پیش بینی مراحل رشد ونمو ارقام و لاین های سویا با استفاده از پارامترهای اقلیمی طول روز و دما درمنطقه کرج

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 8، دوره 5، شماره 2 (زمستان 1389) 18، اسفند 1389، صفحه 191-201   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

شراره نصراصفهانی^{* 1}؛ جهانفر دانشیان²؛ ابراهیم پذیرا³؛ امیر حسین شیرانی راد²

¹دانشجوی کارشناسی ارشد هواشناسی کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات تهران

²دانشیار مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

³دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، گروه زراعت و اصلاح نباتات، تهران، ایران

چکیده

    به منظورپیش بینی مراحل رشد ونمو ارقام سویا با استفاده از پارامترهای اقلیمی طول روز ودما درمنطقه کرج، چهارزمان کاشت به فاصله 15روزشامل اول خرداد، 16خرداد، 31 خرداد  و 15 تیر  درچهار  آزمایش جداگانه در منطقه کرج درسال 1387 اجراگردیدند. تیمارهای طول روز و دما از طریق زمان های کاشت فوق اعمال شدند . هرآزمایش شامل15رقم و لاین به نام های Miandoab، Elf، Tns95،  Clark، Grangelb،Union، L17، A3237، A3935، S.R.F ، M12، M4، Zane، Williams  و Calland  درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی باسه تکرار بود. در این تحقیق، رقم Williams در زمان کاشت اول خرداد به عنوان شاهد در نظر گرفته شد و تیمارهای طول روز و دما از طریق زمان های کاشت فوق اعمال گردیدند. زمان گل دهی و طول دوره نمو زایشی براساس واحد های درجه روز رشد ، فتوپریود و فتوترمال ، برازش رگرسیونی شدند .  نتایج حاصل نشان داد که اثر فتوپریود در کلیه ارقام و لاین های مورد بررسی موثر بود و افزایش دورة فتوپریود سبب تأخیر در زمان رسیدن کلیه ارقام و لاین های مورد بررسی گردید . در بین ارقام مورد بررسی تنها در رقمWilliams   اثر فتوترمال مثبت بوده است ، بنابراین با افزایش فتوترمال دریافتی در هر زمان ، رسیدن گیاه به تأخیر افتاد .با توجه به این که واحد فتوترمال از حاصل ضرب درجه روز رشد و فتوپریود روزانه محاسبه می گردد ، بنابراین تأثیر فتوپریود بر زمان رسیدگی مؤثرتر بوده و با توجه به این که ضریب فتوپریود مثبت می باشد ، درجه روز رشد به صورت غیر مستقیم و از طریق واحد فتوترمال توانسته است سبب تسریع در زمان رسیدگی گیاه گردد. همچنین در میان ارقام و لاین های مورد آزمون در طول دوره نمو زایشی ، تنها رقم Elf   تحت تأثیر درجه روز رشد قرار گرفت ، بنابراین به نظر می رسد درجه روز رشد تأثیر قابل توجهی در رسیدن این رقم داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

سویا؛ زمان کاشت(طول روز و دما)؛ رقم و لاین؛ پیش بینی مراحل رشد و نمو

اصل مقاله

اصل مقاله به زودی قابل دسترسی است

مراجع

 

1- دانشیان، ج. اکولوژی. 1382. انتشارات دیباگران. 300 صفحه.

2-  طیفی، ن. 1372. زراعت سویا، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد.                                                 

3- مؤدب شبستری، م. و مجتهدی، م. 1369. فیزیولوژی گیاهان زراعی، مرکز نشر دانشگاهی.

4-Ablett, G. R., Schleihauf, C. and Mclaren, A. D. 1984. Effects of row width and population onsoybean yield in soutwestern ontario.Can. J. plant Sci. 64:9-15.

5- Board, J. E. 1985.Yield components associated with soybean yield reduction at nonoptimal planting dates. Agron. J. 77:135-140.

6- Board, J. E. and Hall, W. 1984. Premature flowering in soybean yield reduction at nonoptimal planting dates as influenced by temperature and photoperiod. Agron. J. 76:700-704.

7- Boquet, D. J., Koonce, K. L. and Walker, D. M. 1982. Slected determinate soybean cultivar yield responses to row spacing and planting dates. Agron. J. 74:136-138.

8- Brim, C. A. and Burton, J. W. 1979. Recurrent selection in soybeans. II. Selection for in creased percent protein in seeds. Crop Sci. 19:494-498.

9- Carter, T. E. and Borma, H. R. 1979.Impelications of genotype *  planting date and row spacing interaction in double cropped soybean cultivar development.Crop Sci. 19:607-610.

10- Hodges, T. and Frech, V. 1985. Soybean growth stages modeled from temperature, day length and water availability. Agron. J. 77:500-505.

11- Johnson, D. R. and Major. 1979. Harvest index of soybeans affected by planting date and maturity rating. Agron. J. 71:538-541.

12- Major, D. J., Johnson, D. R., Tanner, J. W. and Anderson, I. C. 1975. Effects of day length and temperature on soybean development. Crop Sci. 15:174-179.

13- Nissly,C. R., Bernnard. R. L. and Hittle, C. N. 1981. Variation in photoperiod sensivity for time of flowering and maturity of soybean strain of maturity group III. Crop Sci. 21:833-836.

14- Sing, T. P. and Khehra, A. S. 1988 . Evaluation of soybean genotypes for photo and thermo – sensitivity . Crop Improvement . 15:2, 192 –195.

15- Summerfield, R. J. and Wien, H. C. 1980. Effects of photoperiod and air temperature on growth and yield of economic legumes, pp. 17-36. In Advanses in Legume Science, ed. R.J. Summerfield and A.H. Bunting . HMSO, London.

16- Vanschaid, P. H. and probst, A. H.1958. Effects of some environmental factors on flower production and reproductive efficiency in soybean. Agron. J. 50:192-197.

17-Wilcox, J. R. and Frankenberger, E. M. 1987. Indeterminate and determinate soybeans response to planting date. Agron. J. 79:1074-1078