تأثیر پرایمینگ با سالیسیلیک اسید روی خصوصیات رشدی گیاهچه گاوزبان (Borago officinalis)

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 6، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 18، اردیبهشت 1389، صفحه 47-53   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

فرید شکاری^{* 1}؛ رامین بالجانی²؛ جلال صبا¹؛ کامران افصحی¹؛ فریبرز شکاری³

¹عضو هیأت علمی دانشکده کشاورزی و پژوهشکده فیزیولوژ و بیوتکنولوژی دانشگاه زنجان.

²دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه زنجان.

³عضو هیأت علمی دانشگاه مراغه

چکیده

    مرحله جوانه‎زنی و استقرار گیاهچه‌ها از مراحل عمده در چرخه زندگی گیاهان است که تحت تأثیر عوامل محیطی مختلف قرار می گیرد. این تحقیق به منظور بررسی تاثیر پرایمینگ بذر روی برخی از خصوصیات گیاه گاوزبان در مراحل اولیه رشد انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل پرایمینگ با چهار سطح سالیسیلیک اسید (2000،500،1000،1500  میکرومول)، بذر تیمار شده با آب مقطر و تیمار شاهد یا بذور خشک بود. آزمایش به صورت بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام گردید.  پرایمینگ با اسید سالیسیلیک باعث بهبود سرعت و درصد سبز کردن و رشد گیاهچه گاوزبان شد. نتایج نشان داد که تأثیر پرایمینگ با سالیسیلیک اسید بر درصد سبز کردن، میانگین تعداد روزهای سبز کردن، وزن خشک کل گیاهچه، وزن تر، سطح برگ و سطح ویژه برگ معنی‎دار بود. بالاترین درصد و شاخص سبز کردن و کمترین میانگین تعداد روزهای جوانه‎زنی و سطح ویژه برگ مربوط به غلظت 500 میکرومول، و بالاترین وزن خشک گیاهچه، وزن تر و سطح برگ گیاهچه مربوط  به بذور پرایم شده با غلظت 2000 میکرومول سالیسیلیک اسید بود. هم‏چنین کمترین مقادیر درصد سبز کردن و صفات رشد گیاهچه در تیمار بذور شاهد و پس از آن در بذور تیمار شده با آب مقطر مشاهده گردید. با افزایش سرعت و شاخص سبز  گیاهچه‎ها میزان تولید ماده خشک افزایش یافت

کلیدواژه‌ها

گاو زبان؛ پرایمینگ؛ سالیسیلیک اسید؛ خصوصیات رشدی گیاهچه؛ شاخص سبز کردن؛ سطح ویژه برگ

مراجع

1. Asgari, E. and Tagvayi, M. 1998. Classification of durum wheat cultivars for drought resistance. Proceedings of 5^th Iranian Congress of Crop Production and Plant Breeding. Seed and Plant Improvement Institute, Karaj, Iran. pp: 253-254.
2. Baalbaki, R. Z., Blelk, R. A. and Tahouk, S. N. 1999. Germination and seedling development of drought tolerant and susceptible wheat under moisture stress. Seed Science Technology 27: 291-302.
3. Barkosky, R. R. and Einhellig, F. A. 1993. Effects of salicylic acid on plant water relationship. Journal of Chemistry Ecology 19: 237–247.
4. Capron, I., Corbineau, F. F., Dacher, C., Come, J. and Job, D. 2000. Sugar beet seed priming: Effect of priming conditions on germination, solubilization, f1 I-S globulin and accumulation of LEA proteins. Science Research 10: 243-254
5. Cutt, J. R. and Klessig, D. F. 1992. Salicylic acid in plants: A changing perspective. Pharmaceutical Technology 16: 25–34.
6. Demir Kaya, M., Okcu, G., Atak, M. A. and Kolsarici, O. 2006. Seed treatment to overcome salt and drought stress during germination in sunflower. European Journal of Agronomy 24:291-295.
7. Duhal, P. and Bradford, K. J. 1990. Effects of priming and endosperm integrity on germination rates of tomato genotypes. II. Germination at reduced water potential. Seed Science Research Journal of Experimental Botology 41: 1441-1453.
8. Ellis, R. H. and Roberts, E. H. 1981. The quantification of aging and survival in orthodox seeds. Seed Science Technology 9:373-409.
9. Fariduddin, Q., Hayat, S. and Ahmad, A. 2003. Salicylic acid influences net photosynthetic rate, carboxylation efficiency, nitrate reductase activity and seed yield in Brassica juncea. Photosynthetica 41: 281-284
10. Fooladvand, A. 2007. Encyclopedia of medical and healer plants. Yaran Publisher, Tabriz, Iran. 329 Pp..  [In Persian with English Abstract].
11. Foti, S., Cosention, S. L., Basra, A. S. and Karssen, G. M. 2002. Effect of osmoconditioning upon seed germination of sorghum, Sorghum bicolor (L.) Moench, under low temperatures. Seed Science Technology 30: 521-533.
12. Harper, J. P. and Balke, N. E. 1981. Characterization of the inhibition of K⁺ absorption in oat roots by salicylic acid. Plant Physiology 68: 1349–1353.
13. Hurly, R. F., Van Staden, J. and Smith, M. T. 1991. Improved germination in seeds of guayule (Parthenium argentatum) following polyethylene glycol and gibberellic acid pretreatments. Annual Applied Biology 118:175-184
14. Khan, W., Prithiviraj, B. and Smith, D. 2003. Photosynthetic responses of corn and soybean to foliar application of salicylates. Journal of Plant Physiology 160: 485–492.
15. Kyungjin, C., Ongseok, L., Dong, K. S. and Eunhi, H. 1996. Dry matter production and seed yield of soybean cultivars as affected by excessive water stress at vegetative growth and flowering stages, RDA. Journal of Agricultural Science. Upland Industry. Crop Science 38: 2. 117–122 .
16. Larque-Saaveda, A. 1979. Stomatal closure in response to salicylic acid treatment. Plant physiology 93: 371–375.
17. Lee, S. S., Kim, J. H., Hong, S. B., Yuu, S. H. and Park, E. H. 1998. Priming effect of rice seeds on seedling establishment under adverse soil conditions. Korean Journal of Crop Science 43: 194-198.
18. Makizadeh Tafti, M. 2006. Effects of osmopriming on seed germination of borago plant seeds. Second Congress of Medical Plants. Tehran, Iran. P. 143.  [In Persian with English Abstract].
19. Martin-Mex, R., Villanueva-Couoh, E. and Herra-Campos, T. 2005. Positive effect of salicylates on the flowering of African Violet. Scintia Horticulturae 103:499-502.
20. Sivritepe, N., Sivritepe, H. O. and Eris, A. 2003. The effect of NaCl priming on salt tolerance in melon seedling grown under saline conditions. Scientia Holticuturae 97: 229-237.
21. Tadashi, H. and Theodore, C. 1999. Some characteristics of reduced leaf photosynthesis at midday in maize growing in the field. Field Crops Research 62: 53-62.
22. Tavakoli, M. and Sedagati, M. 1993. Medical plants. Rozbehan Publisher, Tehran, Iran. 120 Pp. [In Persian with English Abstract].
23. Yoon, B. Y. H., Lang, H. J. and Greg Cobb, B. 1997. Priming with salt solutions improves germination of pansy seeds at high temperaturers. Horticulture Science 32: 248-250.