بررسی اثر فاصله ردیف و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‎ای سینگل کراس 711 در منطقه میانه

بوم شناسی گیاهان زراعی

مقاله 11، دوره 6، شماره 1 - شماره پیاپی 18، اردیبهشت 1389، صفحه 97-104   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

محمدرضا موحدی¹؛ بهروز صالحی²

¹عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه.

²عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ابهر

چکیده

به منظور بررسی و مطالعه اثرات فواصل خطوط کاشت و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت سینگل کراس 711، طی فصل زراعی سال 1384 آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه بلوک‎های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. فاکتورهای آزمایش شامل فاصله خطوط کاشت در سه سطح (45، 60 و 75 سانتی‎متر) و تراکم کاشت در سه سطح 50، 65 و 80 هزار بوته در هکتار بودند. بعد از رسیدگی فیزیولوژیکی نسبت به اندازه‎گیری عملکرد با 14 درصد رطوبت و اجزای عملکرد شامل وزن هزار دانه، وزن ساقه، وزن بلال، وزن کل بوته، شاخص برداشت، تعداد دانه در ردیف و تعداد ردیف در بلال اقدام گردید. نتایج نشان داد که با افزایش فاصله ردیف، وزن هزار دانه، وزن ساقه، وزن کل بوته و تعداد دانه در ردیف در سطح 5 درصد افزایش معنی‎داری نشان دادند، ولی صفات دیگر مورد مطالعه تحت تأثیر فاصله ردیف کاشت قرار نگرفتند. هم‎چنین با افزایش تراکم کاشت، وزن کل بوته، شاخص برداشت و عملکرد در سطح 5 درصد به‎طور معنی‎داری افزایش یافت، در حالی‎که وزن هزار دانه، وزن ساقه، وزن بلال و تعداد دانه در ردیف کاهش پیدا کرد. بیشترین تولید 13080 کیلوگرم در هکتار بوده و در تیمار فاصله ردیف کاشت 60 سانتی‎متر و تراکم کاشت 65 هزار بوته در هکتار مشاهده شد، در حالی‎که تیمار فاصله ردیف کاشت 75 سانتی‎متر و تراکم کاشت 50 هزار بوته در هکتار کمترین تولید (8154 کیلوگرم در هکتار) را نشان داد.

کلیدواژه‌ها

ذرت؛ تراکم کشت؛ عملکرد؛ اجزای عملکرد؛ شاخص برداشت

مراجع

1. Akbari, G. 1991. Effect of plant density and planting arrangement on growth, yield and yield components of corn. M.Sc. Thesis, Isfahan University, 85 pp. [In Persian with English Abstract].
2. Anonymous. 1993. Five-year program of agriculture. Ministry of Jihad -e- Agriculture. [In Persian with English Abstract].
3. Banayan-Aval, M. 1992. Physiological and morphological principles of yield increasing in maize. M.Sc. Thesis, Ferdowsi University of Mashhad, 93 pp. [In Persian with English Abstract].
4. Duncan, W. G., Shaver, D. L. and Williams, W. A. 1993. Insolation and temperature effects on maize growth and yield. Science 13: 187-193.
5. Faravani, M. and Khodabandeh, N. 1994. Effect of planting date and plant density on yield and yield components of maize hybrids. M.Sc. Thesis, Islamic Azad University Tehran Branch, 95 pp. [In Persian with English Abstract].
6. Hashemi dezfuli. A. and Herbert, S. J. 1992. Plant density respone of corn with artifical shade. Agronomy Journal 84: 551-574.
7. Karimi, M. and Azizi, M. 1994. Growth analysis of agricultural crops. Jihad-e- Daneshgahi press, Mashhad University, 151 pp. [In Persian with English Abstract].
8. Koucheki, E., Khiabani, H. and Sarmadnia, G. 1996. Crop production. Jihad-e- Daneshgahi press, Mashhad University, 132 pp. [In Persian with English Abstract].
9. Maddonni, G. A., Otegui, M. E. and Cirilo, A. G. 2001. Plant population density, row spacing and hybrid effects on maize canopy architecture and light attenuation. Elsevier Science 71: 183-193.
10. Minbashi-Moini, M. 1995. Effect of planting date and plant density on yield and quality of maize. M.Sc. Thesis, Isfahan University of Thechnology, 121 pp. [In Persian with English Abstract].
11. Mohammadi, E. 1995. Effect of plant density and row spacing on yield and growth indices of single cross 704 maize hubrid. M.Sc. Thesis, Tarbiat Modarres University, 110 pp. [In Persian with English Abstract].
12. Ponelet, C. G. and Egli, D. B. 1979. Kernel growth rate and duration in maize as affected by plant density and genotype. Crop Science 19:386-391.
13. Shorper, J. B., Johnson, R. R. and Lumbert, R. J. 1992. Maize yield response to increased assimilates supply Crop Science 22: 1148-1188.
14. Stickler, F. C. 1995. Row width and plant population studies of white corn. Agronomy Journal 24: 438-441.
15. Temunde, D. E., Shank, D. B. and Disks, U. A. 1989. Effect of population levels on yield and maturity of maize hybrid’s growth on the northern great plains. Agronomy Journal 55: 551-559.
16. William, D., Widdicombe, E. and Thelen, K. D. 2002. Row width and plant density effects on corn grain production in the northern corn Belt. Agronomy Journal 94:1020-1023.
17. Williams, W. A., Loomis, R. S. and Leply, C. R. 1989. Vegetative growth of corn as affected by population density. Productivity in relation to interception of solar radianon. Crop Science 5: 211-219.
18. Zamani, G. 1993. Effect of plant density on yield and yield components of corn. M.Sc. Thesis, Ferdowsi University of Mashhad, 102 pp. [In Persian with English Abstract].

19. Zarei, B. 2001. Effect of plant density on yield, yield components and some physiological indices and morphological traits of four maize hybrids. M.Sc. Thesis, Sistan va Baluchestan University, 78 pp. [In Persian with English Abstract].