تدوین راهبردهای توسعۀ گردشگری روستایی(مطالعه موردی: روستای شیدان، شهرستان بوانات، استان فارس)

مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی

مقاله 9، دوره 10، شماره 32، آذر 1394، صفحه 137-147   

نویسندگان

محمد حسام پور¹؛ یوسف قنبری²؛ محسن شایان^{* 1}

¹دانش آموخته کارشناسی ارشد جغرافیا- برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

²عضو هیأت علمی گروه جغرافیا، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

گردشگری و اقتصاد گردشگری در حال حاضر، در حال تبدیل شدن به یکی از ارکان اصلی اقتصاد تجاری جهان است. افزون بر این بسیاری از برنامه ریزان و سیاستگذاران توسعه نیزاز صنعت گردشگری به عنوان رکن اصلی توسعه ی پایدار یاد می­کنند. در این راستا گردشگری روستایی نیز جزئی از صنعت گردشگری به حساب می­آید که می­تواند با برنامه­ریزی اصولی و مناسب و شناسایی مزیت­ها و محدودیت­های گردشگری روستایی، نقش موثری در توسعه­ی این مناطق و در نتیجه توسعه­ی ملی و تنوع بخشی به اقتصاد ملی بر عهده داشته باشد. جهت تدوین راهبردهای مناسب توسعة گردشگری در این روستا ، ابتدا با استفاده از مدل­های SWOT و EFE و IFE، مهم ترین عوامل داخلی و خارجی مؤثر بر توسعة گردشگری روستای شیدان شناسایی شدند، سپس با استفاده از روش ماتریس داخلی و خارجی (IEM)، موقعیت منطقة مورد مطالعه، جهت انتخاب و تدوین راهبردها مشخص شده و در مرحلة آخر، با استفاده از مدل روش تحلیل سلسله مراتبی AHP، بهترین راهبرد توسعة گردشگری در این روستا انتخاب گردید و نتایج بدست آمده نشان داد که: با توجه به پتانسیل ها و محدودیت های روستای شیدان در زمینة گردشگری، در بین چهار راهبرد اصلی، راهبرد WT، با امتیاز 0.342 به عنوان بهترین راهبرد انتخاب شده است. راهبرد ST4- توسعه زیرساخت ها و امور زیربنایی و تجهیزات خدمات رفاهی و زمینه­سازی جذب سرمایه­گذاران به فعالیت در بخش گردشگری با امتیاز 0.468 در بین 16 راهبرد مطرح شده، بهترین و مؤثرترین راهبرد می باشد.

کلیدواژه‌ها

راهبرد؛ توسعه گردشگری؛ روستای شیدان؛ SWOT؛ AHP

مراجع

1. حسینی هوشیار، عطاء الله،  1384، طرح بهینه شبکه جاده­های جنگلی مبتنی بر فعالیت گردشگری، مجموعه مقالات نقش صنعت گردشگری در توسعه مازندران، انتشارات رسانش.

2. شاهنده، بهرام،1378، نظاممدیریتزیستمحیطیوتوسعهپایداردرحوزهآزادقشم، وزارت معادن و فلزات.

3. شیخ­کاظم، محمدرضا، 1386، بررسی تأثیرات متقابل گردشگری شهری بر زمینه­های توسعه پایدار اقتصادی اجتماعی در شهرها، مجموعه مقالات همایش منطقه­ای جغرافیا، گردشگری و توسعه پایدار، انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر، تهران.

4. فرمانداری شهرستان بوانات،1390، بخش آمار و اطلاعات.

5. قادری، اسماعیل، 1383، آشنایی با صنعت جهانگردی، ماهنامه کجا، شماره 1.

6. کاظمی، مهدی، 1385، مدیریت گردشگری، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران.

7. گتی، ویتالیا و مزلو لوچانو، 1375، علوم جهانگردی، مترجم محمد دباغ، انتشارات مؤسسه فرهنگی ثامن­الائمه، تهران.

8. لی. جان، 1378، گردشگری و توسعه جهان سوم، مترجمین: رکن­الدین افتخاری، عبدالرضا صالحی امین و معصومه سادات، شرکت چاپ و نشربازرگانی وابسته به موسسه مطالعات و پژوهش­های بازرگانی.

9. مختاری، رضا، 1382، تحلیل پتانسیل­های گردشگری منطقه باغ بهادران و برنامه­ریزی توسعه آن، پایان نامه کارشناسی ارشد جغرافیا، دانشگاه اصفهان.

10. منشی­زاده ، نصیری، 1380، گردشگری روستایی، ترجمه ج شارپلی ریچارد، نشر منشی، تهران.

11. نعمتی، نسرین، 1384، راهکارهایتوسعهگردشگریدرایران، مجموعه مقالات ظرفیت‌های اقتصادی ایران با تاکید بر وضعیت گردشگری ایران در بستر جهانی شدن، دانشگاه آزاد واحد فیروزکوه.

12. Abby liu, Geoffrey Wall, 2006, planning tourism employment, a developing country perspective, Tourism management, www,Elsevier.com/locat/tourman.

13. Altinay Mehmet, HussainKashif., 2005, Sustainable tourismdevelopment: a case study of North Cyprus, International Journal of Contemporary HospitalityManagement, Volume : 17, Issue:3  pp:272 - 280

18. Briedenhanen J.,Wickens E., 2004, Tourism routes as a tool for the economic development of rural areas – vibrant hopes or imposible dream? tourism management, www.Elesver .com/cate/tourman .p1.

19. Sharpley. J. and Richard., 1997, Rural Tourism: An Introduction, PN. 4.

20. Chaffee.E.E., 1985, three models of strategy, academy ofmanagement review, 10 (1):89-96.

21. Font Xavier and Ahjem Tor E., 1999, Searching for a balance in tourism development strategies, international journal of contemporary hospitality management, Volume: 11; Issue: 2/3,pp 73-77

22. Long, P.T., R.R. Perdue and L. Allen., 1990, Rural Resident tourismPerceptions and Attitudes by Community Level of Tourism, Journalof Travel research, 28(3).

23. Richardson,B and Richardson,R., 1989, Business Planning: AnApproach to Strategic Management, Pitman, London.

24. Reinholde TK., Diara, A., 2000,The role of tourism in development planning ,Department of Business managmen.

25. Tribe,John., 1997, Corporate Strategy for Tourism, Thomson.