بررسی فعالیت پرواز زنبور (Trichogramma brassicae Bezd. (Hym., Trichogrammatidae در نسل ها و دماهای مختلف پرورشی

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 5، دوره 1، شماره 3، آذر 1388، صفحه 229-237   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسنده

محمدرضا عطاران^*

بخش تحقیقات مبارزه بیولوژیک، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، تهران

چکیده

پرواز یکی از ویژگی ­های مهم حشرات بوده که به پراکنش آن­ها در جهت یافتن میزبان، جفت، غذا و نظایر آن کمک می‌کند. در زنبورهای تریکوگراما بررسی فعالیت پرواز هم از جنبه پراکنش و هم از لحاظ بررسی کیفیت زنبورها حائز اهمیت است. در این بررسی پرواز زنبورهای Trichogramma brassicae در سه نسل 18، 24 و 31 و در 3 دمای20، 25 و 1±30 درجه سلسیوس با رطوبت نسبی 5±70% و 16 ساعت نوردهی در روز مورد بررسی قرار گرفت. آزمایشات با 12 تکرار در سیلندرهای شیشه‌ای به ارتفاع 20 و قطر 9 سانتی­متر انجام شد که با استفاده از مقوای مشکی پوشیده شده بودند. 24 ساعت پس از از خروج زنبورها، سیلندرها به آون منتقل و سپس تعداد افراد پرواز­کننده، قدم ­زننده و بدون تحرک جداگانه ثبت و در قالب طرح کاملاً تصادفی و به­صورت فاکتوریل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که افزایش نسل کاهش درصد افراد پرواز­کننده را به همراه داشته و افزایش دما می‌تواند باعث افزایش درصد افراد پرواز­کننده گردد. بیشترین افراد قدم ­زننده در دمای 20 درجه سلسیوس در تمامی نسل­ ها و کمترین آن­ها در تمامی تیمارهای حرارتی نسل 31 بود ولیکن بیشترین نسبت افراد بدون اقدام در نسل 31 مشاهده گردید. یافته‌های حاضر افزایش نسل را بر کاهش فعالیت پروازی زنبور T. brassicae مؤثر دانسته و این ملاک می‌تواند در بررسی­ های کنترل کیفی زنبورها و اقدام برای رهاسازی آن­ها مورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

زنبور تریکوگراما؛ پرواز؛ نسل؛ دما