بررسی تأثیر محلول پاشی سیلیس و تراکم کاشت بر صفات زراعی دو هیبرید ذرت دانه ای در کشت تأخیری تابستانه

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 8، دوره 6، شماره 3 (بهار 1391) 23، خرداد 1391، صفحه 269-279   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

جواد محمودی^{* 1}؛ حمیدرضا مبصر²؛ سید امیرعباس موسوی میرکلایی¹

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد چالوس، گروه زراعت، چالوس، ایران

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قائمشهر، گروه زراعت، قائمشهر، ایران

چکیده

     به منظور بررسی تأثیر محلول پاشی سیلیس و تراکم کاشت بر صفات زراعی دو هیبرید ذرت دانه ای در کشت تأخیری تابستانه (٥ شهریور)، آزمایشی در سال زراعی ١٣٨٩ در مزرعه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس، به صورت کرت های دوبار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. سیلیس در دو سطح (محلول پاشی و بدون مصرف) به عنوان عامل اصلی و دو هیبرید ذرت دانه ای (سینگل کراس٧٠٤ و سینگل کراس٦٤٠) به عنوان عامل فرعی و چهار سطح تراکم کاشت (٦٠، ٧٠، ٨٠ و ٩٠ هزار بوته در هکتار) به عنوان عامل فرعی فرعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. اثر محلول پاشی سیلیس از نظر آماری تنها بر تعداد دانه در ردیف در سطح احتمال 5 % معنی دار شد. عملکرد دانه در واحد سطح برای هیبرید سینگل کراس٦٤٠،  ٣/٢٠% بیشتر از هیبرید سینگل کراس ٧٠٤ بود، که علت آن وزن صد دانه بیشتر هیبرید سینگل کراس٦٤٠ (٨/٢٠%) بود. شاخص برداشت و نسبت وزن دانه به بلال برای هیبرید سینگل کراس ٦٤٠ زیادتر از هیبرید سینگل کراس ٧٠٤ شد. تعداد دانه در ردیف و فاصله بلال تا سطح زمین و تعداد روز از کاشت تا رسیدگی برای هیبرید ٧٠٤ بیشتر از هیبرید سینگل کراس ٦٤٠ محاسبه گردید. تعداد دانه در ردیف، طول بلال، و عملکرد دانه تک بوته با افزایش تراکم کاشت تا ٩٠ هزار بوته در هکتار روند کاهشی داشتند ولی عملکرد دانه در واحد سطح ٢/٩% افزایش یافت. حداکثر عملکرد دانه در واحد سطح تحت اثر متقابل سیلیس و تراکم کاشت برای تراکم ٨٠ هزار بوته در هکتار و با محلول پاشی سیلیس به­دست آمد. به طور کلی در کشت تأخیری تابستانه برای ذرت دانه ای در منطقه غرب مازندران، هیبرید سینگل کراس ٦٤٠ با تراکم ٩٠ هزار بوته در هکتار توصیه می گردد.

کلیدواژه‌ها

سیلیس؛ تراکم کاشت؛ هیبرید؛ ذرت دانه ای؛ عملکرد دانه؛ کشت تأخیری

مراجع

1- افشارمنش، غ. ١٣٨٥. برسی اثرات تراکم بوته بر روی عملکرد دانه ارقام ذرت در کشت تابستانه در منطقه جیرفت. مجله علوم کشاورزی. سال ١٢. شماره ٤. صفحه ٨٨٨-٨٧٧

2- امام، ی. و ثقةالاسلام، م. ج. ١٣٨٤. گیاهان زراعی، فیزیولوژی و فرآیندها. انتشارات دانشگاه شیراز. ٥٩٣ صفحه.

3- بزی، م.، نعمتی، ت.، مختارپور، ح. و مساوات، س. ع. ١٣٨٤. تأثیر حذف پنجه و بوته بر روی عملکرد بلال و علوفه ذرت شیرین. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد واحد ورامین.

4- بذرافشان، ف.، فتحی، ق.، سیادت، ع.، آیینه بند، ا. و عالمی سعید، خ. ١٣٨٤. برسی اثرات الگوی کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت شیرین. مجله علمی کشاورزی. جلد ٢٨. شماره ٢. صفحه ١٢٦-١١٧

5- جلیلی، م.، رشیدی، و. و شیری، م. ١٣٨٨. شناسایی صفات مرتبط با عملکرد دانه در هیبریدهای متوسط رس ذرت دانه ای با استفاده از تجزیه ی مسیر. مجله علوم کشاورزی. سال سوم. شماره ٩. صفحه ٤١-٢٧

6- سام دلیری، م.، محبوبی دوست، م. و محمودی مهر، ف. 1387. کمبودها و مسمومیت های غذایی در گیاهان زراعی. انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس

7- سیادت، س. ع. ١٣٧٣. تأثیر هیبرید و تراکم بر روی عملکرد ذرت تابستانه و بهاره در استان خوزستان. مجله علمی کشاورزی. جلد ١٧. صفحه ٣٢-٥٦

8- طهماسبی، ا. و راشد محصل، م. ح. ١٣٨٨. اثر تراکم بوته و آرایش کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد دو هیبرید ذرت. مجله پژوهشهای زراعی ایران. جلد ٧. شماره ١. صفحه ١١٣-١٠٥

9- مختارپور، ح.، مساوات، ا.، فیض بخش، م. ت. و صابری، ع. ر. ١٣٨٧. اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد بلال ذرت شیرین در کشت تابستانه. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی. جلد ١. شماره ١. صفحه ١١٣-١٠١

10- موحدی، م. ر. و صالحی، ب. ١٣٨٩. برسی اثر فاصله ردیف و تراکم کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای سینگل کراس ٧١١ در منطقه میانه. مجله دانش نوین کشاورزی. سال ششم. شماره ١٨. صفحه ١٠٤-٩٧

11- نادری، ف. س.، سیادت، ع. و رفیعی، م. ١٣٨٩. اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو هیبرید ذرت به عنوان کشت دوم در خرم آباد. مجله علوم زراعی ایران. جلد ١٢. شماره ١. صفحه ٤١-٣١

12- نجفی نزاد، ح.، جواهری، م. ع. و ارجمند، ا. ١٣٨٣. بررسی تأثیر الگوی کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد هیبرید سینگل کراس ٧٠٤ ذرت در منطقه ارزوئیس کرمان. مجموعه چکیده مقالات هشتمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران. رشت، شهریور ١٣٨٣. ٤٥٦صفحه.

13- نورمحمدی، ق.، سیادت، س. ا. و کاشانی، ع. ١٣٨٦. زراعت (غلات). جلد اول. انتشارات دانشگاه چمران اهواز. ٤٤٦ صفحه

14- ایزدی، م. ح. و امام، ی. ١٣٨٩. اثر آرایش کاشت، تراکم بوته و سطوح نیتروزن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس ٧٠٤. مجله علوم زراعی ایران. جلد ١٢. شماره ٣. صفحه ٢٥١-٢٣٩

15- هاشمی دزفولی، س. ا.، عالمی، خ.، سیادت، ع. و کمیلی، م. ١٣٧٩. اثر تاریخ کاشت بر پتانسیل عملکرد دو رقم ذرت شیرین در شرایط آب و هوایی خوزستان. مجله علوم کشاورزی ایران. جلد ٣٢. شماره ٤. صفحه ٦٨٩-٦٨١

16- Agarie, S., Uchida, H., Agata, W., Kuubota, F. and Kufman, B. 1993. Effect of silicon on growth, dry matter production and improvement technology. No. 34.225 – 234.

17- Agarie, S., Uchida, H., Agata, W. And Kubota. 1996. Function of silica bodies in epidermal system of rice (Oryza sativa L.).J.Exp.Bot.No(47):665 – 660.

18- Bocharnikova, E. A. and Matichenkov, V. 2008. Using si fertilizers for reducing irrigation water application rate. Silicon in Agriculture Conference. Wild Coast Sun, South Africa, 26 – 31 October.

19- Cirilo, A. G. and Andrade, F. H. 1994. Sowing date and mize productivity: I. Crop growth and dry matter partitioning. Crop Sci. 34: 1039- 1043.

20- Duncan, W.G. 1984. Theory to explain the relationship tetween corn population and grain yield agron. J. 24:1141-1145

21- Gustavo, A. M., Alfredo, G. C. and Oteguhi, M. E. 2006. Row width and maize Grain yield. Agron. J. 98: 1532 – 1543.

22- Shakarami, G. and Rafiee, M. 2009. Response of corn (Zea maiz L.) to planting pattern and density in iran. American-Eurasian. J. of Agric and Environ. Sci. 5(1): 69-73.

23- Tetio- Kahgo, F. and Gardner, F. P. 1988. Responses of maize to pland population density. I. Canopy development, light relationships and vegetative growth. Agron. J. 80: 390- 935

24- Vandervorm, P. D. G. 1980. Uptake of si by five plant species, as influenced by variation in si – supply. Plant Soil. 56: 153 – 156.

25- Yoshida, S., Nrasero, S. A. and Ramirez, A. 1969. Effects of silica and nitrogen supply on some leaf characters of the rice plant, plant and soil. 31:48 – 46.