اثر تاریخ کاشت وارقام مختلف کلزا برعملکرد و جمعیت شته مومی کلم (Brevicoryne brassicae L.(Hom. Aphididae

فصلنامه تخصصی تحقیقات حشره شناسی

مقاله 6، دوره 6، شماره 2، شهریور 1393، صفحه 173-182   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

علی اکبر کیهانیان^{* 1}؛ محمّدولی تقّدسی²

¹موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور

²مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زنجان

چکیده

شته مومی کلم .Brevicoryne brassicae L یکی از مهم­ترین آفات کلزا است که خسارت زیادی به مزارع کلزا در اکثر مناطق کشور وارد می ­کند. از روش­ های مدیریت تلفیقی این شته، معرفی ارقام مقاوم و تاریخ مناسب کاشت می­ باشد. به این منظور ارزیابی میزان تحمل 4 رقم کلزا به شته مومی، در 3 تاریخ کاشت به صورت کرت­ های خرد شده در قالب طرح بلوک­ های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتور اصلی شامل ارقام: RGS003 Licord, PF, و SLM046  و فاکتور فرعی سه تاریخ کاشت اول مهر، 15 مهر و 30 مهر بودند. برای نمونه­‌برداری از اواسط اسفند ماه هفته ­ای یک بار شته­ های  موجود دریک سانتی­ متری انتهای شاخه دگری 10 بوته شمارش شدند. برای اندازه گیری عملکرد، بلافاصله قبل از برداشت، با استفاده از یک کادر یک مترمربعی میزان عملکرد هر کرت اندازه گیری شد.  نتایج حاصل نشان دادکه تاریخ کاشت اول مهردر هر دو سال تحقیق به ­ترتیب با عملکرد 33/139 و 97/149 کیلو گرم در هکتارو جلب شته به­ ترتیب به میزان 88/20 و 05/13 عدد در واحد نمونه ­برداری مناسب­ترین تاریخ کشت ارزیابی گردید. رقم ""RGS003 با عملکرد67/146 و 84/144کیلو گرم در هکتار و جلب کمترین شته به میزان 56/32 و 67/48 عدد در واحد نمونه ­برداری به ­ترتیب در سال اول و دوم تحقیق به­ طور معنی ­داری نسبت به سایر ارقام برتری نشان داد. برمبنای نتایج به دست آمده، رقم "RGS003 "با تاریخ کاشت اول مهر، دارای بالاترین عملکرد و کم­ترین تعداد شته برای منطقه توصیه می­شود.

کلیدواژه‌ها

کلزا؛ تاریخ کاشت؛ شته مومی .Brevicoryne brassicae L؛ ارقام مقاوم