بررسی واکنش ارقام کلزا به تاریخ های مختلف کاشت در منطقه کرج

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 2، دوره 4، شماره 4 (تابستان 1389) 16، شهریور 1389، صفحه 319-331   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

امیرحسین شیرانی راد^{* 1}؛ عباس دهشیری²؛ سارا علی جراحی³

¹دانشیار پژوهش موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر

²کارشناس ارشد موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال

³دانش آموخته کارشناسی ارشد زیست شناسی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

 به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه و روغن، اجزای عملکرد و برخی خصوصیات شش ژنوتیپ کلزا، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی، در سه تکرار در مزرعه چهارصد هکتاری موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج به مدت دو سال (86-84) انجام شد. عامل تاریخ کاشت در 3 سطح شامل 15 و 30 شهریورماه و 14 مهرماه و عامل رقم شامل ارقام Talayeh، SLM046، Okapi، Orient، Licord و Zarfam بودند. نتایج حاصل نشان داد اثر تاریخ کاشت بر تمام صفات به غیر از تعداد دانه در خورجین و اثر رقم نیز بر تمام صفات به جز ارتفاع بوته و عملکرد بیولوژیک معنی دار بود. اثر متقابل تاریخ کاشت و رقم بر تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه معنی دار گردید. دو تاریخ کاشت اول از نظر عملکرد دانه و عملکرد روغن دانه، شاخص برداشت و عملکرد بیولوژیک نسبت به تاریخ کاشت سوم برتری داشتند. در بین اجزای عملکرد دانه نیز تعداد دانه در خورجین و تعداد خورجین در گیاه در تاریخ کاشت دوم و وزن هزار دانه در تاریخ کاشت اول بالاترین مقادیر را به خود اختصاص دادند. در بین ارقام تفاوت معنی داری از نظر عملکرد دانه وجود نداشت، اما اختلاف بین ارقام از نظر درصد روغن دانه منجر به ایجاد تفاوت معنی دار بین آن ها از لحاظ عملکرد روغن دانه شد.

کلیدواژه‌ها

کلزا؛ تاریخ کاشت؛ عملکرد دانه؛ درصد روغن دانه؛ شاخص برداشت

مراجع

 

1- Abuzeid, A. E. and Wilcockson, S. J. 1998. Effect of sowing date, plant density and year on growth and yield of Brussels sprouts (Brassica oleracea). JournalofAgricultureScienceCambridge, 112: 359-375.

2- Adamsem, F. J. and Coffelt, T. 2004. Planting date effects on flowering, seed yield and oil content of rape and camber cultivars. IndustrialCropsandProducts, 21(3): 293-307.

3- Ahmadi, M. R. and Javidfar, F. 1998. Nutrition of oil rapeseed. Crop and develop of oil seed Co press. 194 Pp. (In Farsi)

4- Andrews, C. J. and Morrison, M. J. 1992. Freezing and Ice tolerance tests for winter Brassica. (rapa). AgronomyJournal. 84: 960-962

5- Angadi, S. V. 2000. Response of three Brassica species to high temperature during reproductive growth.CanadianJournal of plant Science. Canada. 80(4). 793-701.

6- Askari, A. and Moradi-Dalini, A. 2005. Evaluation of yield, yield component and vegetative characters of oilrapeseed cultivars in different sowing dates in Haji Abad, Hormozgan. Plant and Seed Journal, 23: 419-430. (In Farsi)

7- Bouttier, C. and Morgan, D. G. 1991. Determination of seed number per pod in oilseed rape. Proceeding of GCIRC Congress. 701-707.

8- Butkute, B., Sidlauskas, G. and Brazauskiene, I. 2006. Seed yield and quality of winter oilseed rape as affected by nitrogen rates, sowing time, and fungicide application. Communications in Soil Science and PlantAnalysis, 37:2725–2744.

9- Chiritms, E. P. 1996. Evaluation of planting date for winter canola production in India. Pp. 139-147. In: Janic, J. (ed.) Progress in new crops. ASHS Press, Alexandria, VA.

10- Choudhary, J. K. and Thakuria, R. K. 1994. Response of Indian mustard (Brassica juncea) and Toria (Brassica campestris) to sowing date under rain fed condition. Indian Journal of Agronomy. 39:778-788. (In Farsi)

11- Dehdashti. S. M. and Soleymani, A. 2008. Heat stress effect on flowering and seed yield in delay cropping of canola (Brassica napus, B. juncea and B. rapa). Crop Research. 35 (3) 210-217.

12- Farre, I., Robertson, M. J., Walto, G. H. and Asseng, S.  2001. Yield penalties with delayed sowing of canola. Crop Updates: Oilseeds, http://www.agric.wa.gov.au

13- Fathi, G., Siadat, S. A. and Hemaiaty, S.  S. 2003.  Effect of sowing date on yield and yield component of three oilseed rape varities. Acta Agronomica Hungarica. 249-255.

14- Hashemi-Dezfooli, A., Koochaki, A. and Banayan-Aval, M. 1995. Crop yield increase. Jahad Daneshghi Press. 243 p. (In Farsi).

15- Hocking, P. J. and Stapper, M. 2001. Effect of sowing time and nitrogen fertilizer on canola and wheat on Indian mustard. I. Dry matter production, grain yield, and yield components. Australian Journal of Agriculture Research, 52: 723-734.

16- Johnson, A. M., Tanaka, D. L., Miller, P. R., Brandet, S. A., Nilsen, D. C., Lafond, G. P. and Riveland, N. R. 2002. Oilseed crop for semiarid cropping system in Northern Great Plains. Agronomy Journal, 94:231-240.

17- Khajepur, M. R. 1999. Principles and practice of agronomy. Jahad daneshgahi press of IsfahanIndustrialUniversity. 287p

18- Khosravi-Manesh, R. 2007. Investigation of sowing date effect on yield and agronomical traits of Canola cultivars in Damavand cold region. Msc Thesis of agronomy. University of Tehran, Abureyhan Campus. 132 Pp.

19- Kochtova, P., Baranyk, P., Vasak, J. and febry, J. 1996. Yield forming factors of oilseed rape. Rosliny Oleiste, 17:223-234.

20- Kumar, R. and Shaktawat, M. S. 1992. Effect of limited water supply, nitrogen and time of sowing on production of rape (Brassica napus L.). . Industrial Journal of Agronomy, 37: 853-855.

21- Loof, A. 1999. Effect of planting date on canola cultivars, Journal of Agricultural Science, Cambridge, 711: 86-95.

22- Luther, M. and Wucherer, L. 2000. Yield analysis of winter oilseed rape (Brassica                         napus L.): a review. Field Crops Research 67: 35-49.

23- Miralles, D. J., Ferro, B. C. and Slafer, G. A. 2001. Developmental responses to sowing date in wheat, barely and rapeseed. Field Crops Res. 71: 211-223.

24- Norton, G., Bilsbrrow P. E. and Shipway, P. A. 1991. Comparative physiology of divergent types of winter rapeseed. Proceeding of GCIRC Congress Organizing Committee, Saskaton. 578-582.

25- Ozer, H. 200. Sowing date and nitrogen rate effects on growth, yield and yield components of two summer rapeseed cultivars, European Journal of Agronomy. 19(3) 453-463.

26- Robertson, M. J., Holland, J. F., Bambach, R. and Cawthray, S. 1999. Response of canola and Indian mustard to sowing date in risky Australian environments. Proceedings of the 10^th International Rapeseed Congress, Canberra, September 26-29, 1999

27- Shirani-Rad, A. H. 1994. Study the effect of sowing date and plant density on growth rate and agronomy characters of two rapeseed cultivars. Msc thesis of Agronomy. AgricultureCollege of TarbiatModaresUniversity. 125 p. (In Farsi)

28- Singh, S., Pannu, R. K. and Chand, M. 1997. Effect of sowing time on radiation characteristics and heat unit requirement of Brassica