بررسی اثر اسید جیبرلیک بر کیفیت گل و زمان گل‌دهی گل مریم Polianthes tuberosa L.

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 10، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 18، اردیبهشت 1389، صفحه 89-96   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

فروغ مرتضایی‎نژاد^{* 1}؛ نعمت الله اعتمادی²

¹استادیار گروه باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه آراد اسلامی واحد خوراسگان.

²استادیار گروه باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.

چکیده

گل مریم از مهم‏ترین گل‌های شاخه بریده در کشور بوده و عوامل متعددی بر کیفیت گل و زمان گل‎دهی آن تأثیر دارد. از جمله مهم‏ترین این عوامل، تنظیم‎کننده‌های رشد به ویژه هورمون اسید جیبرلیک می‎باشد. در این تحقیق به منظور تعیین اثر تنظیم‎کننده اسید جیبرلیک بر زمان گل‎دهی و کیفیت گل، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کاملاً تصادفی در 3 تکرار انجام شد. برای این منظور پیازهای گل مریم رقم دابل با میانگین پیرامون 7-6 سانتی‎متر تهیه گردید و تیمار هورمونی با غلظت‌های 100، 200، 250،  300  قسمت در میلیون اسید جیبرلیک همراه با شاهد به روش خیساندن پیازها قبل از کاشت و هم‎چنین خیساندن پیازها و محلول‌پاشی جوانه زایشی اعمال شد. نتایج تجزیه واریانس داده‌ها نشان داد که در کلیه صفات، بین استفاده از هورمون به صورت غوطه‎وری قبل از کاشت با غوطه‎وری همراه با هورمون پاشی تفاوت معنی‌داری وجود نداشت، در صورتی که بین غلظت‏های مختلف هورمون از نظر اغلب صفات اثر معنی‎داری مشاهده شد. مقایسه میانگین تاریخ‌های برداشت نشان داد که در هر دو روش بیشترین تعداد گل برداشت شده پس از سه و چهار هفته از شروع گل‎دهی به دست می‎آید. در مجموع استفاده از غلظت 300  قسمت در میلیون هورمون اسید جیبرلیک فقط به صورت غوطه ور نمودن پیاز قبل از کاشت، اثر قابل توجهی بر تعداد شاخه گل ایجاد شده نشان داد. هم‎چنین مقایسه شاهد و تیمار هورمونی نشان داد که استفاده از این هورمون باعث جلو افتادن زمان گل‎دهی می‌گردد. لذا با توجه به این بررسی، برای تولید گل، پیازچه و هم‎چنین تسریع گل‎دهی، استفاده از غلظت 300 قسمت در میلیون هورمون اسید جیبرلیک  با روش غوطه‌ور نمودن پیاز قبل از کاشت پیشنهاد می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

گل مریم؛ هورمون؛ اسید جیبرلیک؛ زمان گل‎دهی؛ کیفیت گل

مراجع

 Anjum, M. A., Naveed, F., Shakeel, F. and Amin, S. 2001. Effect of some chemicals on keeping quality and vase-life of Tuberose (Polianthes tuberosa L.) cut flowers. Journal of Research Science 12 (1): 1-7.

1. Arteca, R. N. 1997. Plant growth substances. C.B.S. Publisher. 332 Pp.
2. Chang, Sh. T. and Chen, W. Sh. 2001. Gibberelins in relation to flowering in Polianthes tuberosa L. Physiologia Plantarum 112: 429- 432.
3. Dhua, R. S., Ghosh, S. K., Mitra, S. K., Yadav, L. P. and Bose, T. K. 2005. Effect of bulb size, temperature treatment of bulbs and chemicals on growth and flower production in tuberose. Acta Horticulture 205:121-128.
4. Hassan, A. H. and Agine, E. A. 1979. The effect of chlormequat (CCC) on the growth and flowering of tuberose. Annals of Agricultural Science Mushtohor 11:211-221.
5. Jana, B. K. and Biswas, S. 1982. Effect of growth regulators on growth and flowering of tuberose. South Indian Horticulture, 30:163-165.
6. Khobragade, R. I., Damke, M. M. and Jadhao, B. J. 1997. Effect of planting time and spacing on growth, flowering and bulb production of tuberose (c.v. Single).  Acta Horticulture 21(1): 44-47.
7. Mahanta, P., Paswan, L. and Siddique, A. B. 1998. Effect of bulb size on and flowering of tuberose
   (Polianthes tuberosa L. (c.v. Single). Annuals of Agricultural Research 3 (1): 35-38.
8. Muchopadhyay, A. and Banker, G. J. 1983. Regulation of growth and flowering  in Polianthes tuberosa L. with gibberelic acid on ethrel spray. Horticulture Science 19: 149-152.

10. Preti, H., Gohoi, S. and Mazumder, A. 1997. Effect of preplant chemical treatment of  bulbs on growth and flowering of tuberose (Polianthes tuberosa L.) c.v. Single. Annals of Biology 13 (1): 145-149.

11. Ramaswamy, N., Paulraj, C. and Choockalingam, P. 1979. Studies on the influence of growth regulators on flowering and yield of tuberose (Polianthes tuberosa L.). Annamalai University of Agricultural Research
7:29-33. (In the physiologyof plant bulb).

12. Reddy, B. and Singh, K. 1997. Effect of planting bulb size on bulb production in tuberosa cultivar Double.  Journal of Agricultural Sciences 10 (1): 90-92.   

13. Rudniki, R., Nowak, M. J. and Saniewski, M. 1975. The effect of GA3 on sprouting and flowering  of some tulip cultivars. Scientia Horticulture l4 (4): 387- 397.

14. Shuo – Tsang, Ch. 2001. Gibberellins in relation to flowering in Polianthes tuberosa L. Physiologia Plantarum 112: 429-432.

15. Su, W. R., Huang K. L., Chang, P. S. and Chen, W. S. 2001. Improvement of post harvest vase-life and flower bud opening in Polianthes tuberosa using GA and Sucrose. Australian Journal of Experimental Agriculture 41 (8): 1227-1230.