مقایسه روند تغییرات شاخص های فیزیولوژیک رشد لوبیا چشم بلبلی و لوبیا تپاری محلی جیرفت در تراکم های گیاهی مختلف

یافته های نوین کشاورزی

مقاله 1، دوره 3، شماره 2 (زمستان 1387) 10، اسفند 1387، صفحه 105-120   

نوع مقاله: علمی پژوهشی

نویسندگان

فاطمه درینی^{* 1}؛ حمید مدنی²؛ محمدحسن شیرزادی³

¹دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

²عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک

³عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت

چکیده

به منظور مقایسه سه ژنوتیپ لوبیا گرمسیری در شرایط تراکم های مختلف کا شت در منطقه جیرفت از نظر چگونگی تغییرات شاخص های فیزیولوژیک رشد آنها آزمایشی در سال 1388 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت انجام پذیرفت. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی و در 4 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه تراکم 133،‌ 200 و 400 هزار بوته در هکتار به عنوان عامل اصلی و  سه ژنوتیپ لوبیا گرمسیری شامل لوبیا چشم بلبلی محلی جیرفت، لوبیا تپاری کرم رنگ و سیاه رنگ به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد بیشترین تجمع ماده خشک به میزان330 گرم در متر مربع در ژنوتیپ لوبیا چشم بلبلی پس از دریافت 1270 درجه و کمترین آن حدود 277 گرم در متر مربع در لوبیا تپاری سیاه رنگ با دریافت 1124 درجه مشاهده شد. بالاترین شاخص سطح برگ در ژنوتیپ لوبیای تپاری کرم رنگ 5/4 و در تراکم 400 هزار بوته در هکتار به دست آمد. RGR در ژنوتیپ لوبیا تپاری کرم رنگ در اوایل فصل رشد بیشتر و در اواخر فصل رشد کمتر از دو ژنوتیپ دیگر بود. درهر سه ژنوتیپ حداکثر NARدر حدود 970 درجه روز رشد اتفاق افتاد و بعد از آن با گذشت زمان روند تغییرات NAR کاهشی گردید. در تراکم 133 هزار هکتار حداکثر میزان  NARبرای انواع لوبیا در این بررسی یه دست آمد.

کلیدواژه‌ها

لوبیا تپاری؛ لوبیا چشم بلبلی؛ تراکم بوته؛ شاخص های رشد

مراجع

1- آذری، آ. و خواجه پور، م.  ر. 1384. اثر آرایش کاشت بر رشد، نمو، اجزای عملکرد و عملکرد دانه در کشت بهاره گلرنگ، توده محلی کوسه اصفهان. علوم وفنون کشاورزی و منابع طبیعی 9(3): 131-.142

2- احسان زاده، پ. و زارعیان بغداد آبادی، ع. 1382.  اثر تراکم بوته بر عملکرد، اجزاء عملکرد و برخی ویژگی ها ی رشد دو رقم گلرنگ در شرایط آب و هوایی اصفهان، 1378،  مجله علوم وفنون کشاورزی و منابع طبیعی، سال هفتم، شماره اول، بهار 1382.

3- احمدوند،گ. و کوچکی، ع. اثر تراکم و آرایش کاشت بر عملکرد و خصوصیات فیزیولوژیک سویا به عنوان کشت دوم در مشهد. علوم و صنایع کشاورزی 12 (1) : 15-21.

4- ترابی جفرودی، آ.، حسن زاده، ع.  و فیاض مقدم ، ا. 1381.  اثرات تراکم کاشت بر برخی از خصوصیات مورفوفیزیولوژیک در دو رقم لوبیا قرمز،  مجله پزوهش وسازندگی در زراعت وباغبانی، شماره 74، بهار 1386.

5- سرمد نیا، غ. ح. و کوچکی، ع. 1368. فیزیولوژی گیاهان زراعی (ترجمه )، انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه فردوسی مشهد.

6- کامرانی، ر. 1367. ارزیابی عملکرد و شاخص های رشد دو رقم سویا.  پایان نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.

7- کشیری، م.، لطیفی، ن. و قاسمی، م. 1382. تجزیه وتحلیل ارقام گلرنگ با آرایش های  مختلف کاشت در شرایط دیم. علوم کشاورزی و منابع طبیعی 10(4) : 85-94.

8- کوچکی، ع. و سرمدنیا، غ. ح. 1377. فیزیولوژی گیاهان زراعی (ترجمه)، انتشارات جهاد دانشگاهی مشهد، صفحه 250.

9- لبافیان، ع. ح. 1374.  بررسی اثر فواصل ردیف کاشت و تراکم بوته بر شاخص های رشد عملکرد و اجزای عملکرد دانه لوبیا سفید لاین آزمایشی 11805.  پایان نامه کارشناسی ارشد زراعت، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی اصفهان.

10- لطیفی، ن. و نواب پور، س. 1377. واکنش شاخص های رشد و عملکرد دانه دو رقم لوبیا چیتی به فاصله ردیف و تراکم بوته، مجله علوم کشاورزی ایران، جلد 31، شماره 2، سال 1379.

 11- محمدی نیکپور، ع.  ر. و کوچکی، ع.  1378.  بررسی اثرات تاریخ کاشت بر شاخص های رشد عملکرد و  اجزای عملکرد گلرنگ. علوم و صنایع کشاورزی 13(1) : 7-15.

12- موسوی، س. ه.، فتحی، ق.  و دادگر، م.ع. 1379. اثر تاریخ کاشت و تراکم گیاهی بر رشد، اجزاء عملکرد و عملکرد دانه لوبیا قرمز، اوّلین همایش ملّی حبوبات، 29 و30 آبان 1384- مشهد مقدس- پژوهشکدة علوم گیاهی دانشگاه فردوسی مشهد،صفحه31.

13- Biswas, D. K., Haque, M. M., Hamid, A., Ahmed, J. U. and Rahman, M. A. 2002. Influence of plant population density on growth and yield of two black gram varieties. Pakestan. J. Agron. 1(2-3) : 83-85.

14- Board, J. E., Harville, B. G. and Saxton, A. M. 1990. Branch dry weight in relation to yield increases in narrow-row soybean. Agron. J. 82:540-544.

15- Bullock, D. G., Nielsen, R. L. and Nyquist, W. E. 1988. A growth analysis comparison of corn grown in conventional and equidistant plant spacing. Crop Sci. 28: 254-258.

16- Clawson, K. L., Specht, J. E. and Blad, B. L. 1986. Growth analysis of soybean isolines differing in pubescence density. Agron. J. 78:164-172.

17- Denemead, O. T., Fritshen, L. J. and Shaw, R. H. 1962. spatial distribution of net radiation in a corn field. Agron. J. 54:505-510

18- Enyi , B. A. C. 1973. Effect of plant population on growth and yield of soybean. J. Agric. Sci.(camb.)81:130-138.

19- Gardner, F. P., Vall, R. and Mcclud, D. E. 1990. Yield characteristics of ancient   races of maize compared to a modern hybrid. Agron. J. 82:864-868

20- Hegde , D. M. H.  and  Saraf, C. S. 1982. Growth analysis of  pigeon  pea  in  pur  and  inter  cropped  stands  with  different  other  grain legumes.

21- Howell, T. A. 1990. Grain dry matter Yeild relationships for winter wheat and grain sorghume – South H.P. Agron. J.82: 914.918.

22- Karimi, M. and siddique, K. H. M. 1991. Crop  growth and  relative  growth  rate  of  old  and  modern  wheat  cultivars. Aust J.Agric.Res.

23- Liu, X., Jin, J., Herbert, S. J., Zhang, Q. and Wang, G. 2005. Yield components, dry matter, LAI and LAD of soybean in northeast China. Field Crop Res. 93:85-93.

24- Lopez-Bellido, L., Fuentes, M. and Castillo, J. E. 2000. Growth and yield of white lupine under Mediterranean conditiones : effect of plant density. Agron. J. 92: 200-205.

25- Luas, E. O. and Milborn, G. M. 1976. The effect of density of planting on the growth of two Phaseolus vulgaris varieties in England. J.Agri. Si.(camb.)86:89-99.

26- Morrison, M. J., McVetty, P. B. E. and Scarth, R. 1990. Effect of altering plant density on Growth characteristics of summer rape. Can. J. plant Sci.70:139-149.

27- Nienhuis, J. and Singh, S. P. 1985.  Effects of location and plant density on yield and architectural traits in dry bean. Crop Sci. 25: 579-584.

28- Pilbeam, C. J.,  Helbbleth, P. D. W., Nyongesa, T. E. and Ricketts, H. E. 1991. Effect of  plant  Population  density  on  determinate  forms  of  winter  field  beans  (Vicia  faba ) 2. Growth and development. J. of Agric. Sci.Camb. 116: 388 –393

29- Ray ford, P. J. 1967. Growth analysis formulate – their use and abuse. crop Sci. 7: 17 –175

30- Sivakumar, M.V. K. and shaw, R. H. 1978. Method of growth analysis in field-grown soybean (Glycin max L.). Ann. Bot.42:213-222

31- Stinson, H. D. and Moss, D. N. 1960. Some effects of Shade upon corn hybrids tolerant and intolerant of density planting. Agron. J. 52:482-484

32- Tetio-Kagho, F. and Gardner, F. P. 1988. Responses of maize to plant population density. 1. Canopy development, light relations, and vegetative growth. Agron. J.80:930-935