بررسی رابطة توسعة حرفه‌ای با نوآوری آموزشی اعضای هیئت‏ علمی دانشکده‌های روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران

ابتکار و خلاقیت در علوم انسانی

مقاله 1، دوره 5، شماره 1، مرداد 1394، صفحه 1-22   

نوع مقاله: علمی - پژوهشی

نویسندگان

سید محمد میر کمالی¹؛ جواد پورکریمی²؛ اکرم حجری^{* 3}

¹استاد دانشکده روان‏شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

²استادیار دانشکده روان‏شناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران

³کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی دانشگاه تهران (نویسنده مسئول) [e-mail]

چکیده

زمینه: رسالت امروز دانشگاه‌ها برای ادامة حیات و پرورش هر چه بهتر نیروی انسانی افزایش کمیت و کیفیت خدمات و به تبع آن نوآوری‌های آموزشی است. در این میان توسعة حرفه‌ای نقش سازنده‌ای در ارتقاء دانش و مهارت اعضای هیئت علمی برای دست‌یابی به این اهداف بازی می‌کند.
هدف: این پژوهش با هدف بررسی رابطة توسعة حرفه‌ای با نوآوری آموزشی در میان اعضای هیئت علمی دانشکده‌های روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران انجام شده است.
روش: جامعة آماری پژوهش را کلیة اعضای هیئت علمی دانشکده‌های روان‌شناسی و علوم‏تربیتی دانشگاه‌های دولتی شهر تهران تشکیل داده‌اند که تعداد آنان 232 نفر بود. برای جمع آوری اطلاعات از روش نمونه‌گیری طبقه‌ای تصادفی با انتصاب متناسب استفاده شد. حجم نمونه بر اساس فرمول نمونه‌گیری کوکران 102 نفر برآورد شد. ابزار گردآوری داده‌ها دو نوع پرسشنامه محقق ساخته توسعة حرفه‌ای و نوآوری آموزشی بوده است. روش تحقیق توصیفی، از نوع همبستگی بود و برای تجریه و تحلیل اطلاعات از همبستگی پیرسون، رگرسیون گام به گام و آزمون دو جمله‌ای استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که تمامی شش مؤلفة توسعة حرفه‌ای (توسعة فردی، آموزشی، پژوهشی، سازمانی، اخلاقی، فرهنگی و اجتماعی) با نوآوری آموزشی همبستگی مثبت و معناداری در سطح آلفای 05/0 p<داشته‌اند. ضمناً نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد 66 درصد تغییرات نوآوری آموزشی به وسیله سه مؤلفه آموزشی، پژوهشی و فرهنگی پیش بینی شدنی است.
بحث و نتیجه‌گیری: توجه به رشد و توسعة حرفه‌ای اعضای هیئت علمی زمینه را برای بروز نوآوری‌های آموزشی مهیا می‌کند و دانشگاه‌ها در این زمینه نقشی حیاتی دارند.

کلیدواژه‌ها

اعضای هیئت علمی؛ توسعة حرفه‌ای؛ تغییر؛ نوآوری؛ نوآوری آموزشی

مراجع

اجتهادی، مصطفی؛ قورچیان، نادرقلی؛ جعفری، پریوش؛ شفیع زاده، حمید (1390). شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های به‌سازی اعضای هیئت علمی به منظور ارائه یک مدل مفهومی. فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی، شماره 62، صص46-21.

آراسته، حمیدرضا (1385). گزارش کمیته اجرائی از کارگاه‌های تخصصی از سال 1379 تا 1385. تهران، مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی.

ایروانی، هوشنگ؛ فائزی پور، محمد مهدی؛ شریف زاده، ابوالقاسم؛ دربان آستانه، علیرضا (1385). تحلیل عوامل تأثیرگذار بر بهبود فرصت‌های مطالعاتی اعضای هیئت علمی دانشگاه تهران، فصلنامه پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی. شماره 41، صص 16-1.

حجازی، یوسف؛ رستمی، فرحناز (1389). بررسی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر توسعه حرفه‌ای اعضای هیئت علمی کشاورزی، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره 2-41، شماره 3: صص 358-347.

حسینی خواه، علی (1387). بررسی نظریه‌ی انتشار نوآوری در حوزة آموزش. فصل‏نامۀ نوآوری‌های آموزشی، شمارة 26، سال هفتم، صص 178-151.

حسینی نسب، داوود (1373). مرکز توسعه کارایی هیئت علمی دانشگاه‌ها،تهران: مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی.

دلاور، علی (1385). روش تحقیق در روان‌شناسی و علوم تربیتی. چاپ نوزدهم، تهران: ویرایش.

زرین سبب، مهدی (1390). بررسی رابطه بین سرمایه فکری با گرایش به نوآوری سازمانی در پارک علم و فناوری دانشگاه تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت آموزشی، دانشگاه تهران، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی.

سرکارانی، محمدرضا (1388). بهسازی اعضای هیئت علمی. تهران، مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، وزارت علوم فناوری و تحقیقات.

سرمد، زهره؛ عباس بازرگان؛ الهه حجازی (1386). روش‌های تحقیق در علوم رفتاری. تهران: انتشارات آگه.

شاه پسند، محمدرضا (1388). تعیین مؤلفه‌های زمینه توسعه حرفه‌ای مربیان مراکز آموزشی وزارت جهاد کشاورزی، مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، دوره ۴۰ ، شماره ۱: صص 148-139.

شاه پسند، محمدرضا؛ رجب بیگی، مجتبی (1386). تحلیل دستاوردهای توانمندی شغلی آموزش‌های ضمن خدمت مدیران وزارت جهاد کشاورزی، مجله علوم کشاورزی ایران، (38) 2: صص 300 -291.

صادقی، فتح یله؛ حسینی، سید محمود؛ رضوان فر، احمد؛ شریف زاده، ابوالقاسم؛ مریدالسادات، پگاه (1388). واکاوی سازه‌های تأثیرگذار بر توسعه حرفه‌ای اعضای هیئت علمی دانشکده‌های کشاورزی. مجله تحقیقات اقتصاد و توسعه کشاورزی ایران، سال چهلم، شماره 4، صص 77-69. 

لطف آبادی، حسین؛ نوروزی، وحیده (1385). خرد مینوی، دانش عینی و رشد یافتگی شخصیت علمی محقق به عنوان مبانی علمی نوآوری آموزشی و تربیتی، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، شماره 15، سال پنجم: صص 83-47.

معطوفی، علیرضا؛ تاجدینی، کیهان؛ آقاجانی، حسنعلی؛ تاجدینی، کیوان (1389). نقش گرایش به یادگیری بر نوآوری و عملکرد سازمانی. چشم انداز مدیریت بازرگانی، شماره 4، پیاپی 37، صص71-57.

منفرد، نوذر؛ زمانی، غلامحسین (1384). ارزیابی برنامه‌های به‌سازی منابع انسانی در سازمان‌های جهاد کشاورزی،مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، سال دوازدهم، شماره 6. صص 49-59.

هاشمی، شهناز؛ ملائی نژاد، اعظم (1389). تحلیل محتوای طرح‌های برگزیده و نوآورانه اولین همایش نوآوری‌های آموزشی، فصلنامه نوآوری‌های آموزشی، شماره 36، سال نهم، صص149-126.

Bouffard, S., & Little, P. (2004). Promoting quality through professional development: A framework for evaluation. Harvard Family Research Project. Issues and Opportunities in Out-of-School Time Evaluation, 8.

Boyden, Kathleen. M. (2000). Development of New Faculty in Higher Education, Journal of Professional Nurslng, 16(2), pp 104-111.

Dee, Jay R; Daly, Cheryl J. (2009). Innovative models for organizing faculty development programs pedagogical reflexivity, Student Learning Empathy, and Faculty Agency human architecture, Journal of the sociology of self-k knowledge, 1, pp 1-22.

Forbes, M. O; Hickey, M. T; Whnp, C; White, J. (2010). Adjunct Faculty Development: Reported Needs and Innovative Solutions, Journal of Professional Nursing, 26: pp 116–124.

Garcıa Leonor Marga; Roblin, Natalie Pareja. (2008). Innovation, research and professional development in highereducation: Learning from our own experience, Teaching and Teacher Education: 24 ,pp 104–116.

Hannan, Andrew; Silver Harild. (2000). Innovation in Higher Education, London: SRHE& Open University Press. Higher Education, 26(1) , pp 23-36.

Koh, S (2002). Innovations in Standard Classroom Instruction, Cataloging & Classification Quarterly, 34)3(, pp 263-287.

Marlow, A; Spratt, C; Reilly, A. (2008). Collaborative action learning: A professional development model for educational innovation in nursing, Nurse Education in Practice 8, pp 184–189.

Mattes, B. S. (2008). Educational Action Research in Higher Education as Faculty Ppofessional Development. Dissertation Degree of Doctor of Education, The Pennsylvania State University, School of Behavioral Sciences and Education.

McGregor Petgrave, Dahlia M. (2006). Professional Development Strategies for Teaching Urban Biology Teachers to Use Concept Maps Effectively, ProQuest.

Messmann, Gerhard; Mulder, Regina H. (2011). Innovative Work Behaviour in Vocational Colleges: Understanding How and Why Innovations Are Developed, Vocations and Learning, 4, pp 63–84

Mundry, Susan. (2005). What Experience Has Taught Us About Professional Development, Elementary and Secondary Education, U.S. Department of Education, www. math science net work. org.

Nie, Y; Hoon T, G; Kienfie Liau, A ; Lau, S ; Leng Chua, B. (2012). The roles of teacher efficacy in instructional innovation: its predictive relations to constructivist and didactic instruction © Springer Science+Business Media B.V.

Porter, A. C., Garet, M. S., Desimone, L. M., & Birman, B. F. (2003). Providing effective professional development: Lessons from the Eisenhower Program. Science Educator, 12(1): pp 2–40.

Quinn, J. B., “Managing Innovation”, Harvard Business Review, May- June, 2006.

Randall, Lynda E. (2008). Rethinking Faculty Development: Toward Sustaining a Community of Learners, Senate Forum, 24 (1), pp 18-22.

Serumola, P. Abednico. (2008). Improving performance in higher education: An investigation of perspective transformation in teacher professional development programs, Dissertation Dactor of Philosophy, Syracuse University.

Sherer, Pamela D; Shea, Timothy P; Kristensen, Eric. (2003). Online Communities of Practice:A Catalyst for Faculty Development, Innovative Higher Education, 27) 3(, pp 183-194.

Sparks, D. (2002). Designing powerful professional development for teachers and principals. National Staff Development Council.

Stanley, Christine A. (2001). The Faculty Development Portfolio: A Framework for Documenting the Professional Development of Faculty Developers, Innovative