بررسی مقاومت آنتیﺯنوزی گونهﻫﺎی مختلف بید نسبت به سنک بید و صنوبر Monosteira unicostata (Mulsant & Rey) (Hemiptera: Tingidae)

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 2، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 22، اردیبهشت 1390، صفحه 11-18   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

علی احدیت^{* 1}؛ سید ابراهیم صادقی²؛ هادی استوان³؛ سعید محرمی پور⁴؛ قدیر نوری قنبلانی⁵؛ ستار زینالی⁶؛ داود شامحمدی⁷

¹گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.

²دانشیار پژوهشی، بخش حفاظت و حمایت موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، تهران.

³استاد گروه حشره شناسی، واحد علوم و تحقیقات فارس، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت.

⁴دانشیار، گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

⁵استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

⁶کارشناس بخش حفاظت و حمایت موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، تهران.

⁷پژوهشگر، ایستگاه تحقیقاتی البرز، موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع، کرج.

چکیده

    سنک بید و صنوبر،Monosteira unicostata ، از آفات مهم گونهﻫﺎی مختلف بید و صنوبر در بسیاری از نقاط کشور به شمار میﺭود که به طور مستقیم به برگﻫﺎ و غیرمستقیم روی کیفیت و کمیت چوب این درختان خسارت وارد میﺳﺎزد. به‎منظور بررسی میزان مقاومت گونهﻫﺎی مختلف بید به این آفت، سازوکار مقاومت آنتیﺯنوزی 11 گونه بید در شرایط آزمایشگاهی در سال 1387در ﻣﺆسسه تحقیقات جنگلﻫﺎ و مراتع تهران بررسی گردید. قلمهﻫﺎیی سه تا شش برگی از 11 گونه بید شامل Salix acmophylla،S. aegyptiaca، S. alba، S. elbursensis، S. rodini، S. excelsa، S. fragilis، S. triandra، S. wilhelmsiana، S. zygostemon و S. matsudana انتخاب و حشرات کامل سنک پرورش یافته روی گونهﻫﺎی بید S. acmophylla و S. alba به تفکیک جنسیت در دستگاه بویاییﺳﻨج روی قلمهﻫﺎ در هشت تکرار رهاسازی شدند. تعداد حشرات جلب شده به هر یک از گونهﻫﺎ پس از 16 ساعت به ﺗﻔﻜﻴﻚ گونهﻯ بید و ﺟﻨﺴﻴﺖ حشره شمارش و ثبت گردید و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین گونهﻫﺎی بید از نظر تعداد حشرات جلب شده پس از 16 ساعت در سطحاحتمال ﻳﻚدرصد اختلاف معنیﺩار وجود دارد. گونهﻫﺎی S. acmophylla، S. matsudana، S. alba و S. excelsa به ترتیب دارای بیشترین میزان جلب حشرات کامل بودند و به عنوان میزبانﻫﺎی حساس تا نسبتاً حساس نسبت به آفت شناسایی شدند. همﭼﻨﻴﻦ گونهﻫﺎی S. aegyptiaca، S. elbursensis،S. fragilis ، S. rodini، S. wilhelmsiana و S. zygostemon با کمترین میزان جلب حشرات کامل، به عنوان میزبانﻫﺎی نسبتاً مقاوم یا مقاوم در نظر گرفته شدند.

کلیدواژه‌ها

Salix spp؛ دستگاه بویاییﺳﻨﺞ؛ اولفاکتومتر؛ ترجیح میزبانی

مراجع

Abaii M (2000) Pests of forest trees and shrubs of Iran. Agricultural Research Education and Extension Organization, Tehran.

Abaii M, Adeli I (1984) List of pests of forest trees and shrubs of Iran. Ministry of Agriculture and Rural Development, Tehran.

Babalmorad M (1998) The study on biology of poplar lace bug, Monosteira unicostata (Muls. & Rey) in Karaj. M.Sc. Thesis, Department of Entomology, Islamic Azad University, Science and Research Branch, Tehran, Iran. [In Persian with English Abstract].

Babmorad M (1993) Preliminary study of poplar insects fauna in Alborz Research Center in Karaj. Proceedings of the 11^th Plant Protection Congress of Iran. p. 238. University of Gilan, Rasht, Iran.

Babmorad M, Askari H (2004) Biological study on poplar lace bug, Monosteira unicostata Muls. & Ray (Het.: Tingidae) in laboratory and greenhouse conditions. Iranian Journal of Forest and Range Protection Research. 1 (2): 119-131. [In Persian with English Abstract].

Babmorad M, Azizkhani E, Omid R, Farashiani ME (2007) Poplar lace bug (Monosteira unicostata) damage on different poplar species and clones in Karaj. Iranian Journal of Forest and Range Protection Research. 4 (2): 103-112. [In Persian with English Abstract].

Babmorad M, Sadeghi SE, Hesamzadeh M, Omid R, Farashiani E, Yarmand H, Zeinali S (2008) A comparative study of poplar lace bug, Monosteira unicostata (Mulsant & Rey) damage on different poplar species and clones in Karaj. In: Manzari S (Ed), Proceedings of the 18th Iranian Plant Protection Congress, Vol. 1: Pests. p. 296. Faculty of Agriculture, University of Bu-Ali Sina, Hamedan, Iran.  

Bolu H (2007) Population's dynamics of lacebugs (Heteroptera: Tingidae) and its natural enemies in almond orchards of Turkey. Journal of the Entomological Research Society. 9 (1): 33-38.

Egea L, Garcia JE, Egea J, Berenguer T (1984) First observations on a collection of 81 almond varieties in south-eastern Spain. Options Mediterraneennes. 2: 13-26. [In French with English Abstract].

Farahbakhsh Gh (1961) A checklist of economically important insects and other enemies of plants and agricultural products in Iran. Department of Plant Protection, Ministry of Agriculture, Tehran.

Hashemi Khabir Z, Sadeghi SE, Hanifeh S, Khodakarimi A (2008) Investigation of Monosteira unicostata density on willow species in Azarbaijan-e-gharbi. In: Manzari S (Ed), Proceedings of the 18th Iranian Plant Protection Congress, Vol. 1: Pests p. 295. Faculty of Agriculture, University of Bu-Ali Sina, Hamedan, Iran.  

Khial B, Sadraei N (1984) Poplar pests investigation in Iran. Technical Publication. Research Institute of Forest and Rangelands. [In Persian with English Abstract].

Roversi A, Monteforte A (2005) Occurrence of visual symptoms of pest and disease in 15 sweet cherry varieties under organic cultivation. Advances in Horticultural Science. 19 (3): 141-143.

Russo A, Siscaro G, Spampinato RG, Barbera G (1994) Almond pests in Sicily. First International Congress on Almond, 17-19 May, 1993. Agrigento, Italy. Acta Horticulturae. 373: 309-315.

Zargaran MR, Sadeghi SE, Salari A, Odisho S, Aliakbari G (2008) An investigation on populus species and clones resistance to important pests in Azarbaijan-e-gharbi province. The 2nd National Symposium of Poplar and Its Cultivation Importance. (Pests and Diseases Section, No. 3). 7 pp. [CD-ROM]. Research Institute of Forests & Rangeland, Peykan-shahr, Tehran, Iran.