اثر تراکم بوته بر ضریب استهلاک نوری، عملکرد و اجزای عملکرد ارقام سورگوم دانه ای

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 2، دوره 7، شماره 1 (پاییز 1391) 25، آذر 1391، صفحه 19-30   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

محمدرضا بوربور^{* 1}؛ سعید سیف زاده²؛ داود ارادتمند اصلی³

¹فارغ التحصیل کارشناسی ارشد کشاورزی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تاکستان، گروه کشاورزی، تاکستان، ایران

³دانشگاه آزاد اسلامی، واحد ساوه، گروه کشاورزی، ساوه، ایران

چکیده

این آزمایش در سال 1386در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا گردید. سه رقم اسپیدفید، جامبو و کیمیاو سه سطح تراکم  130، 150 و190 هزار بوته در هکتار به صورت فاکتوریل مورد آزمایش قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر تراکم بر تعداد دانه در خوشه،وزن هزار دانه، عملکرد دانه و ضریب استهلاک نوری از نظر آماری در سطح 1٪ معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه2838کیلوگرم در هکتار به تراکم کاشت 190هزار بوته در هکتار تعلق داشت. با افزایش تراکم  تعداد دانه در خوشه و وزن هزار دانه به طور معنی داری کاهش نشان دادند. ارقام مورد بررسی از نظر تعداد دانه در خوشه، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و ضریب استهلاک نوری با هم اختلاف معنی داری داشتند. فاصله بیشترین و کمترین تعداد دانه در خوشه به ترتیب در رقم جامبو و کیمیا وجود داشت. بیشترین ضریب استهلاک نوری مربوط به تراکم 190هزار بوته در هکتار و رقم جامبو به میزان 55/0 و کمترین ضریب استهلاک نوری مربوط به تراکم 130هزار بوته در هکتار و رقم اسپیدفید به میزان 47/0می باشد. در نهایت بیشترین عملکرد دانه مربوط به تراکم 190هزار بوته در هکتار و رقم جامبو بود.

کلیدواژه‌ها

تراکم؛ سورگوم؛ رقم؛ ضریب استهلاک نوری و عملکرد دانه

مراجع

- اکبری، غ. 1370. بررسی تأثیر تراکم بوته و آرایش کاشت بروی عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه ای در اصفهان، پایان نامه کارشناسی ارشد.

2- امامی، ع. 1379. بهترین تراکم گیاهی برای رقم  سورگوم دانه ای در مغان. ششمین کنگره علوم زراعت واصلاح نباتات بابلسر 16- 13شهریور ماه.

3- بهشتی، ع. ر. 1372. بررسی اثر تراکم و نسبت های مختلف کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد کشت مخلوط سورگوم دانه ای و سویا. نشریه علمی، پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر شماره 15- جلد 13.

4- سرمدنیا، ع. و ع. کوچکی. 1372. فیزیولوژی گیاهان زراعی. انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.

5- جوانمرد، ح، ر. 1375. بررسی اثر تراکم های مختلف کاشت بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو رقم سورگوم دانه ای. پنجمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات. اصفهان

6-جلالی، ا. ه. 1379. تأثیر میزان ازت و تراکم بوته روی عملکرد دانه و اجزاء آن در سورگوم دانه ای. ششمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات. بابلسر.175-186.

7-زمانی، غ و کوچکی، ع. 1373. اثر آرایش و تراکم کاشت بر جذب تشعشع و اجزای عملکرد ذرت دانه ای، سومین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران.243-254.

8-فنائی، ج.، ولی زاده، ج. و اکبری مقدم، ح. 1381 . اثر تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد ارقام سورگوم دانه ای در سیستان .

نهال و بذر 18 : 293 – 283 .

9- مختارزاده، ع. ا. 1379. بررسی اثر تراکم و نحوه کاشت بر روی عملکرد و اجزاء عملکرد سورگوم دانه ای رقم کیمیا. ششمین کنگره زراعت و اصلاح نباتات. بابلسر.172-181.

10- Flenet, F., Kinivy, J. R., Board, J. E.,  Westage, M. E. and Reicoshy, D. C. 1996. Row spacing effects on light extinction coefficients of corn , sorghum , and sunflower. Agron.J.88:185 – 190

11- Fisher, K. S. and Wilson, G. L. 1975. Studies of grain production in sorghum bicolor (L. Moench) 5. Effect of planting density on growth and yield. Aust. J. of. Agric.

 

12- Hum, D. and Kebede, J. 2001. Response to planting data and population density by early-maturing sorghum hybrids in Ontario.Can.J.Plant.

13- Pitter, M. S. 1981. Comparative evaluation of crop performance in selected grain sorghum (Sorghum bicolor) (L.) Moench) cultivars . Dept . of Crop.Sc

14- Rosenthal.W. D., Gerik, T. J. and Wade, L. J. 1993. Radiation use efficiency among grain sorghum cultivars and plant densities.

15- Stickler, F. C. and loud, S. 1998. Yield and yield components of grain sorghum as by row width and stand density . Agron .J.

16- Staeiner, J. L. 1999. Radiation balace of dry land grain sorghum as affected by planting geometry .

17- Watiki, J., Fukai, M. S., Bon, J. A. and Keating, B. A. 1997. Radiation interception and growth of sorghum  cowpea intercrop as affected by sorghum plant density and cowpea cultivar.Field Crops Res.

18- Williams, W. A., Loomis, R. S. and Lepely, C. R. 2001. Vegatative growth of corn as affected by population density. I. Productivity in relation to interception of solar radiation. Crop Sci.