مطالعه پارامترهای خون شناسی سیاه ماهی (Capoeta capoeta gracilis) رودخانه تالار قائم شهر، مازندران

فصلنامه علمی-پژوهشی آبزیان و شیلات

مقاله 8، دوره 3، شماره 11، مهر 1391، صفحه 67-75   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

فاطمه یوسف زاده^{* 1}؛ شعبانعلی نظامی²؛ حسین خارا²

¹دانشگاه آزاد اسلامی واحدعلوم و تحقیقات گیلان

²دانشگاه آزاداسلامی واحد لاهیجان

چکیده

       سیاه ماهی  Capeta capoeta gracilis)) یکی از گونه های بومی و با ارزش حوزه آبریز جنوب دریای خزر است. . شاخص های خونی در فیزیولوژی ماهی بسیار تاثیرگذار می باشند لذا با شناخت صحیح از وضعیت خونی سیاه ماهی می توان در جهت حفاظت از این ذخایر ارزشمند ژنتیکی کوشید. در این تحقیق، 50 عدد سیاه ماهی از دو ایستگاه نمونه برداری در منطقه حد واسط رودخانه تالار قائمشهر بوسیله الکتروشوکر صید شدند. عملیات نمونه گیری در طی فصل تولید مثل سیاه ماهی (اردیبهشت لغایت خرداد) صورت گرفته و ماهیان در چهار گروه  سنی 1، 2، 3 و 4 ساله قرار داشتند، پس از خونگیری به روش قطع ساقه دمی در ماهیان کوچکتر و پونکسیون قلب در ماهیان بزرگتر و تعیین سن و جنسیت، مقادیر برخی از پارامترهای خون شناسی از جمله شمارش کلی و تفریقی گلبول های سفید، شمارش کلی گلبول های قرمز، هموگلوبین، هماتوکریت و اندیس های گلبولی (MCH، MCHC ، MCV) به صورت دستی و با روش های متداول آزمایشگاهی مورد اندازه گیری شدند  و میانگین و خطای استاندارد هر یک از پارامترهای  مذکور درسنین مختلف و  براساس جنسیت تعیین گردید. مقادیر پارامترهای خون شناسی بدون در نظر گرفتن سن و جنسیت به شرح زیر می باشد: شمارش کلی گلبول سفید (3/656 ± 6/16359)  عدد در میلی متر مکعب خون، شمارش کلی گلبول قرمز (08/0 ± 10⁶ 581/1) عدد در میلی متر مکعب خون ، هموگلوبین(15/1± 41/4 ) گرم دردسی لیتر، هماتوکریت(16/3± 01/38) درصد، MCV(99/11± 2/187 ) فمتولیتر، MCH (01/7 ± 09/28 ) پیکوگرم، MCHC (64/4 ± 79/15 ) گرم درصد و در شمارش تفریقی گلبول سفید، درصد توتروفیل ها، لنفوسیت ها، مونوسیت ها و ائوزینوفیل ها به ترتیب 14/2± 05/17، 88/1± 54/78 ، 47/0 ± 43/3 و 13/0 ± 2/1 درصد بدست آمد. نتایج آنالیز آماری اختلاف معنی داری را بین جنس نر و ماده نشان نداد(05/0<P). در بررسی اثر سن نیز مشاهده شد که فاکتورهای خونی در سنین مختلف فاقد اختلاف معنی دار آماری می باشند(05/0<P). با توجه به نتایج به دست آمده ارزیابی و تشخیص وضعیت فیزیولوژیکی شاخص های خونی و تعیین میزان آن جهت برآورد، حفظ و نگهداری ذخایر سیاه ماهی ضروری است.
 

کلیدواژه‌ها

سیاه ماهی Capeta capoeta gracilis))؛ پارامترهای خون شناسی؛ سن؛ جنسیت؛ رودخانه تالار قائم شهر