تأثیر مصرف نیتروکسین، نیتروژن و کود دامی بر عملکرد، کارایی مصرف نیتروژن و برخی صفات زراعی ذرت شیرین

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 5، دوره 6، شماره 2 (زمستان 1390) 22، اسفند 1390، صفحه 139-149   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

مازیار شریفی^{* 1}؛ محمد میرزاخانی²؛ نورعلی ساجدی³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

²دانشگاه آزاد اسلامی، واحد فراهان، گروه زراعت، فراهان، ایران

³دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، گروه زراعت، اراک، ایران

چکیده

      به منظور بررسی تاثیر نیتروکسین، سطوح نیتروژن و کود دامی بر کارایی مصرف نیتروژن و برخی صفات کمی در ذرت شیرین رقم Chase آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک اجرا شد. عوامل مورد بررسی شامل نیتروکسین در دو سطح تلقیح و عدم تلقیح با بذر، نیتروژن خالص در سه سطح صفر، 50 و 100 کیلوگرم در هکتار و کود دامی در سه سطح 10، 20 و 30 تن در هکتار بودند. نتایج نشان داد مصرف نیتروکسین بر صفات تعداد دانه در بلال، فاصله بلال از سطح مزرعه، وزن چوب بلال، عملکرد دانه در هکتار و کارایی مصرف نیتروژن تأثیر داشت، به طوری که باعث افزایش تعداد دانه در بلال، وزن چوب بلال، عملکرد دانه در هکتار و کارایی مصرف نیتروژن گردید. کود دامی نیز بر صفات تعداد دانه در بلال، فاصله بلال از سطح مزرعه، سطح برگ بلال، وزن هکتولیتر دانه، عملکرد دانه در هکتار و کارایی مصرف نیتروژن تأثیر داشت، به طوری که باعث کاهش کارایی مصرف نیتروژن و تعداد دانه در بلال گردید. اثر نیتروژن بر درصد پروتئین دانه، وزن چوب بلال، سطح برگ بلال، عملکرد دانه در هکتار و کارایی مصرف نیتروژن معنی دار بود و موجب افزایش درصد پروتئین دانه و عملکرد دانه در هکتار گردید. افزایش مصرف نیتروژن و کود دامی به طور معنی داری موجب کاهش کارایی مصرف نیتروژن گردید، همچنین تلقیح بذر با نیتروکسین  اثر مثبت بر کارایی مصرف نیتروژن داشت.

کلیدواژه‌ها

ذرت شیرین؛ عملکرد دانه؛ کارایی مصرف نیتروژن؛ کود دامی؛ نیتروژن؛ نیتروکسین

مراجع

1- اسدپور، ش. و فیاض مقدم، ا. 1386. تأثیر تاریخ کاشت و سطوح مختلف نیتروژن روی کمیت و برخی خصوصیات مرتبط با کیفیت علوفه ای ذرت سیلویی رقم سینگل کراس 704. مجله دانش کشاورزی. جلد 17، شماره 1، 49- 39.

2- اسدی رحمانی، ﻫ.. و فلاح،  ع. 1380. ضرورت تولید و ترویج کودهای بیولوژیک محرک رشد گیاه. مجموعه مقالات ضرورت تولید صنعتی کودهای بیولوژیک. ص 12-1.

3- اسدی کوپال، ص.، و عیسی زاده لزرجان، س. 1388. تأثیر کود بیولوژیک نیتروکسین و بافت خاک بر رشد و عملکرد گیاه برنج. اولین همایش منطقه ای مدیریت منابع آب و خاک و نقش آن در کشاورزی. دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.

4- اصغری، ا.، رزمجو، خ. و مظاهری تهرانی، م. 1385. اثر میزان نیتروژن بر عملکرد، اجزاء عملکرد و درصد پروتئین دانه چهار رقم سورگوم دانه ای. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، سال سیزدهم، شماره اول، ص 8-1.

5- پرویزی، ی.، و نباتی، ع. 1383. تأثیر دور آبیاری و کود دامی بر کارایی مصرف آب و عملکرد کمی و کیفی ذرت  دانه ای. مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، شماره 63: صفحه 28-21.

6- حمیدی، آ. 1385. جنبه های اگرواکولوژیک کاربرد کودهای زیستی بر عملکرد دانه و علوفه سیلویی دورگ های دیررس ذرت. پایان نامه دکتری، دانشگاه تربیت مدرس.

7- حمیدی، آ.، قلاوند، ا.، دهقان شعار، م.، ملکوتی، م.ج.، اصغر زاده، ا. و چوگان، ر. 1385. اثرات کاربرد باکتری های محرک رشد گیاه (PGPR)  بر عملکرد ذرت علوفه ای. مجله پژوهش و سازندگی در زراعت و باغبانی، شماره 70: صفحه22-16.

8- خاورزی، ن.، و ملکوتی، م.ج. 1380. ضرورت تولید صنعتی کودهای بیولوژیک در کشور. وزارت جهاد کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، موسسه تحقیقات آب و خاک.

9- خسروی، ﻫ. 1376. بررسی فراوانی و انتشار ازتوباکتر کروکوکوم در خاک های زراعی استان تهران و مطالعه برخی از خصوصیات آن. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تهران.

10- داوران حق، ا.، رحیم زاده خویی، ف. و علیزاده، ر. 1387. اثر باکتری Azospirillum در کاهش مصرف کود نیتروژنه در ذرت دانه ای S.C.704مجموعه مقالات دهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال بذر، کرج، ص 41.

11- صادقی، ح.، و بحرانی، م. ج. 1381. تأثیر تراکم بوته و مقادیر کود نیتروژن بر ویژگی های مورفولوژیک و میزان پروتئین دانه ذرت دانه ای.  مجله علوم کشاورزی  ایران. جلد 33، شماره 3. ص 412-403.

12- علیزاده، ا. 1374. رابطه آب و خاک و گیاه. چاپ اول. انتشارات آستان قدس. 353 ص.

13- کافی قاسمی، ع. و اصفهانی، م. 1384. بررسی تأثیر سطوح کود نیتروژن بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت دانه ای در منطقه گیلان. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، سال دوازدهم، شماره پنجم.

14- لک، ش.، نادری، ا.، سیادت، س.ع.، آینه بند، ا. و نورمحمدی، ق. 1386. اثرات تنش کمبود آب بر عملکرد دانه و کارایی نیتروژن ذرت دانه ای هیبرید سینگل کراس 704 در مقادیر متفاوت نیتروژن و تراکم بوته. مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، جلد چهاردهم، شماره دوم.

15- مختارپور، ح.، بهمرام، ر. و زیادلو گلستان، ص. 1380. دستورالعمل های فنی کاشت محصولات زراعی و باغی در استان گلستان. انتشارات مرکز تحقیقات کشاورزی گلستان، 159 صفحه.

16- مجیدیان، م.، قلاوند، ا. کریمیان، ن. و کامکارحقیقی، ع. ا. 1387، الف. تأثیر تنش رطوبت، کود شیمیایی نیتروژنه، کود دامی و تلفیقی از کود نیتروژن و کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و راندمان استفاده از آب ذرت سینگل کراس 704. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال دوازدهم، شماره چهل و پنجم(ب)، صفحه 431-417.

17- مجیدیان، م.، قلاوند، ا. کریمیان، ن. و کامکارحقیقی، ع. ا. 1387، ب. تأثیر مقادیر مختلف نیتروژن، کود دامی و آب آبیاری بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی، جلد اول، شماره دوم، صفحه 85-67.

18- مسلمی، ز.، حبیبی، د. اصغر زاده، ا. اردکانی، م. ر. محمدی ع. و محمدی، م. 1388. بررسی اثر باکتری های محرک رشد (PGPR) و پلیمر سوپر جاذب بر مقاومت به خشکی ذرت.  اولین همایش منطقه ای مدیریت منابع آب و خاک و نقش آن در کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.

19- یزدانی، م.، پیردشتی، ه.، اسماعیلی، م.ع. و بهمنیار، م.ع. 1387. اثر بهینه سازی مصرف کود شیمیایی، آلی و بیولوژیک بر عملکرد و اجزاء عملکرد ذرت رقم سینگی کراس 604. مجموعه مقالات دهمین کنگره علوم زراعت و اصلاح نباتات ایران، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال بذر، کرج، ص 42.

20- Allievi, L., Marcheshini, A., Salardi, C., Piano, V. and Ferrari, A. 1993. Plant quality and soil  residual fertility six years after a compost treatment. Bioresource Technol. 43:85-89.

21- Baver, A. and Black, A. L. 1994. Quantification of the effect of soil organic matter content on soil productivity. Sohl sci. Soc. Am. 58:185-193.

22- Bonfante, P. 2003. Plants, Mycorrhizal fungi and  Endobacteria: a Dialog  Among cells and Genomes Dipartimento di Biologia Vegetale dell universita di Torino and Istituto di protezione delle piante, sezione di Torino, Viale mattioli 25, 10125 Torino, Italy. Biol. Bull. 204: 215-220.

23- Dipaolo, E. and Rinaldi, M. 2008. Yield response of corn to irrigation and nitrogen fertilization in a Mediterranean environment. Field crops Research. 105,202-210.

24- Eghbal, B., Binford, J. F., Baltonspregor, D. D. and Anderson, F. D. 1995. Maize temporal yield variability under long term manure and fertilizer application : Fractal anaysis.Soil Sci. Soc. Am. J. 59:1360-1364.

25- Evans, S. A. 1977. The influence of plant density and distribution and applied nitrogen on the growth and yield of winter and spring barley. Exp. Husbandry. 33:120-126.

26- Fulchirri, M. and Frioni, I. 1994. Azospirillum inoculation on maize: effect on yield in a field experiment in central argentina. Soil bio biochem. 26:921-923.

27- Girardin, P., Tollenaar, M., Deltour, A. and Muldoon, J. 1978. Tenporary N strvation  in maize(Zea mays L.): Effects on development, dry matter a cumulation and grain yield. Agronomical Paris. 7:289-296.

28- Kushwaha, J. S. and Chandel, A. S. 1997. effect of nitrogen on yield attributes and Quality Of sorghum (Sorghum bicolor) inter cropped with soybean. Indian J. Agron. 42/2:205-209.

29-Lattifi, N. and Ghasemi, M. 1998. Seeds and their uses. Publisher Gorgan University Science Nutural Research. Gu SNR. 234p.

30- Parmar, D. K. and Sharma, T. R. 1998. Integrated nutrient supply system for DPPG8, vegetable pea(Pisum sativum var aravense) in dry temperature zone of himachol Pradesh. Indian. J. Agric. Sci. 68:247-253.

31- Prasad, K. and Singh, P. 1990. Response of promising rainfed maize (Zea mays L.) varieties to nitrogen appilication in North western Himalayan region. Indian. J. Agric. Sci. 6.(7): 275-477.

32- Son, T. T. and Buresh, R. J. 1994. Nitrogen utilization by lowland rice as affected by fertilization earth urea and green manure. Fort. Res. 40:215-2.

33- Subba Roa, N. S. 1988. Biofertilizer in Agriculture, New Dehli.

34- Zahir, A. Z., Arshad, M. and Frankenberger(jr), W. F. 2004. Plant growth promoting Rhizobacteria:Applications and perspectives in agriculture. Advences in Agronomy. 81:97-168.

35- Zahir, A. Z., Arshad, M. and Khalid, A. 1998. Improving yield by inculation with plant growth promoting Rhizobacteria. Pakistan J. soil Sci. 15:7-11