تعیین آستانه اقتصادی خسارت علف هرز تاج خروس ریشه قرمز (Amaranthus retroflexus L.) در مزرعه لوبیاسبز (Phaseolus vulgaris L.)

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 8، دوره 3، شماره 1 - شماره پیاپی 6، فروردین 1386، صفحه 81-91   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

بهرام میرشکاری^{* 1}؛ عادل دباغ محمدی نسب²؛ محمود پوریوسف³

¹عضو هیأت علمی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی تبریز

²عضو هیأت علمی، استادیار دانشگاه تبریز

³عضو هیأت علمی، استادیار دانشگاه آزاد اسلامی مهاباد

چکیده

    به منظور تعیین آستانه اقتصادی خسارت علف هرز تاج­خروس­ریشه­قرمز در مزرعه لوبیاسبز، آزمایشی دو ساله در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز به صورت طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل حضور تاج خروس در مراحل 2، 4، 6، 8 و 10 هفته پس از سبز شدن لوبیا تا انتهای دوره رشد و تداخل تمام فصل آن و تیمار شاهد بدون علف هرز بودند. تجزیه مرکب داده ها نشان داد که وزن ماده خشک اندام های هوایی و عملکرد دانه در تیمار شاهد مشابه تیمار شروع تداخل علف هرز در 10 هفته پس از سبز شدن لوبیا بود. کاهش عملکرد تیمار تداخل تمام فصل علف هرز نسبت به شاهد برابر 36/67 درصد بود. سبز شدن تاج خروس در تراکم 8 بوته در هر متر از ردیف از 6 و 8 هفته اول دوره رشد لوبیا به بعد، کاهش عملکرد به ترتیب حدود 5/21 و 2/6 درصد را در مقایسه با شاهد موجب شد. با در نظر گرفتن حداکثر کاهش عملکرد مجاز برابر 10% در لوبیاسبز، کنترل تاج خروس بایستی در صورت سبز شدن آن در مزرعه لوبیا در طول 6 هفته اول دوره رشد انجام گیرد و آستانه اقتصادی خسارت یا مرحله بحرانی تاج خروس در مزرعه در سطح تراکم مورد مطالعه تا 6 هفته اول دوره رشد تعیین شد.

کلیدواژه‌ها

آستانه اقتصادی؛ تاج خروس ریشه قرمز؛ تداخل تمام فصل؛ کاهش عملکرد؛ لوبیاسبز

مراجع

1- آقاعلیخانی، م. 1380. جنبه های اکوفیزیولوژیک رقابت تاج خروس و ذرت. رساله دکتری زراعت، دانشگاه تربیت مدرس.

2- آقاعلیخانی، م، ع.م. مدرس­ثانوی و ا. بانکه­ساز. 1381. تأثیر تراکم و زمان سبز شدن تاج خروس بر تجمع ماده خشک و اجزای عملکرد ذرت دانه­ای. چکیده مقالات هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، کرج.

3- راشد محصل، م.ح.، ح. رحیمیان و م. بنایان. 1371. علف های هرز و کنترل آن ها (ترجمه). انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

4- صانعی شریعت پناهی، م. 1376. علف های هرز رایج خاور نزدیک. انتشارات نشر آموزش کشاورزی.

5- میرشکاری، ب.، ع. دباغ محمدی نسب و م. پوریوسف. 1384. تعیین آستانه اقتصادی خسارت علف هرز تاج خروس­ریشه­قرمز (Amaranthus retroflexus L.) در مزرعه لوبیاچشم­بلبلی (Vigna unguiculata L.). گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، دانشگاه آزاد اسلامی تبریز.

6- هادی­زاده، م.ح. 1382. تاج­خروس: شناخت و نحوة مبارزه. نشریه­ ترویجی وزارت جهاد کشاورزی، معاونت ترویج و نظام بهره­برداری.

7- یدوی، ع.، م. آقاعلیخانی و ع.م. مدرس ثانوی. 1383. دوره بحرانی کنترل علف­های هرز لوبیا چیتی در لردگان. چکیده مقالات هشتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان.

 

8- Aaron. G.H. 2002. Common waterhemp (Amaranthus rudis) interference in soybean. Weed Sci. 50: 607-610.

9- Aldrich, R.J. 1987. Predicting crop yield reductions from weeds. Weed Technol. 1: 199-206.

10- Bielinski, M.S. 2003. Interfernce of Amaranthus hybridus and Portulaca oleracea on lentile. Weed Technol. 2: 111-115.

11- Bosnic, A.C. and C.J. Swanton. 1997. Influence of barnyard grass (Echinochloa crus-galli) time of emergence and density on corn (Zea mays L.). Weed Sci. 43: 276-282.

12- Clarence, J. and J. Swanton. 2002. Determination of the critical period of weed interference in corn (Zea mays L.) and soybeans (Glycine max L.). Dept. of Crop Sci. Ontario, Canada.

13- Harker, K.N., G.W. Clayton and A.M. Johnston. 1999. Time of weed removal for canola. Proc. of the 10^th International Rapeseed Conf., Canberra, Australia.

14- Harper, F. 1977. Population biology of plants. Academic Press, New York. 398pp. 

15- Harper, F. 1983. Inter-specific competition. In: Principle of arable crop production. New York, Granada Pub.

16- Horak, M.J., D.E. Peterson, D.J. Chessman and L.M. Wax. 1994. Pigweed identification: A pictorial guide to the common pigweeds of the great plains. Manhattan, Kansas State Univ.

17- Horak. M.J. and T.M. loughin. 2000. Growth analysis of four Amaranthus species. Weed Sci. 48: 347-355.

18- Klingman, T.E. and L.R. Oliver. 1994. Palmer amaranth (Amaranthus palmeri) interference in soybeans (Glycine max). Weed Sci. 42: 523-527.

19- Knezevic, S.Z., S.F. Weise and C.J. Swanton. 1994. Interference of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus L.) in corn (Zea mays L.). Weed Soc. 42: 568-573.

20- Kropff, M.J., S.E. Weaver and M.A. Smiths. 1992. Use of ecophysiological models for crop weed interference relations amongst weed density, relative time of weed emergence, relative leaf area and yield loss. Weed Sci. 40: 296-301.

     21-  Martin, A.C., H.S. Zim and A.L. Nelson. 1981. American wild life and plants: A guide to wild life food habits. Dover Publ., New York, 500pp.

22- Mc Lachlan, S.M., M. Tollenaar, C.J. Swanton and S.F. Weise. 1993. Effect of corn-induced shading on dry matter accumulation, distribution and architecture of redroot pigweed (Amaranthus retroflexus). Weed Sci. 41: 568-573.

23- Murphy, S.D., Y. Yakubu, S.F. Weise and C.J. Swanton. 1996. Effect of planting patterns and inter-row cultivation on competition between corn (Zea mays) and late emerging weeds. Weed Sci. 44: 856-870.

24- Nave, W.R. and L.M. Wax. 1971. Effects of weeds on soybean yield and harvesting efficiency. Weed Sci. 19: 533-535.

25- O^,Sullivan, P.A., G.M. Weiss and V.C. Kossatz. 1985. Indics of competition for estimating rapeseed yield loss due to Canada thistle. Can. J. of Pl. Sci. 65: 145-149.

26- Patterson, D.T. 1985. Comparative ecophysiology of weeds and crops. I: Reproduction and ecophysiology. Boca Raton. CRC Press.

27- Peters, N.C.B. and B.J. Wilson. 1983. Some studies on the competitioin between Avena fatua L. and spring barley. II: Variation of A. fatua emergence and development and its influence on crop yield. Weed Res. 23: 305-311.

28- Rafael. A. M., S.C. Randall, J.H. Michael and B.J. John. 2001. Interference of palmer amaranth in corn. Weed Sci. 49: 202-208.

29- Rajcan, I. and C.J. Swanton. 2001. Understanding maize weed competition: Resource competition, light quality and the whole plant. Field Crops Res. 71(2): 139-150.

30- Ronald, A.E. 2000. Amaranthus retroflexus / pigweed. U.S. Department of Agriculture. 

31- Shurteff, J.L. and H.D. Coble. 1985. Interference of certain broadleaf weed species in soybeans (Glycine max). Weed Sci. 33: 654-657.

32- Spitters, C.J.T. and J.P. Vandenberg. 1982. Competition between crop and weeds: A system approach in biology and ecology of weeds. New York, Junk Pub.

33- Swanton, C.J. and S.D. Murphy. 1996. Weed science beyond the weeds: The role of integrated weed management (IWM) in agroecosystem health. Weed Sci. 44: 437-445.

34- Tollenaar, M. and L.M. Dwyer. 1999. Physiology of maize. In: Crop yield physiology and processes. Springer-Verlag Berlin Hidelberg, 344pp.

35- Tranel, P.J., M.R. Jeschke, J.J. Wassom, D.J. Maxwell and L.M. Wax. 2003. Variation in soybean (Glycine max (L.) Merr.) interference among common cocklebur (Xanthium strumarium L.) accessions. Crop Protection. 22(2): 375-380.