بررسی ترکیب ماهیان صید شده در مشتاهای ساحلی شهر بندرعباس و تحلیل وضعیت اقتصادی – اجتماعی حاصل از آن

فصلنامه علمی-پژوهشی آبزیان و شیلات

مقاله 8، دوره 5، شماره 19، مهر 1393، صفحه 73-80   

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

مانی مهین^{* 1}؛ آرش باقری¹؛ امیر هوشنگ بحری¹؛ علی سالارپوری²؛ میلاد محمودی¹؛ امین مکرانی¹؛ نجمه بهاری¹؛ آسیه حیدری¹؛ وحید جهانبخش¹؛ حمید دادرس¹؛ بصیره باقرزاده¹

¹دانشگاه آزاد اسلامی، بندرعباس

²پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان

چکیده

این تحقیق به منظور بررسی وضعیت صید مشتاهای ساحلی شهر بندر عباس از مهر تا اسفند 1392 انجام شد. جامعه آماری شامل 54 دستگاه مشتا بود و نمونه برداری تصادفی بصورت ماهانه از 9 مشتای ناحیه ساحلی بندرعباس شامل 3 مشتا از هر کدام از مناطق نخل ناخدا، خواجه عطا و سورو صورت گرفت.  نتایج این بررسی نشان داد که در مجموع 66  گونه و 54 جنس، متعلق به 45 خانواده از ماهیان توسط مشتا ها صید می شوند که از این بین، منطقه نخل ناخدا 39 گونه، 35 جنس و 31 خانواده، منطقه خواجه عطا 42 گونه،40 جنس و 37 خانواده، منطقه سورو 34 گونه، 28 جنس و 26 خانواده را دارا بودند. در منطقه نخل ناخدا، گواف رشته دار (7/39 درصد)، کالرماهیان (8/10 درصد) و خرچنگ ها (5/9 درصد) در منطقه خواجه عطا، گواف رشته دار (5/38 درصد)، گاریز(9/20 درصد) و ساردین سند (1/5 درصد)، در منطقه سورو، ساردین سفید (4/56 درصد)، چغوک رشته دار(1/7 درصد) و خامه ماهی (4/6 درصد) از ترکیب صید را به خود اختصاص داده بودند. به منظور تحلیل وضعیت اقتصادی – اجتماعی جامعه صیادی مشتاداران شهر بندرعباس از مصاحبه و پرسشنامه استفاده شد که در آن شرایط اقتصادی و اجتماعی 20 نفر از جامعه مشتاداران بندرعباس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق معلوم شده که سابقه استقرار قدیمی ترین مشتا مربوط به 40 سال قبل و جدید ترین آنها 12 سال سابقه دارد و بررسی میزان سواد جامعه مشتاداران نشان داد که فقط 30 در صد فاقد سواد  می باشند. 47 درصد از مشتاداران اظهار داشتند که مشتای آنها موروثی می باشد، 16 درصد نیز مشتای خود را خریداری کرده اند و 37 درصد نیز اظهار داشتند که مالکیت مشارکتی در مشتا دارند. بر اساس این نظر سنجی مهم ترین دغدغه مشتاداران کاهش صید و افزایش هزینه ها می باشد، هم چنین درآمد حاصل از صید مشتا قابل ملاحظه نمی باشد و در اشتغال جوانان به عنوان یک شغل نقش بسیار کمی دارد.

کلیدواژه‌ها

بندرعباس؛ ماهیان؛ مشتا؛ اقتصادی و اجتماعی