth models ORYZA2000, SWAP and WOFOST under different types of irrigation management. Journal of Agricultural Engineering Research 10(3): 13-28 [In Persian with English Abstract].

Bastiaanssen WGM, Allen RG, Droogers P, D’urso G, Steduto P (2007) Twenty-five years modeling of irrigated and drained soils: State of the art. Agricultural Water Management 92(3): 111-125.

Bessembinder JJE, Dhindwal AS, Leffelaar PA, Ponsioen T, Singh S (2003) Analysis of crop growth in water productivity of irrigated crops in Sirsa district, India. In: Dam JC, Malik RS (Eds), Integration of remote sensing, crop and soil models and geographical information systems. Wageningen university, Wageningen. pp. 59–82

Bessembinder JJE, Leffelaar PA, Dhindwal AS, Ponsioen T (2005). Which crop and which drop, and the scope for improvement of water productivity. Agricultural Water Management 73(2): 113-130.

Feddes RA, Kowalik PJ, Zaradny H (1978) Simulation of field water use and crop yield. Simulation Monographs, Pudoc, Wageningen, the Netherlands, 189 pp.

Homaee M, Dirksen C, Feddes RA (2002a) Simulation of root and water uptake, I. Nonuniforme transient salinity using different macroscopic reduction function. Agricultural Water Managment 57: 89-109.

Kiani AR, Homaee M (2007) Evaluating SWAP model for simulation of water and solute transport in soil profile. Journal of Agricultural Engineering Research 8(1): 13-30 [In Persian with English Abstract].

Kiani AR, Asadi ME, Homaee M, Mirlatifi M (2005) Wheat production function under salinity and water stress conditions. Proceedings of MTERM International Conference, 6-10 June 2005, AIT, Thailand. 609-616.

Koohi Chellekaran N, Eslami A, Asadi R (2011) Improving irrigation management for hybrid maize seeds in Kerman province using a SWAP model. Journal of Agricultural Engineering Research 12(1): 17-32. [In Persian with English Abstract].

Kroes JG, van Dam J (2008) Reference manual SWAP version 3.03. Altera Green World Research, Altera Report 773. Wageningen University and Research Center, Wageningen, the Netherlands, 211 pp. ISSN: 1566-7197.

Maas EV, Hoffman GJ (1977) Crop salt tolerance assessment. Journal of Irrigation and Drainage Division, ASCE 103: 115-134.

Mahab Ghodss Consulting Engineering Company (2011) Studies for yield evaluation, and monitoring management of operation and maintenance, improvement, repair and rehabilitation of Doroudzan irrigation and drainage network [In Persian with English Abstract].

Molden DJ, Sakthivadivel R (1999) Water accounting to assess use and productivity of water. International Journal of Water Research Development 1 (1–2): 55- 71.

Mualem Y (1976) A new model for predicting the hydraulic conductivity of unsaturated porous media. Water Resources Research 12: 513–522.

Nahvinia MJ, Shahidi A, Parsinejad M, Karimi B (2011) Assessing the performance of SWAP model in estimating the production of wheat under salinity and water stress (case study: Birjand, Iran). Iranian Water Research Journal 4 (6): 43-58. [In Persian with English Abstract].

Noory H, Liaghat AM, Parsinejad M, Vazifedoust M (2011) Simultaneous condition of water and salinity limitations (case study: Voshmgir network, Golestan provinc). Journal of Water and Soil 24 (6): 1224-1235. [In Persian with English Abstract].

Penning de Vries, FWT, Jansen DM, Ten Berge HFM, Bakema A (1989) Simulation of ecofysiological processes of growth in several annual crops. Simulation monographs No. 29. IRRI Los Banos/Pudoc, Wageningen, the Netherlands.

Shahidi E (2008) Integration of deficit irrigation and salinity on yield components of wheat cultivars and determining water-salinity production function in the Birjand region, Iran. Ph.D. Thesis. Shahid Chamran University, Ahvaz, Iran [In Persian with English Abstract].

Singh R, van Dam J, Feddes RA (2006) Water productivity analysis of irrigated crops in Sirsa district. India. Agricultural Water Management 82: 253-278.

Van Dam JC, Groenendijk P, Hendriks RFA, Kroes JG (2008) Advances of modeling water flow in variably saturated soils with SWAP. Vadose Zone Journal 7: 640-653.

Van Genuchten MTH (1980) A closed form equation for predicting the hydraulic conductivity of unsaturated soils. Soil Science Society of America Journal 44: 892-898.

Vazifedoust M (2007) Development of an agricultural drought assessment system. Integration of crop and soil modeling remote sensing and geographical information. Ph.D. Dissertation. Wageningen Agricultural University. The Netherland.

Verdinejad VR, Sohrabi T, Feizi M, Heydari N, Araghinejad SH (2011) Patterning different crops yield with saline water irrigation condition using SWAP model. Journal of Water and Soil 24(3): 463-475. [In Persian with English Abstract].

Wösten JHM, Lilly A, Nemes A, Le Bas C (1998) Using existing soil data to derive hydraulic parameters for simulation models in environmental studies and in land use planning. SC-DLO Report 156. Wageningen, The Netherland, 106 pp.