بررسی صفات کمی و کیفی کلون های پیشرفته سیب‎زمینی در منطقه اردبیل

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 5، دوره 7، شماره 1 - شماره پیاپی 22، اردیبهشت 1390، صفحه 37-48   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

داوود حسن پناه^{* 1}؛ حسن حسن آبادی²

¹uعضو هیأت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل

²عضو هیات علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج

چکیده

     به منظور ارزیابی 29 کلون امیدبخش سیب زمینی همراه با سه رقم تجاری (آگریا، مارفونا و لیدی رزتا)، آزمایشی بر اساس طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل در سال­های 1387 و 1388 اجرا گردید. در طی دوره رشد و پس از برداشت، صفاتی مثل تعداد ساقه اصلی در بوته، ارتفاع بوته، تعداد و وزن غده در بوته، تعداد و وزن غده کوچک تر از 35، بین 55-35 و بزرگ تر از 55 میلی­متر، عملکرد کل غده و قابل فروش، درصد ماده خشک، تیپ پخت، حفره‌ای شدن مرکز غده، زنگ داخلی غده و تغییر رنگ گوشت غده خام پس از 24 ساعت اندازه­گیری شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب صفات کمی مورد ارزیابی نشان داد که بین کلون­های امیدبخش و اثر متقابل کلون × سال از لحاظ صفات عملکرد غده کل و قابل فروش، ارتفاع بوته، تعداد ساقه اصلی در بوته، تعداد و وزن غده در بوته، وزن غده قابل فروش در بوته و درصد ماده خشک اختلاف معنی داری وجود دارد. کلون­های 10-397082، 2-397097، 2-397082 و 6-396156  دارای عملکرد غده کل و قابل فروش، تعداد و وزن غده کل و قابل فروش در بوته بیشتری بودند. این کلون­ها داری غده­های یکنواخت، رنگ پوست و گوشت زرد، چشم سطحی و زنگ داخلی غده، حفره و شکاف داخل غده خیلی کم، رسیدگی نیمه دیررس تا دیررس و درصد ماده خشک بالا نسبت به شاهد بودند. در نهایت، کلون­های10-397082، 2-397097، 2-397082 و 6-396156 به عنوان ارقام مناسب برای منطقه اردبیل انتخاب شدند.

کلیدواژه‌ها

Solanum tuberosum؛ سازگاری؛ کمیت؛ کیفیت

مراجع

Anonymous (2010) Statistics vegetables (potato). Ministry of Jahad-Agriculture. http://www.maj.ir

Burton WG (1989) The potato . Longman, London, 742 pp.

CIP. 2007. Procedures for standard evaluation trials of advanced potato clones. International Potato Center. 126 pp.

Crossa J, Gauch HG, Zobel RW (1990) Additive main effects and multiplicative interaction analysis of two international maize cultivar trials. Crop Science 30: 493-500.

Ebdon JS, Gauch HG (2002) Additive main effect and multiplicative interaction analysis of national turfgrass performance trials. II Cultivar recommendations. Crop Science 42: 497-506.

Eberhart SA, Russell WA (1965) Stability parameters for comparing varieties. Crop Science 6: 36-40.

Falahi, M (1997) Potato science and technology. Barsava Press. pp. 103-145.

FAO (2008) International year of the potato 2008. www.Potato2008.org

Fathi M, Asghari R, Valizadeh M, Aharizad S, Hassanpanah D (2010) Evaluation of  advanced clones from true potato seed. Journal of Agricultural Science 2(19): 207-214.

Finlay KW, Wilkinson GN (1963) The analysis of adaptation in a plant breeding programme. Australian Journal of Agricultural Research 14: 742-754.

Francis TR, Kannenberg LW (1978) Yield stability studies in short season maize. I. A descriptive method for grouping genotypes. Canadian Journal of Plant Science 58: 1029-1034.

Gauch HG, Zobel RW (1989) Accuracy and selection success in yield trials. Theoretical and Applied Genetics 77: 473-481.

Gauch HG, Zobel RW (1997) Identifying mega-environments and targeting genotypes. Crop Science 37: 311-326.

Harriss P (1992) The potato crop, the scientific basis for improvement. Chpman & Hall. 506 pp.

Hassanabadi H (2006) Evaluation of quantitative and qualitative traits potato cultivars based on the germplasm grouping. Project final report, Seed and plant Institute Improvement. Press Registration Number 85/832. 172 pp.

Hassanabadi H, Hassanpanah D, Parvizi KH, Kazemi M, Hajeanfar R (2011) Investigation on qualitative and quantitative characteristics of medium early advanced potato clones in spring cultivation areas and production diseases free plantlets. Project final report, Seed and Plant Improvement Institute. 67 pp.

Hassanpanah D (2011) Analysis of G×E interaction by using the additive main effects and multiplicative interaction (AMMI) in potato cultivars. African Journal of Biotechnology 2(10): 154-158.

Hassanpanah D, Hassanabadi H (2010) Evaluation of water deficit tolerance of advanced cultivars and clones of potato in Ardabil. Journal of Eco-Physiology of Crop Plants and Weeds 4(16): 1-18.

Hassanpanah D, Hassanabadi H, Yarnia M, Khorshidi MB (2008a) Evaluation of quantitative and qualitative characters of advanced cultivars and clones of potato in Ardabil region. Journal of Agricultural Science. 2(5): 19-31.

Hassanpanah D, Hassanabadi H, Yarnia M (2008b) Evaluation of quantitative and qualitative characters of advanced cultivars and clones of potato in Ardabil. Journal of Agricultural Science 2(8):23-33.

Hassanpanah D, Honardoost SH (2010) Compared of yield promising clones 397082-2, 397097-2 and 397081-1 with  area control (Agria cultivar). Agric. Natural Resources Research Center of Ardebil. 13 pp.

Kalloo G, Bergh BO (2000) Genetic improvement of vegetable crops. Pergamon Pree Ltd. 535 pp.

Kaya YK, Palta E, Taner S (2002) Additive main effects and multiplicative interactions analysis of yield performances in bread wheat genotypes across environments. Turkish Journal of Agriculture and Forestry 26: 275-279.

Kempton RA (1984) The use of biplots in interpreting variety by environment interactions. The Journal of Agricultural Science 103: 123-135.

Lin CS, Binns MR (1988) A method of analyzing cultivar×location×year experiments: A new stability parameter. Theoretical and Applied Genetics 76: 425-430.

Lin CS, Binns MR (1989) Comparison of unpredictable environmental variation generated by year and by seeding-time factors for measuring type 4 stability. Theoretical and Applied Genetics. 78: 61-64.

Lin CS, Binns MR (1991) Genetic properties of four types of stability parameters. Theoretical and Applied Genetics. 82:505-509.

Madah Arefi H, Sadeghian Motahar SY, Mahmodi SB, Sabagpour h, Mozafari J, Khandan A, Mobaser S, Moslemkhani K, Hassanabadi H (2007) National guideline for testing value for cultivation and use in potato. Seed and Plant Certification and Registration Institute. 34 pp.

Malagamba P (1984) Agronomic management for transplanting TPS seedlings. International Potato Center. p 63.

Manrique K, Hermann1 M (2000) Effect of G×E interaction on root yield and betacarotene content of selected sweetpotato (Ipomoea batatas (L) Lam.) varieties and breeding clones. CIP, Lima, Peru. pp. 281-287.

Mendoza HA (1985) Selection of uniform progenies tiuse in TPS commerical potato production. International Potato Center. pp 87.

Mousapour Y (2005) Evaluation of quantitative and qualitative characteristics of potato new cultivars in spring cultivation. Project final report, Seed and plant Improvement Institute.

Mulema JMK, Adipala E, Olanya OM, Wagoire W (2008) Yield stability analysis of late blight resistant potato selections. Journal of Experimental Agriculture 44: 145-155.

NIVAA. 2002. On the Road to Potato Processing. The Netherlands Consultative Potato Institute. 25 pp.     

Perkins JM, Jinks JL (1968) Environmental and genotype-environment components of variability. III. Multiple line and crosses. Heredity 23: 339-356.

Plaisted RL (1980) A shorter method for evaluating the ability of selected to yield consistently over locations, American Potato Journal  37: 166-172.

Sabaghniaa N, Dehghania H, Sabaghpourb SH (2006) Nonparametric methods for interpreting genotype×environment interaction of Lentil genotypes. Crop Science 46: 1100-1106.

Shukla GK (1972) Some statistical aspects of partitioning genotype×environment components of variability. Heredity 29: 237-245.

Tarakanovas P, Ruzgas V (2006) Additive main effect and multiplication interaction analysis of grain yield off wheat varieties in Lithuania. Agronomy Research 41(1): 91-98.

Thompson PG, Mendoza HA (1984) Genetic variance estimates in a heterogeneous potato population propagated from true seed (TPS). Amrecan Potato Journal. 61: 697-702.

Upadhya MD, Hardy B, Guar PC, Iiantileke SG (1996) Production and utilization of the potato seed in Asia.  International Potato Center. 233 pp.

Vargas M, Crossa J (2000) The AMMI analysis and the graphing  the Biplot in SAS. CIMMYT, Int. México. 42 pp.

Wiersema SG (1986) A method of producing seed tubers from true potato seed. Potato Research 29: 225-229.

Wiersema SG, Cabello R (1986) Comparative performance of different sized tubers derived from true potato seed. Amrecan Potato Journal. 66: 109-115.

Wricks G (1962) Uber eine method zur erfassung der okoiogischen streubrete in feldversuchen. Z. Pflanzenzuchtg 47: 92-96.