بررسی تطبیق و سازگاری بین استراتژی‌های توسعه اقتصادی درون‌نگر و برون‌نگر با اهداف جنبش عدم تعهد (با تأکید بر جهانی شدن)

پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار

مقاله 7، دوره 5، شماره 9، دی 1393، صفحه 73-85   

نویسندگان

تقی ترابی¹؛ سمانه طریقی^{* 2}

¹دانشیار و عضو هیات علمی گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران

²دانشجو دکتری اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات

چکیده

در این مقاله پس از مروری کوتاه بر اهداف و چیستی جنبش عدم تعهد به عنوان نوعی همگرایی سیاسی اقتصادی منطقه‌‌ای و یا ایدئولوژیک، استراتژی‌های توسعه اقتصادی از دیدگاه نظری و سپس تجربی و از منظر دیدگاه‌های توسعه اقتصادی درون‌نگر و برون ‌نگر مورد بررسی قرار می‌گیرد. با توجه به اینکه دیدگاه اقتصادی برون ‌نگر بر افزایش تعاملات بین‌المللی، مکانیزم ‌های رقا بتی، عرضه و تقاضا و شعار خوداتکایی و در مقابل دیدگاه اقتصادی درون‌ نگر بر عزلت و کاهش تعاملات بین المللی، مکانیزم انحصاری و دولتی و شعار خودکفایی متکی می‌باشند، توصیه ‌های سیاستی توسعه اقتصادی کشورهای جنبش عدم تعهد بر اساس این دو دیدگاه مورد بحث واقع شده و به نقشی که این گروه از کشورها در کمک به فرآیند جهانی شدن از یکسو و کمک به توسعه اقتصادی خود ایفا می‌نمایند تأکید می‌گردد.
نکته حائز اهمیت این است که چون در ذات مفهومی جنبش عدم تعهد، به نوعی استراتژی عدم تعهد و گرایش به استقلال و عدم وابستگی به شرق و غرب مستتر است، باید مراقب نیروی گریز از مرکزی که می‌تواند آنها را از سوق به همگرایی اقتصادی و مشارکت در فرآیند جهانی‌شدن دور نگه دارد باشند و در سایه استراتژی‌های مناسب اقتصادی، مبادرت به افزایش بنیه‌ی اقتصادی جمعی مجموعه جنبش نموده و توان اقتصادی خود را در زمینه جریان سرمایه، تولید و مبادلات تجاری را با وزنی مضاعف و سنگین‌تر در فرآیند جهانی‌شدن به‌کار گیرند

کلیدواژه‌ها

جنبش عدم تعهد؛ جهانی‌شدن؛ استراتژی‌های توسعه اقتصادی؛ دیدگاه درون‌گرا و برون‌گرا