بررسی فون زنجرک های گروه (Fulgoromorpha (Hem., Auchenorrhyncha دراقلیم‌ های مختلف منطقه گرگان

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 3، دوره 1، شماره 2، شهریور 1388، صفحه 119-133   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مرضیه لشکری^{* 1}؛ قدیر نوری قنبلانی¹؛ فریبا مظفریان²؛ خلیل قربانی³؛ علی اصغر فتحی¹

¹گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل

²بخش تحقیقات رده بندی حشرات، موسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور، تهران

³گروه آبیاری و آبادانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تهران

چکیده

زنجرک­‌های گروه Fulgoromorpha، حشراتی پلی­فاژ هستند که از آوندهای آبکش موجود در ریشه، طوقه و ساقه ‌گیاهان علفی و گاهی آوند آبکش برگ‌های گیاهان چوبی تغذیه می‌کنند و در جمعیت­های بالا می­توانند خسارت­‌های فراوان و جدی به محصولات کشاورزی وارد ‌نمایند. منطقه‌ گرگان به لحاظ موقعیت جغرافیایی خاص، از اقلیم‌های متنوعی شامل شش نوع اقلیم آب و هوایی خشک، نیمه‌خشک، مدیترانه‌ای، نیمه‌­مرطوب، مرطوب و بسیار مرطوب برخوردار می­باشد. در این تحقیق برای بررسی پراکندگی فون این زنجرک‌ها در اقلیم‌های مختلف گرگان، طی سال‌های 1387 و 1388 در ماه­های مختلف سال، اقدام به نمونه­برداری شد. به­همین منظور 17 محل که در برگیرنده شرایط مختلف اقلیمی می‌باشد انتخاب گردید. در مجموع از چهار خانواده‌ Cixiidae Delphacidae, Issidae, Tettigometridae¸    جمع­آوری شده در این منطقه، 12 جنس و 14 گونه زیر تشخیص داده شد:
Hyalesthes obsoletus, Thachycixius sp., Oliarus fulvus, Asirica clavicrnis, Laodelphax striatellus,           Toya propinqua, Sogatella frucifera, Sogatella vibix, Kelisia praecox, Javesell sp., Mycteodus krameri, Tettigometra costulata, Tettigometra virescens, Muirodelphax aubei
جنس‌ها و گونه‌های زیربرای اولین بار از استان گلستان گزارش می‌شود:
Oliarus fulvus, Mycteodus krameri, Javesell sp., Kelisia praecox, Sogatella vibix, Sogatella frucifera, Tettigometra costulata, Muirodelphax aubei, Thachycixius sp.
با توجه به منابع موجود، گونه Sogatella fruciferaرکورد جدیدی برای فون حشرات ایران محسوب می‌گردد. با استفاده از نرم افزار Arc GIS نقشه پراکنش اقلیمی گونه‌ها نیز ترسیم گردید.

کلیدواژه‌ها

فون؛ Fulgoromorpha؛ اقلیم؛ گرگان؛ زنجرک؛ GIS