بررسی امکان تغییر در الگوی کشت (با استفاده از ردیف های باریک و حذف برخی فاروهای کاشت) به منظور افزایش عملکرد ذرت در جیرفت

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 1، دوره 6، شماره 2 (زمستان 1390) 22، اسفند 1390، صفحه 97-106   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

غلامرضا افشارمنش^{* 1}؛ پرویز رهبریان²؛ سید امیر فرشاد مهر³

¹دانشگاه آزاد اسلامی، واحد جیرفت، گروه زراعت، جیرفت، ایران

²کارشناس ارشد باغبانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

³کارشناس ارشد مدیریت جهاد کشاورزی جیرفت

چکیده

به منظور مطالعه و بررسی امکان تغییر در الگوی کشت ذرت با استفاده از ردیف­­های باریک و حذف برخی فاروهای کشت آزمایشی با استفاده از طرح بلوک­های کامل تصادفی در 3 تکرار در سال 1390 در اراضی مرکز آموزش کشاورزی شهید دهقانپور جیرفت به مرحله اجرا رسید که در آن 18 تیمار شامل: ₁T، ₂Tو ₃T به ترتیب فاصله بین ردیف­های کاشت 35 سانتی­متر با تراکم­های 75، 85 و 95 هزار بوته در هکتار ₄T، ₅T و ₆T فاصله ردیف 35 سانتی­متر و حذف 4 فارو نکاشت به ترتیب با تراکم­های 75، 85 و 95 هزار بوته در هکتار، ₇T، ₈T و ₉T فاصله بین ردیف­ها 75 سانتی­متر به ترتیب با تراکم­های 75، 85 و 95 هزار بوته در هکتار، ₁₀T، ₁₁T و ₁₂T فاصله بین ردیف­های کاشت 75 سانتی­متر به ترتیب حذف یک خط کاشت با تراکم 75 هزار، دو خط نکاشت با تراکم 85 هزار و 2 خط نکاشت با تراکم 95 هزار بوته، ₁₃T، ₁₄T و ₁₅T فاصله بین ردیف­های کاشت 55 سانتی­متر یا تراکم­های 75، 85 و 95 هزار بوته ₁₆T، ₁₇T و ₁₈T به ترتیب فاصله بین ردیف­ها 55 سانتی­متر به ترتیب با 3 خط نکاشت و تراکم­های 75، 85 و 95 هزار بوته مورد بررسی قرار گرفتند. صفات مورد اندازه­گیری شامل: عملکرد دانه، تعداد ردیف در بلال، تعداد دانه در ردیف، وزن هزار دانه، نسبت دانه به کل، ارتفاع بوته، بیوماس، متوسط وزن بلال و شاخص برداشت بود. نتایج به­دست آمده نشان داد که تیمارهای عملکرد دانه، وزن هزار دانه، ارتفاع بوته و بیوماس در سطح آماری 5% و بر تعداد دانه در ردیف، طول بلال و متوسط وزن بلال در سطح آماری 1% معنی­دار و روی بقیه صفات بی­معنی بود. بالاترین عملکردهای دانه ذرت از تیمارهای ₁T، ₁₂T، ₅T، ₇T، ₄T و ₁₄T به ترتیب 51/17، 81/16، 99/15، 66/15، 26/15 و 25/15 تن در هکتار بود. در نهایت با توجه به تمام اندازه­گیری­ها و کاهش در میزان آب مصرف شده (سطح زمین کمتری آبیاری شده) تیمارهای ₁₂T، ₄Tو ₅Tانتخاب و برای منطقه توصیه می­شوند.

کلیدواژه‌ها

فاصله ردیف؛ تراکم بوته؛ حذف فارو؛ ردیف باریک و عملکرد ذرت

مراجع

1- افشارمنش، غ. ر. 1385. بررسی اثرات تراکم بوته بر روی عملکرد دانه ارقام ذرت در کشت تابستانه در منطقه جیرفت. مجله علوم کشاورزی. سال 12. شماره 4.

2- ایزدی، م. ح. و امام، ی. 1389. اثر آرایش کاشت، تراکم بوته و سطوح نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه­ای رقم سینگل کراس 704، مجله علوم زراعی ایران، جلد دوازدهم، شماره 3، ص 251 – 239.

3- صابری، ع.، فیض­بخشی، م. ت.، مختارپور، ح.، مساوات، ا. و عسکر، م. 1389. اثر تراکم بوته و آرایش کاشت بر روی عملکرد و اجزای عملکرد دانه ذرت دانه­ای رقم سینگل کراس 704. مجله به­زراعی نهال و بذر. 2 – 26 (2) : 136 – 123.

4- صادقی، ف. و چوگان، ر. 1387. اثر تاریخ و آرایش کاشت بر عملکرد ذرت هیبرید کرج 700 در منطقه معتدله اسلام­آباد استان کرمانشاه. مجله نهال و بذر. جلد 24. شماره 2.

5- مرعشی، س. ک.، ذاکرنژاد، س.، لک، ش. و سیادت، س. ا. 1386. بررسی تأثیر الگوهای مختلف کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه­ای 704 در شرایط آب و هوایی اهواز. مجله علمی کشاورزی، جلد 30، (3) : 70 – 63.

6- مظاهری، د.، پوریوسف، م.، قنادهاف م. و بانکه­ساز، ا. 1381. تأثیر الگوی کاشت و تراکم گیاهی روی روند رشد، شاخص­های فیزیولوژیکی و عملکرد علوفه و دانه دو رقم هیبرید ذرت. جلد 15. شماره 3. 77 – 71.

7- Ahmad, M., Kaliq, A., Ahmad, R. and Ranjha, A. M. 2010. Allometery and productivity of autumn planted maize hybrids under narrow row spacing. Int. J. Agric. Biol., 12: 661 – 667.

8- Andrade, F. H., Calvino, P., Cirilo, A. and Bardieri, P. 2002. Yield responses tonarrow rows depend on increased radiation interception. Agron. J. 94: 975 – 980.

9- Andrade, F., Calvino, H., Cirilo, P. A. and Barbieri, P. 2002. Yield responses to narrow rows depend on increased radiation interception. Agron. J., 94: 975 – 980.

10- Bitzer, M. J. and Herbek, J. H. 1996. Effect of narrow corn rows on grain yield. P. 122. Agronomy Abstracts. ASA. Madison, Wl.

11- Cox, W. J., Hanchar, J. J., Knoblauch, W. A. and Chemey, J. H. 2006. Growth, yield, quality and economics of corn silage under different row spacings. Agron. J., 98: 163 – 167.

12- Flenet, F., Kiniry, J. R., Board, J. E., Westgate, M. E. and Reicosky, D. C. 1996. Row spacing effects on ligh extinction coefficients of corn, sorghum, soybean and sunflower. Agron. J. 88: 185 – 190.

13- Gozubenli, H. 2010. Influence of planting patterns and plant density on the performance of maize hybrids in the eastern Mediterranean conditions. International Journal of Agriculture & Biology, 12: 556 – 560.

14- Gozubenli, H., Sener, O., Konuskan, O. and Kilinc, M. 2003. Effect of hybrid and plant density on grain yield and yield components of maize (Zea mats). Indian J. Agron., 4: 203 – 205.

15- Krtochril, R. J. and Miller, T. J. 2001. Effects of row width and plant population on the performance of corn growth for grain in Maryland. Mid – Atlantico Grain and Forage Journal, Volume 7: 1 – 7.

16- Lamm, F. R. 2004. Corn production as related to sprinkler irrigation capacity. Pp: 23 – 26. Proceedings 16^th Annual central plains Irrigation Conference. Kearney, Nebraska.

17- Nielsen, R. L. 1988. Influence of hybrids and plant density on grain yield and stalk breakage in maize grown in 15 inch row spacing. J. Prod. Agric., 1: 190 – 195.

18- Peet, M. 2004. Sweet corn. Available: http//www.ncsu.edu/sustainale/profiles/botcorn. Html.

19- Porter, P. M., Hicks, D. R., Lueschen, W. E., Ford, J. H., Warnes, D. D. and Hoverstad, T. R. 1997. Maize response to row width and plant density in the Northern Maize Belt. J. Prod. Agric., 10: 293 – 300.

20- Sangol, L. and Silva, P. R. F. 2006. Alta densidade espacamento entrelinhas reduzido em milho. Cultivars, V – 87, P. 10 – 15.

21- Sener, O., Gozubenli, H., Konuskan, O. and Kilinc, M. 2004. The effects of Intra – row spacings on the grain yield and some agronomic characteristics of maize (Zea mays L.) hybrids. Asian J. Plant Sci., 3: 429 – 432.

22- Sharratt, B. S. and McWilliams, D. A. 2005. Microclimatic and rooting characteristics of narrow – row versus conventional – row corn. Agron. J., 97: 1129 – 1135.

23- Silva, P. R. F., Sangol, L. and Strieder, G. M. L. 2006. Importancia arranjo de plantas na definicao da productividade do milho. Porto Alegre: UFRGS / Departamento de plantas de lavoura, 2006. 64P.

24- Strieder, M. L., Silva, P. R. F., Rambo, L., Sango,i L., Silva, A. A., Endrigo, P. C. and Tandrey, D. B. 2008. Crop Management system and maize grain yield under narrow row spacing. Sci. Agric. (Piraciaba, Braz) Vol. 65. no 4. P. 346 – 353.

25-  Widdicombe, W. D. and Thelen, K. 2002. Row Width and plant density effects on corn grain production in the northern corn Belt. Published in Agron. J. 94: 1020 – 1023.