لرزه‌خیزی گستره ورزقان با تأکیدی بر زمین‌لرزه مخرب 1391

پژوهش های نوین در زمین لرزه

مقاله 7، دوره 10، شماره 35، خرداد 1394، صفحه 59-64   

نوع مقاله: پژوهشی

نویسندگان

سیده ساره مظفرپور حسینی^{* 1}؛ زهره سادات ریاضی راد²

¹کارشناس ارشد ژئوفیزیک، دانشکده علوم پایه، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایران

²استادیار ژئوفیزیک، دانشکده علوم پایه، واحد چالوس، دانشگاه آزاد اسلامی، البرز، ایران

چکیده

منطقه موردمطالعه در شمال‌غرب ایران واقع شده است. با توجه به این‌که این منطقه در ایالت لرزه‌زمین‌ساخت البرز-آذربایجان قرار دارد، می‌توان گفت که در این پهنه کوچک با استفاده از داده‌های لرزه‌ای ثبت شده در شبکه‌های لرزه‌نگاری محلی، مناطق پرخطر و کم‌خطر را مشخص نمود. بنابراین، در این مطالعه با استفاده از کاتالوگ زمین‌لرزه‌های منطقه که شامل 347 رویداد از دسامبر 1907 تا ژوئن 2014 میلادی جمع‌آوری شد. با استفاده از روش احتمالاتی، روابط خطی بین بزرگی موج سطحی و موج حجمی برای منطقه به‌دست آورده شد. پارامترهای لرزه‌خیزی منطقه و بزرگای آستانه تعیین شد، ضریب لرزه‌خیزی و لرزه‌زمین‌ساخت و بزرگی آستانه برای منطقه محاسبه شد. در روش احتمالاتی با استفاده از نرم‌افزارهای مربوطه، نقشه خطر لرزه‌ای برای دوره بازگشت 50، 100 و 475 سال و پریود 005/0، 05/0 و 1/0 ثانیه ترسیم شد. سپس نقاط پرخطر، خطر متوسط و کم‌خطر در منطقه مشخص شد. از لحاظ مهندسی، زمین‌لرزه ورزقان که خصوصیت حرکت زمین یک حادثه کمیاب را در منطقه آسیب دیده به‌وجود آورده است باید برای طراحی سازه‌های مقاوم در منطقه مدنظر قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

لرزه‌زمین‌ساخت؛ خطر زمین‌لرزه؛ اهر-ورزقان

اصل مقاله

[1]    داودی، م.، کلانتری، آ. و مصطفی زاده، م.، 1391، گزارش فوری مقدماتی شناسایی مناطق زلزله‌زده 21 مرداد 91 اهر، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله.
[2]    Hessami, K., Pantosti, D., Tabassi, H., Shabanian, E., Abbassi, M. R., Feghhi, K., and Solaymani, S., 2003, Paleoearthquakes and slip rates of the North Tabriz Fault, NW Iran: preliminary results: Annals of Geophysics, 64, 903-915.
[3]    سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور، 1391، گزارشمقدماتیزمین‌لرزه21مرداد ورزقان-اهر.
[4]    اسلامی، آ.، تقابنی، م. و اشعری، ع.، 1391، گزارش زمین‌لرزه‌های 21/05/1391 اهر-ورزقان، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله.
[5]    شریفی، ر. و زمانی، ب.، 1389، معرفی راندگی جنوب اهر و بررسی رژیم تنش تکتونیکی پهنه اطراف گسل، چهاردهمین همایش انجمن زمین‌شناسی ایران، ارومیه.
[6]    یغمایی، م. ع.، 1372، طرح مطالعه لرزه‌خیزی استان کرمان، جلد دوم، برآوردخطر زمین‌لرزه استان کرمان، وزارت معادن و فلزات، شرکت توسعه علوم زمین، صفحه 22.
[7]    Reiter, L., 1990, Earthquake hazard analysis: New York, Columbia University Press, 254p.
[8]    Cornell, C.A., 1968, Engineeing seismic risk analysis: BSSA, v. 58, p. 1583–1606.
[9]    میرزایی و همکاران، 1381
[10]    بخش جستجوی زمین‌لرزه‌های ایران، 1393، درگاه پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله. www.iiees.ac.ir
[11]    بخش جستجوی زمین‌لرزه‌های ایران، 1393، درگاه مؤسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران. www.ut.ac.ir
[12]    بخش جستجوی زمین‌لرزه‌های ایران، 2014، درگاه سازمان زمین‌شناسی آمریکا  www.isc.ac.uk
[13]    ماهنامه شبکه شتاب‌نگاری ایران، مرداد 1391، سال هشتم، شماره 11، شماره پیاپی 95، وزارت راه و شهرسازی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی شبکه شتاب‌نگاری ایران.
[14]Ambraseys, N.N. and Melville, C.P., (1982) - “A history of Persian Earthquakes” Cambridge Earth. Science Servies.