بررسی اثر سویه های Rhizobium leguminosarum بر بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 1، دوره 5، شماره 4 - شماره پیاپی 17، بهمن 1388، صفحه 1-8   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

مریم حاتم‏آبادی فراهانی¹؛ سعید رضائی²؛ محمدرضا لک³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد بیماری شناسایی گیاهی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، واحد علوم و تحقیقات.

²استادیار گروه بیماری شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، واحد علوم و تحقیقات.

³عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی.

چکیده

   بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه ناشی از Fusarium solani f.sp. phaseoli از مهم­ترین بیماری­های لوبیا می­باشد که با توجه به خاکزاد بودن عامل بیماری، کنترل آن مشکل است. در این مطالعه تأثیر چند سویه از باکتری Rhizobium leguminosarum بر بیماری پوسیدگی فوزاریومی ریشه لوبیا در شرایط گلخانه مورد بررسی قرار گرفت. به منظور آلوده کردن خاک با قارچ عامل بیماری، مایه تلقیح به صورت دانه‎های سورگوم کلنیزه شده با قارچ تهیه و به نسبت 1 به 10 با خاک سترون مخلوط شد. آزمایش با 10 تیمار (تلقیح با ­5 سویه ریزوبیوم، ضدعفونی بذر با قارچ‎کش Rovral­­–­­­­­TS ­، شاهد سالم و آلوده با آب و آب قند­) در 4 تکرار در قالب طرح کاملاً تصادفی طی دو سال (87 – 1386­) انجام شد. نتایج نشان داد که از بین تیمارهای ریزوبیوم، سویه ریزوبیوم R-115 بیشترین تأثیر را در کاهش شدت بیماری داشته و نسبت به شاهد آلوده 42% بیماری را کاهش داد. بین سایر سویه­های ریزوبیوم و قارچ‏کش  Rovral­–­TS در سطح 5% اختلاف معنی­داری وجود نداشت. غلظت نیتروژن از 74/0درصد در شاهد آلوده به 59/1 درصد در تیمار ریزوبیوم R-115 رسید. افزایش غلظت نیتروژن در گیاه، باعث بهبود رشد گیاه و افزایش ارتفاع، وزن خشک ریشه و اندام هوایی شد.

کلیدواژه‌ها

لوبیا؛ پوسیدگی فوزاریومی؛ ریزوبیوم؛ قارچ‏کش Rovral-TS؛ کنترل بیولوژیک

مراجع

1-  اعتباریان، ح. ر. 1381. بیماری‎های سبزی و صیفی و روش‎های مبارزه با آن‎ها. انتشارات دانشگاه تهران، 600 ص.

  2-  پارسا، م. و باقری، ع. 1387. حبوبات. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، 524 ص.

3– خودشناس، م.، دادیور، م.، اسدی، ه. و افشاری، م. 1385. ارزیابی استفاده از مایه تلقیح ریزوبیوم در مقایسه با مصرف کود نیتروژن در زراعت لوبیا. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، سال دوم، ص. 113-105.

4. Bardin, S. D., Huang, H. C., Amundsen, E. J., and Erickson, R. S. 2004. Biological control of Pythium damping-off of pea and sugarbeet by Rhizobium leguminosarum bv. viceae. Canadian Journal of Botany 82: 291-296.

5. Burke, D. W., and Hall, R. 1991. Fusarium root rot. In: R. Hall (ed.): Compendium of bean diseases. The American Phytopathological Society, St. Paul, MN, pp. 9-10.

6. Chakraborty, U., and Chakraborty, B. N. 1989. Interaction of Rhizobium leguminosarum and Fusarium solani f.sp. pisi on pea affecting disease development and phytoalexin production. Canadian Journal of Botany 67(6): 1698-1701.

7. Cho, J. H., Rupe, J. C., Cummings, M. S., and Gbur, E. E. 2001. Isolation and identification of Fusarium solani f.sp. glycines from soil on modified Nash and Snyder^, s medium. Plant Disease 85: 256-260.

8. Dileep Kumar, B. S., Berggren, I., and Martensson, A. M. 2001. Potential for improving pea production by
co-inoculation with fluorescent Pseudomonas and Rhizobium. Plant and Soil 229: 25-34.

9. Estevez de Jensen, C., Percich, J. A., and Graham, P. H. 2002. Integrated management strategies of bean root rot with Bacillus subtilis and Rhizobium in Minnesota. Field Crops Research 74: 107-115.

10. Farzana, A., Gaffer, A., and Ali, F. 1991. Effect of seed treatment with fungi of soybean. Pakistan Journal of Botany 23(2): 183-188.

11. Hassan Dar, Gh., Zargar, M. Y., and Beigh, G. M. 1997. Biocontrol of Fusarium root rot in the common bean (Phaseolus vulgaris L.) by using symbiotic Glomus mosseae and Rhizobium leguminosarum. Microbial Ecology 34: 74-80.

12. Hossain, I., Jalil, M. A., Khan, I., and Aminuzzaman, F. M. 2000. Seed treatment with Rhizobium and NPK nutrition on disease incidence and yield of chickpea. Bangladesh Journal of Seed Science Technology 4(1&2): 1-6.

13. Huang, H.C., and R.S. Erickson. 2007. Effect of seed treatment with Rhizobium leguminosarum on Pythium damping-off, seedling height, root nodulation, root biomass, shoot biomass and seed yield of pea and lentil. Phytopathology, 155: 31-37.

14. Khalequzzaman, K. M., and Hossain, I. 2007. Effect of seed treatment with Rhizobium strains and biofertilizers on foot/root rot and yield of Bushbean in Fusarium solani infested soil. Journal of Agricultural Research 45(2): 151-160.

15. Nautiyal, C. S. 1997. Rhizosphere competence of Pseudomonas sp. NBRI9926 and Rhizobium sp. NBRI9513 involved in the suppression of chickpea (Cicer arietinum L.) pathogenic fungi. FEMS Microbiol Ecology 23: 145-158.

16. Ozkoc, I., and Deliveli, M. H. 2001. In vitro inhibition of the mycelial growth of some root rot fungi by Rhizobium leguminosarum biovar phaseoli isolates. Turkey Journal of Biology 25: 435-445.

17. Parkinson, J. A., and Allen, S. E. 1975. A wet oxidation procedure for determination of nitrogen and mineral nutrients in biological material. Communication in Soil Science and Plant Analysis 6: 1-11.

18. Sayeed Akhtar, M., and Siddiqui, Z. A. 2007. Effects of Glomus fasciculatum and Rhizobium sp. on the growth and root rot disease complex of chickpea. Archives of Phytopathology and Plant Protection 40(1): 37-43.

19. Sayeed Akhtar, M., and Siddiqui, Z. A. 2008. Biocontrol of a root rot disease complex of chickpea by Glomus intraradices, Rhizobium sp. and Pseudomonas straita. Crop Protection 27: 410-417.

20. Shanmugam, V., Senthil, N., Raguchander, T., amanathan, A., and R. Samiyappan. 2002. Interaction of Pseudomonas fluorescens with Rhizobium for their effect on the management of peanut root rot. Phytoparasitica 30(2): 1-8.

21. Siddiqui, I. A., Haque, S. E., Zaki, M. J., and Ghaffar, A. 2000. Greenhouse evaluation of rhizobia as biocontrol agent of root infecting fungi in okra. Acta Agrobotanica 53: 13-22.

22. Spiegel, Y., and Hall, R. 1982. Effects of pathogen species, inoculum  concentration, temperature and soil moisture on bean root rot and plant growth. Canadian Journal of Plant Pathology 4: 1-7.

23. Tilak, K. V. B. R., Ranganayaki, N., and Manoharachari, C. 2006. Synergistic effects of plant growth promoting rhizobacteria and Rhizobium on nodulation and nitrogen fixation by pigeonpea (Cajanus cajan). European Journal of Soil Science 57: 67-71.

24. Weller, D. M., Howi, W. J., and Cook, R. J. 1988. Relationship between in vitro inhibition of Gaeumannomyces graminis by fluorescent pseudomonads. Phytopathology 78: 1094 – 1100.