بررسی تاثیر ترکیبات تنظیم کننده رشد حشرات روی دستگاه گوارش لارو سوسک برگ خوار سیب زمینی، (Leptinotarsa decemlineata (Say) (Col., Chrysomelidae

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 2، دوره 1، شماره 2، شهریور 1388، صفحه 109-118   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

حسین فرازمنـد^*

موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران

چکیده

سوسک برگ­خوار سیب­زمینی،(Leptinotarsa decemlineata (Say، از مهم­ترین آفات سیب­زمینی در کشورهای  تولید کننده این محصول می­باشد. با توجه به مشکلات ایجاد شده در ارتباط با افزایش مقاومت این حشره به تعدادی از آفت­کش­ها، مطالعه تاثیر تعداد سه ترکیب تنظیم­کننده رشد حشرات شامل دیفلوبنزورون، پریکوسن-I و پریکوسن-II روی دستگاه گوارش لارو سوسک برگ­خوار سیب­زمینی به دو روش گوارشی و موضعی بررسی گردید. بر اساس نتایج به­دست آمده، در لاروهای تیمارشده با دیفلوبنزورون، مهارکننده سنتز کیتین، ساختار کوتیکولی بخش­های جلویی و عقبی دستگاه گوارش دچار تغییر شده که این تغییرات بیشتر به­صورت ایجاد حفره بین لایه­های کوتیکول درونی بود. بیشترین تغییرات در بخش میانی دستگاه گوارش، در سلول­های پوششی مشاهده گردید، به­طوری­که این سلول­ها قابلیت ساختمانی و کارایی خود را از دست داده و تحلیل می­روند. در لاروهای تیمارشده با پریکوسن-I و II، مهارکننده­های هورمون جوانی، بیشترین تغییرات در بخش میانی دستگاه گوارش مشاهده شد که شامل تغییرات شدید در سلول­های پوششی، ایجاد فاصله بین سلول­های پوششی و غشای پایه و از بین رفتن انتهای مژک­های ردیفی سلول­های پوششی بود. علاوه بر آن مهارکننده­های هورمون جوانی موجب ایجاد تغییرات ساختمان کوتیکولی در بخش جلویی و عقبی دستگاه گوارش شد. همچنین کاهش رشد و کوچک­تر شدن اندازه بدن لاروهای تیمار شده با ترکیبات فوق در مقایسه با تیمار شاهد در نتیجه تغییرات ایجاد شده در سلول­های پوششی دستگاه گوارش و به­دنبال آن ایجاد اختلال در فرایند هضم و جذب مواد غذایی مشاهده گردید.

کلیدواژه‌ها

سوسک برگ خوار سیب زمینی؛ تنظیم کننده رشد حشرات؛ دیفلوبنزورون؛ پریکوسن؛ دستگاه گوارش