مطالعه روند رشد و نمو ارقام کلزای بهاره (Brassica napus L.) در تاریخ کاشت های مختلف

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 4، دوره 7، شماره 4 - شماره پیاپی 25، بهمن 1390، صفحه 33-42   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسنده

محمد خیاط^*

باشگاه پژوهشگران جوان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، اهواز، ایران.

چکیده

بررسی روند رشد گیاه کلزا این امکان را فراهم می آورد که بتوان گیاه را براساس نیاز آن به سازگاری بهینه با محیط مدیریت کرد. مطالعه بر مبنای آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و با سه تکرار اجرا گردید. چهار تاریخ کاشت (15 و 30 آبان ماه، 15 و 30 آذر ماه) در کرت‌ های اصلی و چهار ژنوتیپ (هایولا 401، پی. پی 401، آر.جی.اس 300 و آپشن 500) در کرت‌های فرعی مورد مطالعه قرار گرفتند. برخورد مراحل حساس نموی با گرمای آخر فصل ناشی از تاخیر در کاشت منجر به برتری تاریخ کاشت 15 آبان در عملکرد و شاخص‌های فیزیولوژیکی مورد مطالعه نسبت به سایر تاریخ کاشت‌ها گردید. هیبرید ‌هایولا 401 در مرحله گلدهی به دلیل برتری در حداکثر شاخص سطح برگ (51/3)، ماده خشک کل (1249 گرم بر متر مربع)، سرعت رشد محصول (21 گرم بر متر مربع در روز)، میزان جذب خالص (7 گرم بر متر مربع در روز) و سرعت رشد نسبی (064/0 گرم بر گرم در روز) دارای بالاترین عملکرد دانه (3603 کیلوگرم بر هکتار) نسبت به سایر ارقام بود. در مجموع طبق نتایج این تحقیق هیبرید ‌هایولا 401 با توجه به پتانسیل عملکرد بالاتر و برتری در شاخص های رشد نسبت به سایر ارقام مورد مطالعه در کشت طی تاریخ کاشت نیمه آبان ماه و در خوزستان عملکرد بالاتری تولید نمود.

کلیدواژه‌ها

کلزا؛ تاریخ کاشت؛ رقم؛ روند رشد

مراجع

1. Abdoli, P., S.A. Q. Fathi. E. Farshadfar. 2003. Effect of planting date on oil and grain yield of canola varieties in Kermanshah. Journal of Agriculture. Science. 27 (1): 40-55. [In Persian with English Abstract]
2. Anonymous. 2006. Rapeseed cultivation in Khuzestan province. Research Report. Seed and Plant Improvement Institute. Iran. Karaj. 99 pp [In Persian with English Abstract]
3. Ayneband, A. 1993. Determination of growth curves and Planting date performance of rapeseed cultivars. M.Sc. thesis in Agronomy. Tarbiat Modarres University. 111 pp. [In Persian with English Abstract]
4. Azizi, M. And A. Soltani. And S. Khavari. 1999. Rapeseed. University of Mashhad Press. 410 pp. [In Persian]
5. Chapman, J. F., R.W., Daniels and D. H. Scarisbrick. 1984. Field studies on ¹⁴C assimilate fixation and movement in oilseed rape. Journal of Agriculture Science. Cambridge. 102: 23-31.
6. Faqeh, P. 2000. Evaluation yield components, growth and physiological indices of canola cultivars in Dezful region. M.Sc. Thesis in Agronomy. Islamic Azad University, Dezful branch. 117 pp [In Persian with English Abstract]
7. Frayman, S., W. A. Charnetskiand and R.K. Crookston. 2007. Role of leaves in the formation of seed rape. Conf. Saskatoon, Canadian .pp: 689 – 692.
8. Gabrielle, B, Denoroy, P, Gosse, G, Justes, E; and M. N. Anderson, 2006. A model of leaf area development and senescence of winter oilseed rape. Field Crop Research, 75: 209-222.
9. Hunt, R. 1990. Basic Growth Analysis. Cambridge University Press. 55 pp.
10. Imam, Y. 2004. Grain farming. Shiraz University Press. 201 pp.
11. Jorgeh, A. 2003. Determine of appropriate planting date on promising varieties of rapeseed and study the correlation between yield and yield components. M.Sc. thesis in Agronomy. Islamic Azad University, Dezful Branch. 109 pp [In Persian with English Abstract]
12. Kazerany, N .And M. H. Ahmadi. 2003. Effect of genotype and sowing date on the quantitative and qualitative traits of rapeseed in Bushehr. Crop Science Journal of Iran. 5 (2): 137-127. [In Persian with English Abstract]
13. Mendham, N. J., J. Russell and N. K. Jaros. 1990. Response to sowing time of three contrasting Australian cultivars of oilseed rape. Agriculture Science Journal. Cambridge. 114: 275-283.
14. MokhtarPour, H. 2000. The Genetic Improvement. Seed and plant Improvement Institute. Golestan Branch. pp 98. [In Persian]
15. Qulipor, A., N. Latifi, K. Ghasemi, H. Alyary. and M. Moqadam. 2004. Comparison of growth and yield of rapeseed varieties in rain fed conditions Gorgan. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources. 6: 13-5. [In Persian with English Abstract]
16. Rahnama, A. A. And A. M. Bakhshandeh. 2005. Effect of planting date and direct planting on agronomic characteristics and yield of canola under Ahwaz condition. Iran Crop Science Journal. 4(4): 336-332. [In Persian with English Abstract]
17. Robertson, M. J., and J. F .Holland. 2005. Indian mustard to sowing date in the grain belt of north-eastern Australia. Australian journal of Experimental Agriculture. 44: 43-52.
18. Sarmadnia, G.h. And A. Kochaki. 1995. Crop Physiology. University of Mashhad Press. Pp 467.
19. Shariati, sh. 2000. Canola. Department of Budget and Planning, Ministry of Agriculture. pp 50
20. Toliat Abolhassani, M. 1994. Assessment of density and agronomic characteristics and quality of winter rapeseed in the region of Khorasan. M.Sc. thesis in Agronomy. Tarbiat Modarres University. 102 pp [In Persian with English Abstract]
21. Zamiri, M. A. 1999. Assessment effects of planting date on growth and yield and yield components of rapeseed cultivars in regional climates of Dezful. M.Sc. thesis in Agronomy. Islamic Azad University, Dezful branch. pp 141. [In Persian with English Abstract]

16. Porya, A., M. Azizi. And A. Soltani. 2009. Comparison of Yield and Physiological Indices of Spring Cultivars of Oilseed Rape Species. Journal of Agriculture Seed and plant Improvement. 25 (3): 401-417. [In Persian with English Abstract]

21. Soleimanzadeh, H., N. Latifi and A. Soltani. 2007. Relationship of phenology and physiological traits with grain yield in different cultivars of Rapeseed (Brassica napus L.) under rain fed conditions. Journal of Agriculture Science and Natural Resource. 14(5): 67-76. [In Persian with English Abstract]