بررسی اثر روش‎های مختلف مصرف کودهای میکرو بر میزان تجمع عناصر میکرو در بذر و برگ و عملکرد ذرت رقم Jeta

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 7، دوره 6، شماره 4 - شماره پیاپی 21، بهمن 1389، صفحه 67-74   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

الناز فرج‎زاده معماری تبریزی^{* 1، 2}؛ مهرداد یارنیا³؛ وحید احمدزاده⁴؛ نوشین فرج زاده معماری تبریزی⁴

¹عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملکان

²دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.

³دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز.

⁴عضو باشگاه پژوهشگران جوان و دانشجویی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز

چکیده

   اثر روش‎های مختلف مصرف کودهای میکرو بر عملکرد و میزان عناصر میکرو رقم ذرت Jeta مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش در سال 1387 در منطقه تبریز به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل عناصر غذایی میکرو (سولفات روی، آهن، منگنر، اسید بوریک، مخلوط کودها، کود کامل و عدم کاربرد کود) و روش‎های مختلف مصرف (مصرف خاکی، محلول‎پاشی و آغشته نمودن بذر) بودند. نتایج نشان داد که اثر کودهای مختلف میکرو و روش‎های مختلف مصرف بر عملکرد در سطح احتمال 1% معنی‎دار بود. محلول‎پاشی سولفات روی بیشترین عملکرد گیاه (5/200 گرم) با افزایشی معادل 59 درصد نسبت به محلول‎پاشی کود کامل را موجب گردید. در ضمن عملکرد در این تیمار 96/109 درصد بیشتر از تیمار شاهد بود. آغشته نمودن بذور با اسیدبوریک موجب عدم تولید دانه گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که اثر کودهای مختلف میکرو و روش‎های مختلف مصرف در ارتباط با غلظت عناصر ریز مغذی در بذر و برگ در سطح احتمال 1% معنی‎دار بود. محلول‎پاشی مخلوط کودها، میزان بُر را در برگ و بذر به ترتیب به 5/63 و 91/13 میلی گرم رساند که به‎ترتیب باعث افزایشی معادل 23/3 و 96/74 درصد نسبت به تیمار شاهد شد. محلول‎پاشی آهن میزان غلظت این عنصر را در برگ و بذر نسبت به تیمار شاهد 7/157 و 5/5 درصد افزایش داد. هم‎‏چنین محلول‎پاشی کود کامل در برگ و مخلوط کودها در بذر به ترتیب منگنز را 54/154 و 25/24 درصد در برگ و بذر ذرت افزایش داد. تأثیر محلول‎پاشی عنصر غذایی سولفات روی در بذر و برگ نیز مؤثر واقع گردید، به طوری که مصرف این تیمار کودی به‎ترتیب باعث افزایش 95/201 و 59/149 درصدی عنصر روی در برگ و بذر این گیاه نسبت به شاهد شد. بنابراین مصرف بهینه و دسترسی آسان به عناصر غذایی میکرو باعث افزایش غلظت عناصر در گیاه شد و در نتیجه موجب غنی سازی محصولات کشاورزی برای تغذیه انسان می شود.  

کلیدواژه‌ها

کود میکرو؛ ذرت؛ روش مصرف کود؛ عملکرد؛ غلظت عناصر غذایی

مراجع

Arshadallah M, Sarfraz M, Sadiq M, Mehdi SM, Hassan G (2002) Effect of pre-sowing seed treatment with micronutrients on growth parameters of Raya. Asian Journal of Plant Science 1: 22-23.

Bengtsson H, Oborn I, Jonsson S, Nilsson I, Andersson A (2003) Field balances of some mineral nutrients and trace elements in organic and conventional dairy farming: a case study at Ojebyn, Sweden. European Journal of Agronomy 20: 101-116.

Deka B, Shadeque A (1991) Influence of micronutrients on growth yield of ranch bean. Seed and Farm 17:12-18.                                                                                                               

Ebrahim MKH, Aly M (2004) Physiological response of wheat to foliar application of zinc and inoculation with some bacterial fertilizers. Journal of Plant Nutrition 27(10): 1859-1874. [In Persian with English Abstract].

Farajzadeh E, Yarnia M, Khorshidi MB, Ahmadzadeh V (2009) Effects of micronutrients and their application method on yield, CGR, and NAR of corn cv.JETA. Journal of Food, Agriculture and Environment 7(2): 611-615.

Graham RD 2008. Micronutrient deficiencies in crops and their global significance. Micronutrient deficiencies in global crop production. Springer Press.

Hegazy MH, Abadi DN, Genaidy A (1993) Effect of some micronutrients and methods of application and rhizobium inoculation on faba bean yield. Egyption Journal of Agricultural Research 71: 21-33.          

Hussain N, Khan MA, Javed MA (2005) Effect of application of plant micronutrient mixture on growth and yield of wheat (Triticum aestivum L.). Pakistan Journal of Biological Science 8(8): 1096-1099.

Kazemiposhtmasari H, Bahmanyar MA, Pirdasht H, Ahmadishad MA (2008) Effects of Zn rates and application forms on protein and some micronutrients accumulation in common Bean (Phaseolus vulgaris L.). Asian Journal of Biological Science 11: 1042-1046.

Madani H, Bakhshkelarestaghi K, Yarnia M, Bazoobani M (2007) The agronomical aspects of zinc sulfate application on soybean in Gonbad region, Iran. Proceeding of Zinc Crops Conference, Istanbul, Turkey.

Malone, L (1999) Maximizing micronutrients. Meister Publishing Company.

Singh MV (2007) Efficiency of seed treatment for ameliorating zinc deficiency in crops. Proceeding of Zinc Crop Conference, Istanbul, Turkey.

Teixeira IR, Borém A, Andrade Araújo GA, Fontes RL (2004) Manganese and zinc leaf application on common bean growth on a “Cerrado” Soil. Science Agriculture. (Piracicaba, Braz.). 61: 77-81

Thalooth AT, Tawfik MM, Magdamohamed H  (2006) A comparative study on the effect of foliar application of zinc, potassium and magnesium on growth, yield and some chemical constituents of mungbean plants grown under water stress conditions. Journal of Agricultural Sciences 2(1):37-46.

Woodruff  JR (2007) Foliar boron bumps soybean yields. U.S. Borax.

Yarnia M, Khorshidi MB, Kazemiarbat H, Farajzadehmemaritabrizi E and Hassanpanah D 2008.Effects of complete micronutrients and their application method on root yield and sugar content of sugar beet cv. Rassoul. Journal of Food, Agriculture and Environment Science (3&4):41-345.

Zeidan MS, Hozayn M, AbdEl-Salam MEE (2006) Yield and quality of lentil as affected by micronutrient deficiencies in sandy soils. Journal of Applied Science Research 2(12): 1342-1345.