عکس‏ العمل صفات مرتبط با عملکرد سه رقم ذرت دانه‏ای به دوره‏ های رقابت علف‏های هرز

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 8، دوره 5، شماره 2 - شماره پیاپی 15، شهریور 1388، صفحه 89-99   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

بهرام میرشکاری¹؛ حجت شاهی احمدآباد²؛ علیرضا ولد آبادی³؛ عادل دباغ محمدی نسب⁴

¹استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.

²فرهیخته کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان.

³استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان.

⁴دانشیار گروه زراعت دانشگاه تبریز.

چکیده

    به منظور بررسی عکس‏العمل صفات مرتبط با عملکرد سه رقم ذرت دانه‏ای به دوره‏های رقابت علف‏های هرزآزمایشی در سال زراعی 1386 در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‏های کامل تصادفی در سه تکرار به اجرا درآمد. تیمارها شامل دوره‏های  تداخل علف‏های هرز در 5 سطح (تداخل تا مراحل 2-4 برگی، 4-6 برگی ، 6-8 برگی، تداخل تمام فصل علف هرز و شاهد کنترل علف هرز) و هیبریدهای ذرت شامل (504، 604، 704) بودند. نتایج نشان داد که صفات ارتفاع ساقه، تعداد ردیف دانه در بلال و عملکرد دانه تحت تأثیر هیبریدهای ذرت قرار گرفت، ولی متأثر از تیمارهای تداخل علف‏های هرز نبودند. در حالی که صفاتی نظیر عملکرد بیولوژیک، وزن خشک ساقه، برگ و بلال تحت تأثیر معنی‏دار تیمارهای تداخل علف‏های هرز قرار گرفتند. عملکرد بیولوژیک، وزن خشک ساقه، برگ و بلال در تیمارهای تداخل تمام فصل نسبت به شاهد کنترل علف هرز به ترتیب 25% ، 22 % ، 23% و 32 % کاهش نشان داد. هیبرید 504 با ارتفاع ساقه 169 سانتی‏متر، عملکرد دانه 8/5 تن در هکتار و عملکرد بیولوژیک 6/11 تن در هکتار نسبت به دو رقم 604 و 704 برتری نشان داد و در فاکتورهای تداخل بهترین نتیجه از تیمار شاهد کنترل علف هرز به دست آمد. 

کلیدواژه‌ها

دوره ‏های تداخل؛ ذرت دانه‏ای؛ رقابت؛ علف هرز؛ عملکرد

مراجع

1- آقاعلیخانی، م. و ح. رحیمیان مشهدی. 1378. بررسی شاخص‏های کمی رشد ذرت دانه‏ای و علف هرز تاج‏خروس در شرایط رقابت. هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج.

2. آقاعلیخانی، م.، ع. م. مدرس ثانوی و ا. بانکه ساز. 1378. تأثیر تراکم و زمان سبز شدن تاج‏خروس بر تجمع ماده خشک و اجزای عملکرد ذرت دانه‏ای. هفتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج.

3- رشیدی، ا. 1380. تعیین دوره بحرانی کنترل علف‏های هرز در ذرت دانه‏ای. پایان‏نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه مازندران.

4- شریفی، ر. 1383. بررسی برخی از جنبه‏های فیزیولوژیک اثر تراکم و دوره‏های مختلف تداخل سورگوم روی ذرت. پایان‏نامه دکتری دانشگاه تبریز.         

5- کوچکی، ع.، م. نصیری، و ر. صدرآبادی. 1373. فیزیولوژی رشد و نمو گیاهان زراعی (ترجمه). انتشارات آستان قدس رضوی.

6- مختارپور، ح. 1376. بررسی شاخص‏های رشد و ارتباط آن­ها با عملکرد هیبرید ذرت دانه‏ای تحت تراکم‏های مختلف و تاریخ‏های متفاوت کاشت. پایان‏نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.          

7. Abusteit, E. O. 1993. Weed competition in soybean (Glycine max L.). Journal of Agronomy  and Crop Science 171: 96-101.

8. Baeney, P., Caton, C., and James, H. 1997. Mechanisms of competition for light between rice (Oryza sativa) and red root pigweed (Amaranthus spp). Weed Science 45: 269-275.

9. Gianessi, L. P., and Marcelli, M. B. 1996. Weed species infestation in corn. National Center for Food and Agricultural policy.

10. Glenn, F. B., and Daynard, T. B. 1973. Effect of genotype, planting pattern and plant density on plant-to-plant variability and grain yield of corn. Canadian Journal of Plant Science 54: 323–330.

11. Hagood, G. S., Baunman, J. L., Williams, J. L., and Schyeiber, M. M. 1981. Growth analysis of soybeans (Glycin max L.) in competition with Jimson weed (Datura stramonium). Weed Science 29: 500-504.

12. Harper, J. L. 1977. Population Biology of Plant. Academic press. New York.

13. Mc Giffen, M. E., and Forcella, F. 1997. Covariance of cropping systems and foxtail density as predictors of weed interference. Weed Science 45: 388-396.

14. Nieto, I., and Aqundis, O. 1982. What types of weed cause most injury to maize? Agriculture Technology 3(11): 58–61.

15. Rodosevich, S. 1998. My View. Weed Science 149-199.

16. Roy, S. K., and Biswas, P. K. 1992. Effect of density and toping on cob growth, fodder and grain yield of maize (Zea mays L.). Journal of Agricultural Science 14: 297-301.

17. Sarah, R., and Johnson, G. 2001. Influence of shatter cane interference on corn yield and nitrogen uptake. http://www.missouri.edu/.

18. Stringfield, G. H., and Thatcher, L. E. 1997. Stand and methods of planting corn hybrids. Agronomy Journal 39: 995–1010 .

19. Tetio Kargho, F. P., and Gardner, D. D. 1988. Responses of maize to plant population density. II: Reproductive development, yield and yield adjustments. Agronomy Journal 80: 935–940.

20. Vizantinopoulos, S., and Katranis, N. 1998. Weed management of Amaranthus spp. in corn (Zea mays L.). Weed Technology 12(2): 145-150. 

21. Yakovelef, A. P., Kurbatskiid, N. Y. A., and Tiskin, Y. E. 1976. Herbicides and Quality of Fresh Fodder of Maize. Indian Journal of Agronomy 21(3): 38-44.